Mega απάτες ΦΠΑ με κινεζικά προϊόντα στην Ελλάδα – Καταπέλτης η Ευρωπαία Εισαγγελέας Κοβέσι: Τεράστια οικονομική ζημία

Εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά κατασχέθηκαν αυτό το καλοκαίρι στην Ελλάδα, καθώς έρευνες για απάτη στον ΦΠΑ που συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα στην Κίνα απέδωσαν αποτελέσματα, αποκάλυψε η κορυφαία εισαγγελέας της ΕΕ. 

Η Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας, Laura Kövesi, δήλωσε στους Financial Times ότι τα κατασχεθέντα χρήματα προέρχονταν από δραστηριότητες εισαγωγής αγαθών στην Ευρώπη σε «μαζική» κλίμακα χωρίς την καταβολή δασμών και φόρων.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) τον περασμένο μήνα απηύθυνε κατηγορίες σε δύο τελωνειακούς υπαλλήλους και τέσσερις εκτελωνιστές στην Ελλάδα, οι οποίοι θεωρούνται ύποπτοι για συμμετοχή σε σχήμα εισαγωγής προϊόντων από την Κίνα, όπως ηλεκτρικά ποδήλατα, με παράκαμψη τελωνειακών πληρωμών και φόρων.

Κατά τη διάρκεια εφόδων που στόχευσαν το λιμάνι του Πειραιά τον Ιούνιο, οι αρχές κατάσχεσαν 2,7 εκατ. ευρώ σε μετρητά από το γραφείο ενός εκτελωνιστή —ποσό που σε χαρτονομίσματα των €100 ζύγιζε πάνω από 25 κιλά— καθώς και άλλα 300.000 ευρώ από το σπίτι του, όπως ανέφερε η Kövesi. Τα χαρτονομίσματα ήταν μέρος συνολικού ποσού €4,78 εκατ. που κατασχέθηκαν σε μετρητά και €5,4 εκατ. που δεσμεύτηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα, σύμφωνα με την EPPO. Συνολικά, €5,8 εκατ. κατασχέθηκαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Οι αρχές κατέσχεσαν επίσης ακίνητα, αυτοκίνητα και περισσότερα από 2.400 κοντέινερ συνολικής αξίας περίπου €250 εκατ.

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατάσχεση κοντέινερ στην ΕΕ μέχρι σήμερα», είπε η Kövesi. «Στοχεύουμε εγκληματικά δίκτυα που οργανώνουν μαζικές εισαγωγές προϊόντων από την Κίνα, αποφεύγοντας την καταβολή τελωνειακών δασμών και διαπράττοντας απάτη ΦΠΑ μεγάλης κλίμακας».

Η EPPO εκτιμά ότι οι απώλειες από το κύκλωμα, το οποίο εκτείνεται σε 14 ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται υπό διερεύνηση, υπερβαίνουν τα €800 εκατ. σε τελωνειακούς δασμούς και ΦΠΑ. «Αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς διαφθορά… υπήρχαν δημόσιοι υπάλληλοι που τους βοήθησαν, διαφορετικά δεν θα μπορούσε να στηθεί αυτό το τεράστιο σχέδιο», είπε η Kövesi.

Η Kövesi, η οποία το 2019 έγινε η πρώτη Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας με τη δημιουργία της EPPO, τόνισε ότι «το οργανωμένο έγκλημα αναπτύσσεται και ισχυροποιείται εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ και των εθνικών λογαριασμών». 

Η απάτη στον ΦΠΑ έχει γίνει «η πιο ελκυστική» εγκληματική δραστηριότητα στην ΕΕ, είπε, συχνά σε συνδυασμό με απάτες τελωνειακών δασμών. «Οι απάτες ΦΠΑ αντιπροσωπεύουν πάνω από το μισό των εκτιμώμενων ζημιών στις υποθέσεις που διερευνούμε», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η απάτη ΦΠΑ κοστίζει στην ΕΕ περίπου €50 δισ. ετησίως.

