Ο Μερτς στην Καγκελαρία: Η επιστροφή ενός παλιού «δελφίνου» και το στοίχημα της νέας Γερμανίας
Με την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς στην καγκελαρία της Γερμανίας, γράφεται το τελευταίο –ίσως και το πιο απαιτητικό– κεφάλαιο μιας μακράς πολιτικής διαδρομής που σημαδεύτηκε από αμφισβήτηση, επιστροφές και προσωπική επιμονή. Ο αρχηγός του CDU, σε ηλικία 69 ετών, γίνεται ο δεύτερος γηραιότερος καγκελάριος στην ιστορία της χώρας και ο πρώτος χωρίς προηγούμενη εμπειρία ως υπουργός ή επικεφαλής κρατιδίου. Αν και με το χαμηλότερο ποσοστό που έχει λάβει ποτέ το κόμμα του (25,5%), ο Μερτς φτάνει στην κορυφή χάρη στη φθορά της κυβέρνησης Σολτς και στην προσδοκία ενός διαφορετικού οικονομικού προσανατολισμού.
Προερχόμενος από τον κόσμο των μεγάλων επιχειρήσεων και με στενούς δεσμούς με τη χρηματοοικονομική ελίτ της Γερμανίας, ο Μερτς ενσαρκώνει μια επιστροφή στις συντηρητικές ρίζες του CDU: οικονομικός φιλελευθερισμός, έμφαση στην πειθαρχία και την προσωπική ευθύνη, σκληρή στάση στο μεταναστευτικό. Ταυτόχρονα όμως, το προσωπικό του προφίλ –ψυχρός, απόμακρος, γραφειοκράτης– προκαλεί ερωτήματα για την ικανότητά του να εμπνεύσει ή να διευθύνει μια κυβέρνηση συνεργασίας με κοινωνικό αποτύπωμα.
Τα μεγάλα στοιχήματα της τετραετίας περιλαμβάνουν την ανάταξη της γερμανικής οικονομίας, που παραμένει στάσιμη για τρίτο συνεχές έτος, την ανάσχεση της ακροδεξιάς AfD –η οποία πλέον έχει καταλάβει τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης– αλλά και τον νέο ρόλο του Βερολίνου στην Ευρώπη και τον κόσμο, υπό τη σκιά των εντάσεων με τις ΗΠΑ και των ανοιχτών μετώπων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Παρότι εξελέγη ως «οικονομικός εγκέφαλος», ο Μερτς ξεκίνησε τη θητεία του με υπαναχώρηση από τη βασική προεκλογική του υπόσχεση: το «φρένο χρέους» παρακάμπτεται με σχέδιο δανεισμού σχεδόν 1 τρισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας –όπως ισχυριζόταν ο Σολτς– ότι χωρίς κρατική παρέμβαση, ανάπτυξη δεν έρχεται.
Η θητεία του ξεκινά σε μια από τις πιο σύνθετες και ευαίσθητες συγκυρίες για τη Γερμανία. Και παρότι δεν έλκει την ευρύτερη συμπάθεια του εκλογικού σώματος, κανείς δεν αμφιβάλλει για τη φιλοδοξία και την επιμονή του. Όπως έλεγε πρόσφατα η Άγγελα Μέρκελ, «για τη συγκεκριμένη δουλειά χρειάζεται μεγάλη ζέση για εξουσία». Κι αυτή, στον Φρίντριχ Μερτς, περισσεύει.
