Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Από το brain drain… στον εκπαιδευτικό κόμβο – Το στοίχημα των μη κρατικών πανεπιστημίων
Ως τη μεγαλύτερη τομή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση των τελευταίων δεκαετιών χαρακτήρισε τη λειτουργία των μη κρατικών Πανεπιστημίων τόσο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και πλήθος κυβερνητικών στελεχών κατά τη διάρκεια της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Πιο συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του το περασμένο Σάββατο αλλά και κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης Τύπου έθεσε στο επίκεντρο την εκπαιδευτική ατζέντα της κυβέρνησης παρουσιάζοντας τις στοχεύσεις για το μέλλον του εκπαιδευτικού συστήματος. Ο ίδιος στάθηκε ιδιαίτερα στη λειτουργία των νέων τεσσάρων πρώτων μη κρατικών ιδρυμάτων -που ξεκινούν από φέτος σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη- ανοίγοντας, όπως είπε, ένα νέο κεφάλαιο για την ελληνική Παιδεία. Μάλιστα, χαρακτήρισε τη θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ ως «ταυτοτική επιλογή» για τη Νέα Δημοκρατία, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση υλοποιεί τη σχετική δέσμευση με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια.
Απόφαση-τομή με διεθνή προσανατολισμό
Τέσσερα ιδρύματα πήραν το πράσινο φως και θα λειτουργήσουν από το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026. Το Keele University με το Metropolitan College, το University of Nicosia στην Αθήνα, το University of York με το City College Θεσσαλονίκης και το Open University (UK) με το Anatolia College. Με αυστηρά κριτήρια αδειοδότησης, οι νέες σχολές -συμπεριλαμβανομένων δύο ιατρικών και τριών νομικών-δίνουν στην Ελλάδα έναν ρόλο που μέχρι τώρα δεν είχε, αυτόν του περιφερειακού εκπαιδευτικού κόμβου.
Όπως αναφέρουν υψηλόβαθμα στελέχη της αγοράς στο Fortune Greece η φετινή ΔΕΘ δεν περιορίστηκε σε μέτρα οικονομικής πολιτικής, αλλά έφερε στο προσκήνιο μια μεταρρύθμιση που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα συνδέεται με την παγκόσμια οικονομία της γνώσης. «Η προοπτική είναι σαφής: να προσελκυστούν ξένοι φοιτητές από τα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο, να περιοριστεί το brain drain και να δημιουργηθεί μια νέα αγορά υψηλής προστιθέμενης αξίας, που μπορεί να τροφοδοτήσει περαιτέρω την οικονομία με εξειδικευμένο ανθρώπινο κεφάλαιο» εξηγούν οι ίδιες πηγές. Κάθε χρόνο, περισσότεροι από 40.000 Έλληνες φοιτητές φεύγουν για σπουδές στο εξωτερικό, με την απώλεια για την ελληνική οικονομία να ανέρχεται σε εκατομμύρια ευρώ.
Να σημειωθεί ότι η ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστήμιων αποτελεί κομβικό σημείο της δεύτερης θητείας της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Το νέο πλαίσιο ανοίγει τον δρόμο για ιδρύματα που θα λειτουργούν σε συνεργασία με κορυφαία Πανεπιστήμια του εξωτερικού, χωρίς να αναιρείται ο δημόσιος χαρακτήρας της ανώτατης εκπαίδευσης. «Είμαι υπερήφανος που η μεταρρύθμιση αυτή υλοποιείται επί των ημερών μας. Και είμαι επίσης υπερήφανος που αποδείξαμε, ενάντια στην κινδυνολογία της αντιπολίτευσης, ότι οι προδιαγραφές είναι αυστηρές: μόλις τέσσερα από τα έντεκα ιδρύματα που υπέβαλαν αίτηση έλαβαν άδεια στον πρώτο κύκλο» σημείωσε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Αναφορικά με τις κριτικές που έχουν διατυπωθεί περί αναβάθμισης υφιστάμενων κολεγίων, ο πρωθυπουργός υπερασπίστηκε τη διαδικασία, λέγοντας πως η ανεξάρτητη αρχή αξιολόγησης λειτουργεί με διαφάνεια και πως τα μη κρατικά ΑΕΙ μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, και όχι ανταγωνιστικά, προς τα δημόσια.
Παράλληλα, ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη διεθνοποίηση των ελληνικών Πανεπιστημίων, επισημαίνοντας ότι σημαντικά ιδρύματα του εξωτερικού, όπως το Harvard, το Yale και το Columbia, έχουν ήδη παρουσία στη χώρα μέσω συνεργασιών με δημόσια ΑΕΙ. «Η λέξη “εξωστρέφεια” μπήκε στο λεξιλόγιο των Πανεπιστημίων μας. Το ΑΠΘ προσφέρει αγγλόφωνο πρόγραμμα ιατρικής με μεγάλη επιτυχία, το Δημοκρίτεια αναπτύσσει την αγροτεχνολογία, ενώ το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας θα φιλοξενήσει τον δεύτερο υπερυπολογιστή της χώρας», υπογράμμισε.
Τα τρία πολιτικά συμπεράσματα της ΔΕΘ
08/09/2025Το νέο πλαίσιο για την Παιδεία
Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις -με βάση τα όσα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ- δεν περιορίζονται στα μη κρατικά Πανεπιστήμια αλλά ξεκινούν από το Λύκειο. Ο Κ. Μητσοτάκης παρουσίασε το σχέδιο για το Εθνικό Απολυτήριο, που θα εφαρμοστεί από το 2030, ενώ το σύστημα των Πανελλαδικών -όπως ξεκαθάρισε- θα διατηρηθεί, με πιθανές αλλαγές που θα προκύψουν από αξιολόγηση. Σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση, το νέο απολυτήριο θα αποκτήσει ενισχυμένο κύρος και θα αξιολογεί τις επιδόσεις των μαθητών σε βάθος τριετίας, μετατρέποντας το Λύκειο σε πραγματικό εκπαιδευτικό στάδιο και όχι απλώς σε «προθάλαμο» των Πανελλαδικών. «Η μεταρρύθμιση φιλοδοξεί να αναβαθμίσει την ποιότητας της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ ταυτόχρονα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικών αλλαγών στον τρόπο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια» εξηγούν πηγές με γνώση του θέματος. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ προανήγγειλε έναρξη δημόσιας διαβούλευσης μέσα στον επόμενο μήνα για το μέλλον του Λυκείου και του Εθνικού Απολυτηρίου, προσκαλώντας όλα τα πολιτικά κόμματα να συμμετάσχουν με προτάσεις, καθώς -όπως είπε- «μια τέτοια μεταρρύθμιση υπερβαίνει τον κύκλο ζωής μιας κυβέρνησης».
Τεχνητή νοημοσύνη στην εκπαίδευση
Επιπλέον, ο Κ. Μητσοτάκης παρουσίασε τη στρατηγική της κυβέρνησης για την ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και την ενίσχυση των δεξιοτήτων μαθητών και δασκάλων. Παράλληλα, προωθούνται προγράμματα κατάρτισης εκπαιδευτικών και ερευνητικά προγράμματα, ώστε η Ελλάδα να ενισχύσει τις ψηφιακές της δεξιότητες και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της στον διεθνή τεχνολογικό χάρτη. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι προβληματίζεται έντονα και για τις αλλαγές που αυτή επιφέρει για αυτό -όπως υπογράμμισε- βασικός στόχος παραμένει η καλύτερη αξιοποίησή της αλλά με την πρόβλεψη και τη διαχείριση των κινδύνων που ενδέχεται να προκύψουν.
