Λειψυδρία: Το κυβερνητικό σχέδιο ύψους 2,5 δισ. ευρώ και οι τρεις γραμμές «άμυνας»
- Η κυβέρνηση ενεργοποιεί στρατηγικό σχέδιο 2,5 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
- Ο Μόρνος βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλή στάθμη, με αποθέματα μόλις 400 εκατ. κυβικών.
- Δέσμευση Μητσοτάκη: Το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό και η ΕΥΔΑΠ εταιρεία δημοσίου χαρακτήρα.
Η κυβέρνηση θέτει σε εφαρμογή ένα ολιστικό σχέδιο για την ασφάλεια του νερού, απαντώντας στα αυξανόμενα φαινόμενα λειψυδρίας και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το στρατηγικό πρόγραμμα, ύψους 2,5 δισ. ευρώ, στοχεύει στη διασφάλιση της επάρκειας ύδρευσης για τις επόμενες δεκαετίες και στη θωράκιση του δημόσιου χαρακτήρα της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ.
Στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε με έμφαση ότι «το νερό θα παραμείνει δημόσιο αγαθό» και πως η ΕΥΔΑΠ θα παραμείνει εταιρεία δημοσίου χαρακτήρα, υπό την εποπτεία του κράτους.
PLAN A – Εκτροπή παραποτάμων και ενίσχυση του Μόρνου
Η ΕΥΔΑΠ παρουσίασε το PLAN A, το οποίο προβλέπει μερική εκτροπή νερού από δύο παραποτάμους του Αχελώου, τον Κρικελιώτη και τον Καρπενησιώτη. Πρόκειται για ποτάμια με μεγάλη ετήσια ροή, των οποίων το πλεονάζον νερό θα διοχετευθεί στον Μόρνο μέσω δύο αγωγών μήκους 20 χιλιομέτρων.
Το έργο θα ξεκινήσει το 2026 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, προσφέροντας στην Αττική επιπλέον 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως.
PLAN B – Ενεργοποίηση γεωτρήσεων
Το δεύτερο στάδιο του σχεδίου προβλέπει την αξιοποίηση γεωτρήσεων σε περιοχές όπως ο Βοιωτικός Κηφισός, η Μαυροσουβάλα και οι Ούγγροι, όπου, σύμφωνα με δοκιμαστικές αντλήσεις, υπάρχει επάρκεια υδάτων.
Από αυτές τις γεωτρήσεις θα προστεθούν 149 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως στο σύστημα ύδρευσης της Αττικής.
PLAN C – Αφαλατώσεις ως έσχατη λύση
Το PLAN C περιλαμβάνει έργα αφαλάτωσης σε περιοχές όπως η Θίσβη, το Λαύριο και η Νέα Πέραμος. Αν και χαρακτηρίζεται μη βιώσιμη και ακριβή λύση (με κόστος έως 1.000 ευρώ ανά κυβικό μέτρο), η κυβέρνηση προωθεί μελέτες για να είναι τεχνικά ώριμο έργο εφεδρείας, εφόσον απαιτηθεί.
Μόρνος: Η στάθμη στο χαμηλότερο σημείο της ιστορίας
Ο Μόρνος, ο κύριος τροφοδότης της Αττικής, βρίσκεται σήμερα σε ιστορικά χαμηλή στάθμη, με αποθέματα κάτω από 400 εκατ. κυβικά μέτρα, έναντι 1,1 δισ. το 2022.
Η μείωση αυτή δημιουργεί ανησυχία, καθώς επαρκεί για μόλις 12-18 μήνες κατανάλωσης. Η εξάτμιση του νερού έχει αυξηθεί κατά 15%, οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί κατά 15%, ενώ η μέση κατανάλωση έχει αυξηθεί κατά 6%.
Το έργο «Εύρυτος» και οι επόμενες κινήσεις
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου χαρακτήρισε το έργο «Εύρυτος» ως το «μεγάλο έργο της γενιάς μας», που θα διασφαλίσει την υδροδότηση της Αττικής για τα επόμενα 30 χρόνια.
Το έργο περιλαμβάνει:
-
Την εκτροπή των παραποτάμων Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο,
-
Γεωτρήσεις και έργα αφαλάτωσης,
-
Επέκταση της αρμοδιότητας της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ ώστε να ενταχθεί και η άρδευση,
-
Εκσυγχρονισμό των δημοτικών εταιρειών ύδρευσης και έργα σε 40 νησιά.
Παράλληλα, η Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων θα εξετάσει αλλαγές στην τιμολόγηση του νερού, με στόχο τη δίκαιη κατανομή κόστους και τη μείωση της σπατάλης.
Ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου, σημείωσε: «Νέες προκλήσεις ζητούν απαντήσεις. Η ΕΥΔΑΠ μπορεί και θέλει να αποτελέσει καταλύτη επίλυσης διαχρονικών προβλημάτων στη διαχείριση του υδάτινου πόρου, δημιουργώντας παράλληλα αξία για καταναλωτές και μετόχους».
Το στοίχημα της επόμενης δεκαετίας
Η υλοποίηση του σχεδίου έως το 2029 αναμένεται να αλλάξει ριζικά το μοντέλο διαχείρισης των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα. Η επιτυχία του θα κριθεί από την ισορροπία ανάμεσα στη δημόσια πρόσβαση στο νερό, την οικονομική βιωσιμότητα των έργων και τη διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων.
