«Μακροβούτι» στον Βόσπορο

Συνδέει δυο ηπείρους, χρειάστηκαν σχεδόν δέκα χρόνια για την κατασκευή της και το απόγευμα -αν και λειψή στην λειτουργικότητά της- εγκαινιάστηκε με τυμπανοκρουσίες στην Κωνσταντινούπολη από τον ίδιο τον Τούρκο πρωθυπουργό, με τον Ιάπωνα ομόλογό του στο πλευρό του.

Πρόκειται για την «Μαρμαράι»: μία υποθαλάσσια σιδηροδρομική σήραγγα, μήκους 1,4 χλμ, που από σήμερα ενώνει τις δύο ακτές του Βοσπόρου σε βάθος 50 μέτρων -και κατ’ επέκταση την Ευρώπη με την Ασία. Την ιδέα λέγεται ότι πρώτος συνέλαβε ο Οθωμανός σουλτάνος Αμπντούλ Μετζίντ, πίσω στο 1860. Και τώρα γίνεται πραγματικότητα ως μέρος των… ηγεμονικών κι εντόνως αμφιλεγόμενων κατασκευαστικών σχεδίων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η κυβέρνηση της Άγκυρας οραματίζεται ότι η σήραγγα σύντομα θα εξελιχθεί σε σημαντικό κόμβο ενός γιγαντιαίου εμπορικού άξονα, που θα ξεκινά από την Κίνα και θα καταλήγει στην δυτική Ευρώπη. Και πράγματι -επισημαίνει το BBC– φέρνει θεωρητικά πιο κοντά την ημέρα όπου κάποιος θα μπορεί να μετακινείται από το Λονδίνο στο Πεκίνο, μέσω Κωνσταντινούπολης, όχι αεροπορικώς, αλλά με τρένο!

Διαβάστε ακόμη: Ένας μακρύς δρόμος στρωμένος με αγκάθια…

Έτσι ίσως εξηγείται και το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον για το έργο. Η κατασκευή της υποθαλάσσιας σήραγγας της Κωνσταντινούπολης έγινε αρχικά χάρις στην οικονομική στήριξη της Τράπεζας της Ιαπωνίας για τη Διεθνή Συνεργασία με 735 εκατομμύρια ευρώ και μετέπειτα και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Τελικά, το συνολικό κόστος ανήλθε στα 3 δισ. ευρώ, εξαιτίας και των αρχαιολογικών ανασκαφών που χρειάστηκε να διεξαχθούν παράλληλα, λόγω των ευρημάτων.

Συνολικά, 40.000 αντικείμενα αρχαιολογικής αξίας εντοπίστηκαν στη διάρκεια των κατασκευαστικών εργασιών, κυρίως στην ευρωπαϊκή πλευρά της Θάλασσας του Μαρμαρά. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται 30 πλοία βυζαντινού στολίσκου!

«Στην αρχή έλεγαν για κάτι αρχαιολογικά πράγματα, έπειτα για πήλινα δοχεία, μετά εκείνο, μετά τ’ άλλο», είχε πει παλαιότερα ο Ερντογάν, φανερά ενοχλημένος από τις καθυστερήσεις που έβαζαν προσωρινό «φρένο» στα φιλόδοξα σχέδιά του για την Κωνσταντινούπολη. Σχέδια, που οι επικριτές του συχνά-πυκνά χαρακτηρίζουν… φαραωνικά!

Διαβάστε ακόμη: «Κλεφτοπόλεμος» για την εξουσία στη Τουρκία

Με την ελπίδα φερ’ ειπείν ότι θα οδηγήσει κάποια στιγμή στην επίλυση του χρόνιου κυκλοφοριακού στην Κωνσταντινούπολη, η υποθαλάσσια σήραγγα προκάλεσε μικρότερη κατακραυγή από την προαναγγελία της κατασκευής π.χ. μίας τρίτης γέφυρας, μίας δεύτερης σήραγγας για ΙΧ κι ενός παράλληλου καναλιού στον Βόσπορο, καθώς κι ενός τρίτου αεροδρομίου στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.

Παρ’ όλα αυτά, η υποθαλάσσια σήραγγα -που στα «χαρτιά» έχει δυνατότητα μεταφοράς 150.000 επιβατών την ώρα, θα αργήσει να γίνει πλήρως λειτουργική. «Το τμήμα που θα τεθεί σε κυκλοφορία είναι πολύ περιορισμένο. Όλα αναβλήθηκαν για πολύ αργότερα», παραπονέθηκε χθες ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Πολεοδομίας της Κωνσταντινούπολης, Ταϊφούν Καχραμάν. «Αναρωτιέται κανείς γιατί τα εγκαίνια έγιναν τόσο εσπευσμένα», είπε.

Δίκην απάντησης αρκεί ίσως η υπενθύμιση ότι η νέα χρονιά εγκυμονεί δυνατές πολιτικές εκπλήξεις στην Τουρκία, αρχής γενομένης με τις κρίσιμες δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, που θεωρούνται ατύπως πρόκριμα για τις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου.

Διαβάστε ακόμη: Ο Ερντογάν, οι «μάγισσες» και η τουρκική οικονομία