Ο Έλον «ξύπνησε» αργά: Πώς ο Μασκ προσπαθεί να σώσει την Tesla από τον Τραμπ

Σε μετωπική σύγκρουση βρίσκονται οι άλλοτε «σύμμαχοι» Έλον Μασκ και Ντόναλντ Τραμπ, με φόντο ένα νομοσχέδιο που μπορεί να στοιχίσει στην Tesla δισεκατομμύρια δολάρια. Παρά τη γενναία χρηματοδότηση άνω των 250 εκατ. δολαρίων που ο Μασκ φέρεται να έχει προσφέρει για την εκλογή του Τραμπ, ο Αμερικανός πρόεδρος προωθεί μια νομοθεσία που θα πλήξει καίρια την κερδοφορία της Tesla, καταργώντας κρίσιμα κίνητρα και συστήματα πίστωσης εκπομπών ρύπων στις ΗΠΑ.

Το αποκαλούμενο «μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο» του Τραμπ θέτει στο στόχαστρο τις τρεις παράλληλες δομές εμπορίας πιστώσεων εκπομπών στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του ομοσπονδιακού συστήματος εταιρικών μέσων προτύπων κατανάλωσης καυσίμου (CAFE). Το πρόγραμμα αυτό επιβάλλει πρόστιμα σε κατασκευαστές αυτοκινήτων που δεν πιάνουν τους στόχους κατανάλωσης καυσίμου και επιβραβεύει τις εταιρείες μηδενικών εκπομπών, όπως η Tesla, οι οποίες μπορούν να πουλούν τα δικαιώματα εκπομπών σε παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Η Tesla έχει στηρίξει σημαντικό μέρος της κερδοφορίας της στις πωλήσεις αυτών των πιστώσεων. Στο πρώτο τρίμηνο του 2025, οι πωλήσεις πιστώσεων αυξήθηκαν κατά 35%, φτάνοντας τα 595 εκατ. δολάρια, υπερβαίνοντας τα καθαρά κέρδη της εταιρείας, που ανήλθαν σε 409 εκατ. δολάρια. Το 2024, η Tesla είχε συνολικά έσοδα 2,8 δισ. δολαρίων από πωλήσεις ρυθμιστικών πιστώσεων, με το ποσό αυτό να αντιστοιχεί στο 39% των καθαρών κερδών της. Από το 2015, έχει συγκεντρώσει πάνω από 11 δισ. δολάρια από αυτές τις συναλλαγές.

Η ακύρωση των προστίμων στο πλαίσιο του CAFE από το νομοσχέδιο Τραμπ απειλεί να εξαφανίσει τη ζήτηση για αυτές τις πιστώσεις. «Αν δεν υπάρχει ποινή για την παραβίαση των κανόνων, δεν υπάρχει λόγος αγοράς πιστώσεων συμμόρφωσης», σχολίασε ο Dan Becker, διευθυντής της καμπάνιας Safe Climate Transport.

Παρότι η Tesla διατηρεί πολυετή συμβόλαια με ανταγωνιστές της, τα οποία δύσκολα ακυρώνονται άμεσα, πρόσωπα με γνώση των εσωτερικών συζητήσεων της εταιρείας παραδέχονται ότι αρκετές συμφωνίες περιλαμβάνουν ρήτρες ανωτέρας βίας ή αναφορές σε νομοθετικές αλλαγές που θα μπορούσαν να τις καταστήσουν άκυρες.

Η εταιρεία διατηρεί βέβαια ευκαιρίες κερδών από αγορές εκτός ΗΠΑ. Στην Ευρώπη, υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία «pooling» για τις εκπομπές CO₂ με Stellantis, Ford, Mazda, Subaru και Toyota, η οποία, σύμφωνα με αναλυτές της UBS, θα μπορούσε να αποφέρει πάνω από 1 δισ. ευρώ.

Πέρα όμως από το CAFE, η Tesla κινδυνεύει να χάσει και άλλες σημαντικές επιδοτήσεις. Στο στόχαστρο του Τραμπ βρίσκονται η ομοσπονδιακή επιδότηση 7.500 δολαρίων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων (που λήγει τον Σεπτέμβριο), φορολογικά κίνητρα για την κατασκευή μπαταριών, για σταθμούς φόρτισης, ακόμη και για τα φωτοβολταϊκά συστήματα της Tesla.

Οι εντάσεις κλιμακώνονται διαρκώς. Ο Μασκ χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «τερατούργημα» και απείλησε να στηρίξει με μεγάλες δωρεές όσους πολιτικούς αντιταχθούν στον Τραμπ, αφήνοντας ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο να ιδρύσει δικό του πολιτικό κόμμα. Ο Τραμπ απάντησε σκωπτικά πως «χωρίς επιδοτήσεις, ο Έλον μάλλον θα έπρεπε να κλείσει την επιχείρησή του και να επιστρέψει στη Νότια Αφρική».

Η διαμάχη έχει διχάσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, αλλά και την τεχνολογική κοινότητα, καθώς αρκετοί επιχειρηματίες της Silicon Valley στηρίζουν το νομοσχέδιο Τραμπ λόγω φορολογικών ελαφρύνσεων που περιλαμβάνει. Ανάμεσά τους, ο επενδυτής Keith Rabois και ο Jacob Helberg, ο οποίος έχει προταθεί από τον Τραμπ για υψηλή θέση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η σύγκρουση αναμένεται να συνεχιστεί με ένταση, καθώς ο Μασκ δηλώνει αποφασισμένος να πολεμήσει «μέχρι τέλους» για να προστατεύσει την Tesla και τις υπόλοιπες δραστηριότητές του στις ΗΠΑ. Όμως, αρκετοί παρατηρητές εκτιμούν ότι, παρά τον τεράστιο οικονομικό του αντίκτυπο, ο Τραμπ κρατά τελικά «το μεγαλύτερο ραβδί» σε αυτή τη μάχη εξουσίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Τράπεζες 2025 – Τι αποκαλύπτει η DBRS για την Ελλάδα και την Ευρώπη
• Η επίθεση του Τραμπ στο Ιράν ήταν σφοδρή, αλλά πέτυχε τον στόχο της;
• Τι θα σημάνει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ – Οι επιπτώσεις σε ναυτιλία και πετρέλαιο