Η ίδια ανέφερε ότι κινεζικά εγκληματικά δίκτυα εμπλέκονται στις περισσότερες έρευνες για απάτες ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένης αυτής στην Ελλάδα, καθώς «επιθυμούν να κυριαρχήσουν σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και να πληρώνουν [το] ελάχιστο δυνατό». «Αν δεν πληρώνεις κανένα φόρο, μπορείς να πουλάς αυτά τα προϊόντα σε χαμηλότερη τιμή από τη συνηθισμένη. Και με αυτόν τον τρόπο επηρεάζεις τους παραγωγούς που εδρεύουν στην Ευρώπη», είπε.

Πώς ξεκίνησε η έρευνα

Η έρευνα ξεκίνησε από δύο μικρότερες υποθέσεις που σχετίζονταν με εσφαλμένες δηλώσεις ηλεκτρικών ποδηλάτων και υφασμάτων στον Πειραιά και το ιταλικό λιμάνι του Μπάρι. «Εισήγαγαν ηλεκτρικά ποδήλατα. Αλλά στην πραγματικότητα τα δήλωναν ως αλυσίδες ή ελαστικά», είπε η Kövesi, προσθέτοντας ότι αυτό επέτρεπε στα εγκληματικά δίκτυα να αποφύγουν φόρους αντιντάμπινγκ και να αποκομίσουν «παράνομα κέρδη».

Στην Ελλάδα, η υπόθεση ξεκίνησε με δύο εταιρείες που υπέβαλαν περισσότερες από 5.000 λανθασμένες τελωνειακές δηλώσεις, είπε η Kövesi. Τελικά, αποδείχθηκε ότι οι δύο εταιρείες ήταν «αχυράνθρωποι» και ότι οι Κινέζοι ιδιοκτήτες τους συνδέονταν και με την υπόθεση στην Ιταλία. «Διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν οι ίδιες τυπολογίες και το ίδιο μοτίβο».

Οι ομάδες αυτές θεωρείται ότι δημιούργησαν επίσης εικονικές εταιρείες για να αποφύγουν την καταβολή ΦΠΑ στο τελικό στάδιο πώλησης των προϊόντων. «Δημιούργησαν ψεύτικες εταιρείες και κανείς δεν πλήρωνε τίποτα», είπε η Kövesi. Πρόσθεσε ότι οι τελωνειακές αρχές δεν εντόπισαν σημάδια στις δηλώσεις, παρότι υπήρχαν «τεράστια red flags». Υποστήριξε ότι οι τελωνειακοί υπάλληλοι «δεν έκαναν αυτούς τους ελέγχους επειδή κάποιες φορές δωροδοκούνταν».

Τρεις αξιωματούχοι με άμεση γνώση των λειτουργιών στο λιμάνι του Πειραιά ανέφεραν ότι η υπόθεση απάτης είναι «μόνο η κορυφή του παγόβουνου», σημειώνοντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης ικανών να ελέγχουν σωστά τις εισερχόμενες αποστολές. Περίπου 5,1 εκατ. κοντέινερ φτάνουν στον Πειραιά κάθε χρόνο.

«Συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρωπαία εισαγγελέα γιατί ο στόχος μας είναι κοινός, δηλαδή να υπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον», δήλωσε ο Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, που επιβλέπει τα τελωνεία στο λιμάνι.

Το ίδιο το λιμάνι ανήκει κατά πλειοψηφία σε θυγατρική της Cosco, του κινεζικού κρατικού ναυτιλιακού ομίλου. Η Cosco απέκτησε για πρώτη φορά μετοχές το 2008, στο πλαίσιο πωλήσεων που οι διεθνείς πιστωτές ώθησαν την Αθήνα να εγκρίνει μετά τη διάσωσή της ύψους €300 δισ. Η Cosco ανέφερε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει «μια εν εξελίξει έρευνα», αλλά πρόσθεσε ότι «ανταποκρίνεται άμεσα στα αιτήματα των ελληνικών αρχών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• ΚΕΠΕ: Κατεβάζει ταχύτητα η ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2025
• Goldman Sachs: Η φοροδιαφυγή επί των δασμών μπορεί να κοστίσει στις ΗΠΑ 40 δισ. δολάρια ετησίως