Ο εθνικισμός απειλεί την παγκόσμια τάξη – Αν οι ΗΠΑ εγκαταλείψουν την Ευρώπη, οι συνέπειες θα είναι τρομερές

Το σενάριο ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ να δηλώσει ότι δεν θα τηρήσει τη δέσμευσή του, βάσει της συνθήκης του ΝΑΤΟ, να υπερασπιστεί ένα κράτος μέλος φαντάζει εφιαλτικό. Σε αυτή την περίπτωση, το κενό για τους Ευρωπαίους θα αποδειχθεί δυσαναπλήρωτο.

Φοβούμενοι τη ρεβανσιστική Ρωσία, ορισμένοι θα αλλάξουν στάση απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα και η Ευρώπη θα διαλυθεί. Είναι εύλογο αυτό; Ελπίζω όχι. Ωστόσο, πίσω από τον εφιάλτη κρύβεται η πραγματικότητα. Εισερχόμαστε σε περίοδο αναζωπύρωσης του εθνικισμού, της ξενοφοβίας και του αυταρχισμού. Όπως θα μπορούσε να παρατήρησε ο Όσκαρ Ουάιλντ, «το να εκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ ως πρόεδρος μια φορά μπορεί να θεωρηθεί ατυχία. Το να τον εκλέξεις δύο φορές μοιάζει με απροσεξία». 

Η επιστροφή του θα έδειχνε κάτι πολύ ανησυχητικό για την κατάσταση της Υπερδύναμης. Ο Robert Kagan του Ινστιτούτου Brookings σημειώνει σε podcast ότι η εγγύτητα του Τραμπ στην εξουσία οφείλεται σε ισχυρές αντιφιλελεύθερες δυνάμεις. Οι επιπτώσεις τέτοιων στάσεων για τη δημοκρατία των ΗΠΑ είναι ανησυχητικές. Αλλά αυτή η ανησυχία δεν περιορίζεται στο εγχώριο.

Το «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ ήταν ένα σύνθημα που χρησιμοποιούσε ο αεροπόρος Τσαρλς Λίντμπεργκ και το οποίο αντέτασσε στην υποστήριξη των ΗΠΑ προς τη Βρετανία κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. 

Αυτή η αντίθεση έληξε μετά την επίθεση της Ιαπωνίας στο Περλ Χάρμπορ τον Δεκέμβριο του 1941, που έσυρε τις ΗΠΑ σε πόλεμο. Ο Λίντμπεργκ ήταν απομονωτιστής. Ο Τραμπ είναι αναξιόπιστα μονομερής. Όμως, στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αυτό δεν αποτελεί κρίσιμη διαφορά. Θα βοηθούσε ή θα το έβλεπε ως «έναν καβγά σε μια μακρινή χώρα, μεταξύ ανθρώπων για τους οποίους δεν γνωρίζουμε τίποτα», σύμφωνα με τα λόγια του Neville Chamberlain για την Τσεχοσλοβακία το 1938;

Για πάνω από έναν αιώνα η ευρωπαϊκή ασφάλεια εξαρτάται από την παρουσία των ΗΠΑ. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, δυστυχώς, η Γερουσία αποκήρυξε την Κοινωνία των Εθνών και έτσι οι ΗΠΑ αποχώρησαν. Αυτό οδήγησε στην επανεμφάνιση της Γερμανίας ως κυρίαρχης στρατιωτικής δύναμης στην ήπειρο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Ευτυχώς, οι ΗΠΑ παρέμειναν αφοσιωμένες στους συμμάχους τους μεταπολεμικά. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, θα μπορούσαν να αποσυρθούν «στα ενδότερα» για άλλη μια φορά. Αλλά τώρα, μετά την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αυτό δεν μπορεί να ισχύει. Η Κίνα, η οποία θεωρείται όλο και περισσότερο από τις ΗΠΑ ως απειλή, παρέχει ισχυρή ηθική και πρακτική υποστήριξη στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων αγαθών διπλής χρήσης που είναι πολύτιμα για τον πόλεμό της. Και πάλι, αυτό δικαιολογεί τη δέσμευση. Τι θα έκανε ο Τραμπ; Αυτό μπορεί σύντομα να είναι μια κρίσιμη ερώτηση.

