Ο Νετανιάχου προχωρά σε προσάρτηση της Δυτικής Όχθης μετά την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους

Το γεγονός ότι πολλές δυτικές κυβερνήσεις αναγνώρισαν αυτή την εβδομάδα το παλαιστινιακό κράτος έχει κάνει πολλούς υπουργούς της κυβέρνησης Νετανιάχου να υποστηρίζουν την ιδέα προσάρτησης της Δυτικής Όχθης.

Το πρόβλημα για τον Νετανιάχου είναι ότι μια τέτοια ενέργεια θα ανατρέψει χρόνια προσπαθειών για την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, συμφωνίες που ο πρόεδρος Τραμπ θεωρεί ως την κορωνίδα της εξωτερικής πολιτικής του κατά την πρώτη του θητεία.

Ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί σθεναρή απάντηση στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, και η προσάρτηση όλης ή μέρους της Δυτικής Όχθης αποτελεί την πιο δυναμική του επιλογή.

Εκτός από την προσάρτηση, σύμφωνα με αναλυτές, το Ισραήλ θα μπορούσε να λάβει μέτρα για άσκηση περαιτέρω πίεσης στην παλαιστινιακή οικονομία ή να περιορίσει τις προξενικές σχέσεις με τη Γαλλία, η οποία ηγείται της προσπάθειας αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το θέμα.

Ο Νετανιάχου δήλωσε την Κυριακή ότι θα ανακοινώσει την απάντησή του κατά την επιστροφή του από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη. «Μείνετε συντονισμένοι», είπε.

Με τη διεθνή απομόνωση του Ισραήλ να βαθαίνει, ο ισραηλινός ηγέτης πρέπει να σταθμίσει κατά πόσο το να τερματίσει τις ελπίδες των Παλαιστινίων για κράτος αξίζει το ρίσκο της ζημιάς στις σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και πιθανώς με τις ΗΠΑ.

Οι Συμφωνίες του Αβραάμ καθιέρωσαν διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και αρκετών αραβικών κρατών. Το Ισραήλ συμφώνησε να εγκαταλείψει μια προτεινόμενη προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης ως προϋπόθεση για την επίτευξη συμφωνίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Τα αραβικά κράτη προειδοποίησαν ότι μια προσάρτηση θα μπορούσε να υπονομεύσει τις συμφωνίες ή τουλάχιστον να εμποδίσει την επέκτασή τους, κάτι που θα έβλαπτε τις ελπίδες του Τραμπ να καθιερώσει την κληρονομιά του ως ειρηνοποιού.

Η διεθνής πίεση στο Ισραήλ για τον τερματισμό του διετούς πολέμου στη Γάζα, που πυροδοτήθηκε από επιθέσεις της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ αφήνοντας περίπου 1.200 νεκρούς και άλλους 251 ομήρους, έχει αυξηθεί. Η σύγκρουση μέχρι στιγμής έχει ως αποτέλεσμα πάνω από 65.000 Παλαιστίνιοι να έχουν χάσει τη ζωή τους, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές υγείας, οι οποίες δεν διευκρινίζουν πόσοι από τους νεκρούς ήταν μαχητές.

Σε μια κίνηση που δείχνει πόσο βαθιά η ανθρωπιστική διάσταση του πολέμου έχει επηρεάσει τη διεθνή στάση απέναντι στο Ισραήλ, η Αυστραλία, ο Καναδάς και το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν την Κυριακή ότι θα αναγνωρίσουν επίσημα ένα παλαιστινιακό κράτος.

Πριν από αυτές τις δηλώσεις, οι εκκλήσεις για προσάρτηση αυξάνονταν στο Ισραήλ από υπουργούς της δεξιάς και ακόμη και μέλη του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου.

«Είναι απλά η γη μας, η γη των προγόνων μας», έγραψε ο Σλόμο Καρχί, υπουργός Επικοινωνιών του Ισραήλ και μέλος του Λικούντ, σε ανάρτηση στο X την Κυριακή. «Πρέπει να δηλώσουμε σήμερα—πλήρης κυριαρχία τώρα! Και μην συμβιβαστούμε με λιγότερο».

