ΚΠΙΣΝ: Ανατομία ενός αστικού μονόκερου
Από τον πέμπτο όροφο των γραφείων του ΚΠΙΣΝ μπορεί κάποιος να θαυμάσει το κτίριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και την Εθνική Βιβλιοθήκη, να χαζέψει την αδιάκοπη ροή των επισκεπτών στην Αγορά ή να απολαύσει τα χορογραφημένα συντριβάνια που ξεπηδούν κάθε μισή ώρα από το μεγάλο Κανάλι. Στρατηγικά τοποθετημένα στο κέντρο του οικοσυστήματος του ΚΠΙΣΝ, επιβλέπουν τα περισσότερα από τα επιμέρους τοπόσημα του συμπλέγματος που, εδώ και οκτώμισι χρόνια, προσελκύει καθημερινά χιλιάδες ανθρώπους όλων των ηλικιών, απ’ όλες τις περιοχές της Αθήνας.
Η Αθηνά Μπαλοπούλου εργάζεται σε αυτά τα γραφεία από τον Ιανουάριο του 2017, πρακτικά από την έναρξη της λειτουργίας του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Έχει δει τα απέραντα χωμάτινα παρτέρια να μετατρέπονται σε έναν υπέροχο μεσογειακό κήπο και τις ιδέες και τα σχέδια να υλοποιούνται σε χιλιάδες δράσεις και εκδηλώσεις. Μόνο το 2024, το ΚΠΙΣΝ δέχτηκε περισσότερα από τρία εκατομμύρια επισκέψεις και διοργάνωσε περισσότερες από 6.000 εκδηλώσεις, αριθμοί-ρεκόρ και οι δύο. Όπως σημειώνει η Διευθύντρια Στρατηγικής και Ανάπτυξης του ΚΠΙΣΝ, «οι αριθμοί δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά έχουν τη σημασία τους. Τα KPIs είναι σημαντικά για να μετράμε την πρόοδό μας και να μπορούμε σε βάθος χρόνου να κινούμαστε στρατηγικά και να λειτουργούμε με συνέπεια, ακεραιότητα και υπευθυνότητα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι τα KPIs είναι πάντα ποσοτικά, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις έχουν σημασία και οι ποιοτικοί δείκτες. Σε ό,τι αφορά την επισκεψιμότητα, για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια ο πιο σημαντικός δείκτης για εμάς είναι ο δείκτης NPS. Είναι πρακτικά, ο δείκτης που απαντάει στην ερώτηση σε μια έρευνα επισκεπτών “Θα σύστηνες σε έναν φίλο ή σε μια φίλη σου να επισκεφθεί το Κέντρο Πολιτισμού;”. Το NPS score μας για την προηγούμενη χρονιά ήταν 96, μια πολύ υψηλή βαθμολογία».
Από την ουτοπία στην Εσπλανάδα
Σε κάθε συζήτηση για τη φιλοσοφία, τη στρατηγική ή ακόμα και για τον μελλοντικό σχεδιασμό του ΚΠΙΣΝ θα αναφερθεί, αργά ή γρήγορα, η λέξη «αποστολή». Η Αθηνά Μπαλοπούλου θα τη χρησιμοποιήσει αρκετές φορές και θα τη συνδέσει με όλους τους τομείς δράσης του ΚΠΙΣΝ, επιμένοντας ότι «το νήμα που διαπερνά όλα όσα κάνουμε, είναι η αποστολή μας. Και η αποστολή μας είναι να αξιοποιούμε τον δημόσιο χώρο για να εμπλουτίζουμε τη ζωή των επισκεπτών και των επισκεπτριών μας και, παράλληλα, να προάγουμε τις αξίες και τις πρακτικές για μια κοινωνία πιο συνεκτική, πιο βιώσιμη, πιο συμπεριληπτική».