Η κατάρρευση της υπό την ηγεσία των ΗΠΑ τάξης ασφαλείας στην Ευρώπη θα είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Η ήττα της Ουκρανίας σίγουρα θα ενθάρρυνε την Κίνα να προχωρήσει στην προσάρτηση της Ταϊβάν. Πέρα ​​από αυτό, οι αμφιβολίες σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας στην Ευρώπη θα είχαν επιπτώσεις για την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία ή τη Νέα Ζηλανδία. Σε όλη την Ασία, οι χώρες θα προσπαθούσαν να έρθουν πιο κοντά στην Κίνα. Την ίδια στιγμή, η ΕΕ απειλείται από εθνικιστές και ξενοφοβικούς. Τα κόμματα με αυτές τις συμπεριφορές αναμένεται να διευρύνουν ουσιαστικά την παρουσία τους στις ευρωεκλογές. Με τον καιρό, περισσότεροι από αυτούς αναμένεται να αποκτήσουν την εξουσία: η Μαρίν Λεπέν μπορεί να είναι η επόμενη πρόεδρος της Γαλλίας. Αν κάποιος αναλογιστεί τις δυσκολίες που δημιουργεί ο Πουτινισμός του Βίκτορ Όρμπαν, οι προοπτικές είναι ζοφερές.

Ο εθνικισμός αντικατοπτρίζεται επίσης στον περιορισμό του φιλελεύθερου εμπορίου. Ο Τραμπ έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη νομιμοποίηση του προστατευτισμού. Ο Μπάιντεν ακολούθησε το παράδειγμά του. Οι αιτίες είναι πολλές: αυξανόμενος ανταγωνισμός από την Κίνα στον τομέα της μεταποίησης, διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας μετά την Covid, στρατηγικός ανταγωνισμός, πίστη στη βιομηχανική πολιτική και αποκήρυξη της ίδιας της έννοιας της πολυμέρειας, του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου συμπεριλαμβανομένου. 

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αναπτύξει μια σχετικά εξελιγμένη ατζέντα γύρω από το εμπόριο. Αλλά η δράση του γίνεται πιο βάναυση. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δασμούς 100% στις εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα. Σε απάντηση, ο Τραμπ είπε ότι «πρέπει να το κάνουν και σε άλλα οχήματα και πρέπει να το κάνουν σε πολλά άλλα προϊόντα επειδή η Κίνα τρώει το μεσημεριανό μας αυτή τη στιγμή». Είναι πολύ πιθανό ότι, όταν ανέλθει στην εξουσία, θα λάμβανε επιθετικά μέτρα κατά των εισαγωγών όχι μόνο από την Κίνα, αλλά και από τους συμμάχους των ΗΠΑ.

Η ανάκαμψη στο εμπόριο είναι ήδη βαθιά. Καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, οι ΗΠΑ, επηρεασμένες τόσο από τις μνήμες της δεκαετίας του 1930 όσο και από τους μεταπολεμικούς στρατηγικούς στόχους, προώθησαν την πολυμέρεια και τη φιλελεύθερη αγορά. 

Στις ΗΠΑ διαπιστώνεται διακομματική συμφωνία ότι αυτό ήταν ένα σοβαρό λάθος. Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν επιθυμεί να παραμείνει σχετικά κοντά στους συμμάχους της, η ατζέντα της, επίσης, είναι κάπως «Πρώτα η Αμερική». Αλλά ο Τραμπ είναι πολύ πιο ασύστολα εθνικιστής από τον Μπάιντεν. 

Ο Πούτιν είναι ξεκάθαρος εχθρός της ειρηνικής ευρωπαϊκής τάξης. Η απόφαση της Κίνας να τον στηρίξει ήταν μια σημαντική στιγμή. Αλλά για να υπερασπιστεί ο δυτικός κόσμος τον εαυτό του απέναντι στον ανταγωνισμό με την Κίνα θα πρέπει να παραμείνει ενωμένος 

Ο εθνικισμός ενός Τραμπ ή των μιμητών του στην Ευρώπη θα καθιστούσε σχεδόν αδύνατη μια τέτοια συνεργασία. Ακόμη και στην εποχή του στρατηγικού ανταγωνισμού μας, η συνεργασία με την Κίνα παραμένει ουσιαστική, ιδίως για το κλίμα. Η Δύση πρέπει επίσης να ανταποκριθεί στις ανησυχίες των αναπτυσσόμενων και των αναδυόμενων χωρών. Αλλά, πρώτα και κύρια, πρέπει να επιβιώσει ως κοινότητα φιλελεύθερων δημοκρατιών. Αυτό είναι τόσο ηθική όσο και πρακτική αναγκαιότητα. Εάν ο αυταρχικός εθνικισμός το καταστρέψει, η Δύση θα έχει χάσει τη μάχη. Το 1939, ο ποιητής WH Auden έγραψε για αυτό που έκρινε «μια χαμηλή ανέντιμη δεκαετία». Πώς θα είναι το δικό μας το 2029;

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Ακίνητα: Προς ρεκόρ αγοραπωλησιών οδεύει το 2024
• ΕΚΤ: Αντίστροφη μέτρηση για τα επιτόκια – Πότε θα μειωθούν οι δόσεις των στεγαστικών
• Με 55,3% στην Ελληνική Τράπεζα η Eurobank – Υποβάλλει δημόσια πρόταση εξαγοράς