«Μυστική» συμφωνία Τόμσεν – Σόιμπλε για έξοδο του ΔΝΤ

«Μυστική» συμφωνία Τόμσεν – Σόιμπλε για έξοδο του ΔΝΤ

Το Ταμείο θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με νέο, μικρό δάνειο, εφόσον εξοφληθεί πλήρως το 2018 για να αποχωρήσει οριστικά.

«Θα μπούμε στο ελληνικό πρόγραμμα μόνο υπό τον όρο ότι το 2018 θα μας αποπληρώσετε πλήρως και θα αποχωρήσουμε οριστικά».  Αυτή είναι η μυστική συμφωνία, που πρότεινε ο ισχυρός άνδρας του ΔΝΤ και επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου, Πώλ Τόμσεν, στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Το deal», όπως εξηγούν καλά πληροφορημένες πηγές της ΕΕ στην ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, «είναι ολοζώντανο και υπαρκτό».

Αλλά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι συζητήσεις, που γίνονται στο παρασκήνιο δεν πρόκειται να ανακοινωθούν όχι μόνο πριν από τις γερμανικές εκλογές, αλλά πιθανότατα έως το καλοκαίρι του 2018, στη λήξη του τρίτου μνημονίου.

Η μυστική συμφωνία Τόμσεν-Σόιμπλε, που είναι σε πλήρη γνώση τόσο της Άνγκελας Μέρκελ, όσο και της Κριστίν Λαγκάρντ, περιλαμβάνει την ένταξη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με νέο, μικρό δάνειο, ύψους 3-6 δισ. ευρώ, υπό τον όρο, φυσικά, ότι θα ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και θα υπάρξουν οι αναγκαίες νομικές δεσμεύσεις από τους Ευρωπαίους για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, το 2018.

Το ΔΝΤ θα υπογράψει με την Ελλάδα ένα ξεχωριστό Μνημόνιο (MEFP) με ισχύ έως τον Αύγουστο του 2018, όταν, δηλαδή, λήγει και το Μνημόνιο που έχει υπογραφεί με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Με τη λήξη των δύο παράλληλων μνημονίων (Ευρωπαϊκού-ΔΝΤ) και εφόσον έχουν υλοποιηθεί όλες οι δεσμεύσεις από ελληνικής πλευράς, τα υπόλοιπα του δανείου του ΔΝΤ προς την Ελλάδα, ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ, θα αποπληρωθούν από τα κεφάλαια του τρέχοντος μνημονίου, που είχαν προβλεφθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και δεν χρησιμοποιήθηκαν.

«Στον ESM υπάρχουν “παρκαρισμένα” περίπου 23 δισ. ευρώ από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Υπολογίζεται ότι τα δάνεια του ΔΝΤ που θα παραμένουν ανεξόφλητα στο δεύτερο εξάμηνο του 2018 θα ανέρχονται σε περίπου 12 δισ. ευρώ», επισημαίνουν πηγές με άμεση γνώση των συζητήσεων.

Το ποσό συμπεριλαμβάνει και το νέο δάνειο, που θα δοθεί στη χώρα εφόσον συμφωνηθεί νέο πρόγραμμα με το ΔΝΤ, καθώς και τις αποπληρωμές που θα έχουν γίνει έως τον Αύγουστο του 2018.

Η χρήση των κεφαλαίων του ESM, που αρχικά προορίζονταν για τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να αποπληρωθούν παλαιότερα «ακριβά» δάνεια προς την Ελλάδα έχει περιγραφεί αρκετές φορές από τον Επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, χωρίς όμως ποτέ να διευκρινίζεται ποια δάνεια θα μπορούσαν να αποπληρωθούν με αυτά. Ωστόσο, τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν συναφθεί με επιτόκιο πολύ υψηλότερο από εκείνα του ESM. Συγκεκριμένα, το μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας από το ΔΝΤ ανέρχεται σε 3,8%, όταν τα επιτόκια του ESM είναι σήμερα κοντά στο 1%.