Είναι μια «αποστολή» που ακούγεται ουτοπική σε μια πόλη με λιγοστούς λειτουργικούς δημόσιους χώρους και σχεδόν μηδενική κουλτούρα αξιοποίησής τους, αλλά το ΚΠΙΣΝ έχει βρει τον τρόπο να την εκπληρώνει καθημερινά. Για την ακρίβεια, έχει βρει τους τρόπους, μέσα από τις συνεχώς ανανεούμενες και εξελισσόμενες δράσεις και τις επιλογές που προσφέρει στους επισκέπτες του. Πιο πρόσφατο παράδειγμα, η φετινή συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. «Είναι μια συνεργασία που προέκυψε μέσα από την προσέγγιση που έχουμε γενικότερα, όσον αφορά τη χρήση του δικού μας χώρου ως πλατφόρμα πολιτισμού», σχολιάζει η Αθηνά Μπαλοπούλου. «Είμαστε παραγωγός πολιτισμού, αλλά ταυτόχρονα, πολύ συνειδητά και στρατηγικά, θέλουμε να είμαστε και πλατφόρμα που μέσα από συνέργειες και συμπράξεις, φέρνει εδώ περιεχόμενο, το οποίο συστήνει στο πολύ μεγάλο κοινό που μας επισκέπτεται».
Τα αμέσως επόμενα σχέδια του ΚΠΙΣΝ είναι, επίσης, απόλυτα ευθυγραμμισμένα με την αποστολή: «Μπορώ να μιλήσω για δύο πρωτοβουλίες που αναμένεται να μας απασχολήσουν στο προσεχές διάστημα. Η πρώτη έχει να κάνει μ’ αυτό που ονομάζουμε “creative aging”. Είμαστε ήδη στον σχεδιασμό μιας σχετικής έρευνας για τους ανθρώπους στην τρίτη ηλικία, προκειμένου να καταλάβουμε τις ανάγκες τους και να δούμε πώς τα δικά μας προ γράμματα μπορούν να τους προσελκύσουν και να τους δώσουν ευκαιρίες για μια πιο ενεργή ζωή.
Η δεύτερη πρωτοβουλία αφορά στη δημιουργία ενός δικτύου για τον δημόσιο χώρο. Έχοντας διανύσει μια σημαντική διαδρομή, δημιουργήσαμε την απαραίτητη τεχνογνωσία σε ό,τι αφορά τη χρήση και την αξιοποίηση του δημόσιου χώρου και είμαστε έτοιμοι να το αξιοποιήσουμε αυτό περισσότερο. Να φέρουμε κοντά φορείς απ’ όλη την Ελλάδα, οι οποίοι ασχολούνται με τον δημόσιο χώρο, να ανταλλάξουμε ιδέες και πρακτικές και συλλογικά να δημιουργήσουμε ένα pool γνώσεων, το οποίο θα μπορεί να αξιοποιείται πλέον ευρέως σε όλη τη χώρα.
Κι ας μην ξεχνάμε ότι σε λίγο το ΚΠΙΣΝ θα κλείσει δέκα χρόνια. Είναι ένα σημαντικό κατώφλι που έχουμε να διασχίσουμε κι ένα στρατηγικό πέρασμα. Θέλουμε να το γιορτάσουμε με μια πολύ ξεχωριστή επετειακή χρονιά, η οποία θα λειτουργήσει κάπως σαν εφαλτήριο για τα επόμενα δέκα χρόνια».
Μια βόλτα στο μέλλον
Μέσα σ’ αυτά τα επόμενα δέκα χρόνια αναμένεται να έχει υλοποιηθεί το project του Ελληνικού, η υπογειοποίηση της λεωφόρου Ποσειδώνος και η δημιουργία του πεζοδρόμου / ποδηλατοδρόμου που θα ενοποιήσει την παραλιακή. Τα Νότια Προάστια της Αθήνας θα αλλάξουν πρόσωπο και θα αποκτήσουν νέα τοπόσημα. Το ΚΠΙΣΝ θα κληθεί να εκπληρώσει την αποστολή του σε μια νέα συνθήκη, αρκετά διαφορετική από τη σημερινή και, πιθανώς, αρκετά ανταγωνιστική.
