Μόλις 20 λεπτά πράσινου: η πιο φθηνή θεραπεία για τη σωματική και ψυχική μας υγεία
Αν έχεις νιώσει ποτέ πιο ήρεμος μετά από έναν περίπατο στο πάρκο ή μια βόλτα στο δάσος, δεν είναι φαντασία — είναι βιολογία.
Η επαφή με τη φύση προκαλεί μετρήσιμες αλλαγές στον οργανισμό: μειώνει τις ορμόνες του στρες, εξισορροπεί την αρτηριακή πίεση και βελτιώνει ακόμη και την υγεία του εντέρου.
Και δεν χρειάζεται να περπατάς με τις ώρες· τα οφέλη κορυφώνονται μέσα σε μόλις 20 λεπτά. Ένας σύντομος περίπατος το μεσημέρι ή ένα σάντουιτς στο παγκάκι του πάρκου λίγες φορές την εβδομάδα αρκούν για να ενισχύσουν σώμα και πνεύμα.
1. Χαλαρώνεις… χωρίς να το καταλάβεις
Όταν βλέπεις πράσινα δέντρα, μυρίζεις πεύκο και ακούς το φύσημα των φύλλων ή το κελάηδημα των πουλιών, το αυτόνομο νευρικό σου σύστημα —που ρυθμίζει τις ασυνείδητες λειτουργίες του σώματος— ανταποκρίνεται αμέσως.
«Η πίεση πέφτει, ο καρδιακός ρυθμός σταθεροποιείται, οι παλμοί επιβραδύνονται — όλα σημάδια φυσιολογικής ηρεμίας», εξηγεί η καθηγήτρια Βιοποικιλότητας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Kathy Willis, στο podcast What’s Up Docs? του BBC.
Μια βρετανική μελέτη με σχεδόν 20.000 συμμετέχοντες έδειξε ότι όσοι περνούν τουλάχιστον 120 λεπτά την εβδομάδα μέσα στο πράσινο έχουν σαφώς καλύτερη φυσική και ψυχική υγεία.
Η επιστημονική τεκμηρίωση είναι τόσο ισχυρή που στο Ηνωμένο Βασίλειο εφαρμόζεται πλέον η λεγόμενη «πράσινη συνταγογράφηση», συνδέοντας τους πολίτες με τη φύση για τη βελτίωση της ευεξίας τους.
2. Οι ορμόνες σου «επαναρυθμίζονται»
Η φύση δεν ηρεμεί μόνο το μυαλό — επιδρά και στο ενδοκρινικό σύστημα, μειώνοντας τα επίπεδα κορτιζόλης και αδρεναλίνης, των ορμονών του στρες.
Έρευνα σε άτομα που έμειναν τρεις μέρες σε δωμάτιο ξενοδοχείου με άρωμα ιαπωνικού κυπαρισσιού (Hinoki oil) κατέγραψε σημαντική πτώση στην αδρεναλίνη και αύξηση στα φυσικά κύτταρα-δολοφόνους — αυτά που καταπολεμούν ιούς στον οργανισμό. Ακόμη και δύο εβδομάδες μετά, τα επίπεδα αυτών των κυττάρων παρέμεναν υψηλά.
Όπως συνοψίζει η καθηγήτρια Ming Kuo του Πανεπιστημίου Ιλινόι:
«Η φύση ηρεμεί αυτό που χρειάζεται ηρεμία και δυναμώνει αυτό που χρειάζεται ενίσχυση».
3. Η μυρωδιά της φύσης έχει δύναμη
Η όσφρηση είναι εξίσου ισχυρή με την όραση και την ακοή. Οι μυρωδιές των δέντρων και του εδάφους είναι γεμάτες οργανικές ενώσεις που, όταν τις εισπνέουμε, κάποιες εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος.
Το άρωμα του πεύκου, για παράδειγμα, μπορεί να μειώσει το άγχος μέσα σε 90 δευτερόλεπτα — και το αποτέλεσμα να διαρκέσει έως 10 λεπτά. Ακόμη και βρέφη, που δεν έχουν συναισθηματικούς συνειρμούς με μυρωδιές, ηρεμούν όταν εκτίθενται σε καταπραϋντικά αρώματα όπως το λιμονένιο, σύμφωνα με έρευνα.
4. Η φύση βελτιώνει και το μικροβίωμά σου
Το χώμα και τα φυτά είναι γεμάτα καλά βακτήρια, τα ίδια που συχνά πληρώνουμε σε προβιοτικά.
Η εισπνοή ή η επαφή με αυτά φαίνεται να ενισχύει το ανοσοποιητικό και τη διάθεση, ενώ οι φυτονκτόνες ουσίες που απελευθερώνουν τα φυτά έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες. Όπως λέει ο δρ. Chris van Tulleken, «η φύση είναι ένα θετικό ερέθισμα που γαργαλάει το ανοσοποιητικό».
Και αν δεν έχεις δάσος κοντά σου;
Η καλή είδηση είναι πως ακόμη και μικρές «δόσεις» φύσης στο σπίτι κάνουν διαφορά.
Τα λουλούδια —όπως τα λευκά ή κίτρινα τριαντάφυλλα— έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου που σχετίζεται με το στρες.
Ένα diffuser με αιθέρια έλαια, όπως το pinene του πεύκου, προσφέρει αίσθηση γαλήνης.
Κι αν όλα αυτά δεν είναι εφικτά, ακόμη και μια φωτογραφία δάσους ή η θέα ενός πράσινου τοπίου από το παράθυρο αρκούν για να πυροδοτήσουν τις ίδιες ηρεμιστικές εγκεφαλικές αντιδράσεις.
«Κάθε μικρή επαφή με τη φύση βοηθά», λέει η Ming Kuo.