Η αποπληρωμή του ΔΝΤ θα περιλαμβάνεται στο πακέτο των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, τα οποία θα ανακοινωθούν λίγο πριν τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 και θα αρχίσουν να εφαρμόζονται σταδιακά και υπό αυστηρούς όρους από τον Σεπτέμβριο του 2018.

Διαβάστε σχετικά: Αυτός είναι ο οδικός χάρτης για ελάφρυνση του χρέους

Ωστόσο, το ΔΝΤ δεν θα πει οριστικό αντίο, αλλά θα παραμείνει ως «τεχνικός σύμβουλος» μετά το 2018 στο ειδικό πρόγραμμα εποπτείας της ελληνικής οικονομίας, που πιθανότατα θα πάρει τη μορφή της Προληπτικής Πιστωτικής Γραμμής με Ενισχυμένες Προϋποθέσεις (ECCL). Πρόκειται για το μοντέλο, που σχεδίαζε να εφαρμόσει η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014. Οι Ευρωπαίοι, αλλά και το ΔΝΤ εμφανίζονται ιδιαίτερα διστακτικοί για το κατά πόσο η Ελλάδα θα είναι σε θέση να βγει στις αγορές μετά το 2018 και για το λόγο αυτό εξετάζουν το μοντέλο, που αρκετοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν ως «σωσίβιο». Ουσιαστικά, θα εγγυηθούν την έξοδο της χώρας στις αγορές, θέτοντας δημοσιονομικούς και διαρθρωτικούς στόχους, όπως για παράδειγμα το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων ή τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις.

Ο νέος μηχανισμός επιτροπείας, που θα συνδέεται με την Προληπτική Πιστωτική Γραμμή θα έχει διάρκεια 4 ετών έως το 2022, χωρίς συγκεκριμένο ποσό δανείου, αλλά με χρήση των κεφαλαίων που θα περισσέψουν από το τρίτο μνημόνιο και θα λειτουργήσει υποστηρικτικά στην έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Παράλληλα, θα αλλάξει και ο μηχανισμός εποπτείας, στον οποίο όμως θα έχει ισχυρό ρόλο η Γερμανία.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ΔΝΤ δεν θα έχει δικαίωμα βέτο στις όποιες αποφάσεις και στη στοχοθεσία, αλλά θα παρεμβαίνει μέσω ειδικών εκθέσεων και γνωμοδοτήσεων. Θα πρόκειται για «αλλαγή θέσης, από εκείνη του συνοδηγού, στο πίσω κάθισμα», όπως είχε χαρακτηριστικά περιγράψει ο Γκίκας Χαρδούβελης, υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Σαμαρά το 2014, όταν ξεκίνησε η συζήτηση για αποχώρηση του ΔΝΤ από το τότε πρόγραμμα.
Ωστόσο, πλέον οι συνθήκες είναι διαφορετικές και το Ταμείο έχει εκφράσει ανοιχτά τη διάθεσή του να απεμπλακεί από το ελληνικό πρόγραμμα, καθώς συνεχίζει να εκτιμά πως το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Ο ίδιος ο Πόουλ Τόμσεν έχει στείλει επιστολές στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ, με τις οποίες ζητά την αποχώρηση του Ταμείου και εκφράζει τη διαφωνία του με την εμμονή των Ευρωπαίων στη διατήρηση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων επί σειρά ετών.

Τα στελέχη του Ταμείου γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι αποφάσεις για το χρέος που μπορούν να δώσουν πολιτικά οι Ευρωπαίοι δεν το καθιστούν σε καμία φάση βιώσιμο, σύμφωνα με τα κριτήρια του ΔΝΤ. Για το λόγο αυτό, θα δεχθούν τον «τελευταίο», όπως υποστηρίζουν πολιτικό συμβιβασμό, προκειμένου να απεμπλακούν τελείως σε περίπου 1,5 έτος.

Πηγή: ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