«Εννοείται ότι μας αφορά ο τρόπος με τον οποίον αναπτύσσεται το παραλιακό μέτωπο, γιατί σ’ αυτό το πεδίο δράσης εντασσόμαστε κι εμείς», υπογραμμίζει η Διευθύντρια Σχεδιασμού και Ανάπτυξης του ΚΠΙΣΝ. «Ουσιαστικά, δημιουργείται ένας καινούργιος και διαφορετικός πόλος έλξης για τους επισκέπτες της πόλης και, ταυτόχρονα, ένα καινούργιο αφήγημα. Όντας γεωγραφικά μέρος αυτού που συμβαίνει, θέλουμε να δούμε πού στεκόμαστε εμείς μέσα σ’ αυτό το αφήγημα.
»Πέρα από τη μακροσκοπική παρατήρηση, όμως, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας είναι πάντα η δική μας περιοχή και πιο συγκεκριμένα η δική μας γειτονιά. Για εμάς, έχει μεγάλη αξία το γεγονός ότι ο χώρος αυτός λειτουργεί – επισήμως ή ανεπισήμως – ως η πίσω αυλή για τα σπίτια που βρίσκονται γύρω μας. Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται εδώ καθημερινά για να αθληθούν, για να βγάλουν βόλτα το κατοικίδιό τους, για να γιορτάσουν τα γενέθλιά τους ή για να κάνουν απλώς μια βόλτα και αυτό είναι κάτι που θέλουμε να το υπηρετούμε διαχρονικά και στον βαθμό που μπορούμε να το ενισχύουμε» συμπληρώνει.
Η αποστολή του ΚΠΙΣΝ, βέβαια, επεκτείνεται σε πεδία πολύ ευρύτερα από τη βόλτα και την αναψυχή. Στην περίμετρό του συνυπάρχουν τρεις φορείς που υπάγονται σε τρία διαφορετικά υπουργεία και συνθέτουν ένα πολυεπίπεδο πολιτιστικό οικοσύστημα κι ένα πολύ ζωηρό, ενεργό και δραστήριο κοινωνικό hub. Σύμφωνα με την Αθηνά Μπαλοπούλου, ο εναρμονισμός αυτών των τριών οργανισμών και η ζύμωση που προκαλείται από τη μεταξύ τους διάδραση, συνιστούν από μόνα τους μια πρωτοπορία, η οποία βρισκόταν στον πυρήνα του Κέντρου Πολιτισμού από το ξεκίνημά του ΚΠΙΣΝ. Τότε, ίσως, ως πείραμα και σήμερα πια ως στοιχείο της ταυτότητας και της μοναδικότητάς του.
Αυτή η μοναδική ταυτότητα κάνει τους ανθρώπους του ΚΠΙ ΣΝ να ατενίζουν το μέλλον με αυτοπεποίθηση, συνεχίζοντας να αποτελεί σημείο αναφοράς, συναντήσεων και αποδράσεων στο μέλλον και στα αναπλασμένα Νότια Προάστια, γιατί θα παραμείνει πιστό στο παρελθόν και στο παρόν του. Όπως πολύ κα θαρά το διατυπώνει η Διευθύντρια Στρατηγικής και Ανάπτυξης, «κάθε μελλοντικός σχεδιασμός μας, εκπορεύεται από τη βασική μας φιλοσοφία: θέλουμε ο κάθε άνθρωπος που έρχεται εδώ να βρει κάτι που τον αφορά. Θέλουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας – ιδανικά το σύνολό της- να μπορεί να οικειοποιηθεί αυτόν τον χώρο. Δεν μας ενδιαφέρει απλώς να αισθανθεί κάποιος ότι τον υποδεχόμαστε ευγενικά εδώ. Θέλουμε κάθε άνθρωπος να νιώθει ότι εδώ ανήκει πραγματικά, ότι αυτός ο τόπος είναι δικός του».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “White Paper: The Big Business of the South”, την ειδική έκδοση της NouPou Media για το σήμερα και το αύριο της Αθηναϊκής Ριβιέρας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
- DIMAND Group – Ανάπτυξη με Πυξίδα τη Βιωσιμότητα
- Ελληνικό 2027: Πότε έρχονται οι πρώτοι κάτοικοι, πόσο πωλούνται τα σπίτια, ποιες χώρες αγοράζουν
- Design Pergola: Τοπίο σε ισορροπία – όταν η αρχιτεκτονική, η παράδοση και η βιωσιμότητα συνυπάρχουν
Πηγή: noupou.gr