Ο ίδιος ο Νετανιάχου είναι θιασώτης της προσάρτησης. Κατά τις εκλογές το 2019, υποσχέθηκε να προσαρτήσει τη κοιλάδα του Ιορδάνη, μια γόνιμη λωρίδα γης κατά μήκος των συνόρων της Δυτικής Όχθης και της Νεκράς Θάλασσας που ήδη τελεί σε μεγάλο βαθμό υπό ισραηλινό έλεγχο.

Υπό τον Νετανιάχου, το Ισραήλ έχει επεκτείνει σταθερά την κατασκευή εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη, ενώ η όλο και πιο ακροδεξιά κυβέρνηση ασκεί ολοένα μεγαλύτερο έλεγχο στην ασφάλεια και τα οικονομικά της περιοχής. Πρόσφατα, το Ισραήλ αποφάσισε να προχωρήσει σε ένα αμφιλεγόμενο έργο που θα απομονώνει βασικές παλαιστινιακές κοινότητες και θα περιπλέκει τις προοπτικές για ένα παλαιστινιακό κράτος.

«Κόκκινη γραμμή»

Η προσάρτηση θεωρείται «κόκκινη γραμμή» από τα αραβικά κράτη.  Κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων της σύγκρουσης, τα ΗΑΕ έχουν λειτουργήσει ως κρίσιμος δίαυλος μεταξύ Ισραήλ και εξωτερικού κόσμου, διατηρώντας οικονομικούς και διπλωματικούς δεσμούς και διασφαλίζοντας τη λειτουργία διεθνών πτήσεων όταν άλλες χώρες δεν το έκαναν. Η προσάρτηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναστολή σχέσεων ή άλλες υποβαθμίσεις της συνεργασίας, λένε πολιτικοί αναλυτές.

«Πιστεύω ότι τα ΗΑΕ έχουν καταστήσει σαφές ότι οποιοδήποτε βήμα σχετικά με την προσάρτηση θα προκαλέσει κρίση μεταξύ του αραβικού κόσμου και του Ισραήλ και κυρίως αποτελεί ρίσκο για τις Συμφωνίες του Αβραάμ», δήλωσε ο Μάικλ Μιλστάιν, πρώην ανώτερος αξιωματικός της ισραηλινής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών και ειδικός σε παλαιστινιακά θέματα στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.

Οι αραβικές κυβερνήσεις έχουν προειδοποιήσει το Ισραήλ μέσω διπλωματικών οδών ότι η πλήρης ή μερική προσάρτηση της Δυτικής Όχθης θα έχει συνέπειες, όπως υποβάθμιση των σχέσεων, σύμφωνα με αραβικές πηγές.

Η αντίδραση των ΗΠΑ παραμένει ασαφής. Ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ότι ο Νετανιάχου θα ανταποδώσει στην αναγνώριση της παλαιστινιακής κυριαρχίας και πιθανότατα θα στηρίξουν την αντίδρασή του. Ωστόσο, αν οι Συμφωνίες του Αβραάμ τεθούν σε κίνδυνο, αυτό παραμένει ένα μεγαλύτερο ερώτημα.

«Αν κάτι συνέβαινε στις συμφωνίες—αποτυχία, κρίση ή κατάρρευση—πιστεύω ότι ο Τραμπ θα ανησυχούσε πολύ», είπε ο Μιλστάιν.

Ο Άβισαϊ Μπεν Σάσον-Γκόρντις, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ που μελετά τις σχέσεις πολιτείας-στρατού, δήλωσε ότι οι «κόκκινες γραμμές» του Τραμπ δεν είναι ακόμη σαφείς. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δώσει στον Νετανιάχου μεγαλύτερη ευελιξία από ό,τι η κυβέρνηση Μπάιντεν, αλλά έχει δείξει περιστασιακά απογοήτευση για μονομερείς ενέργειες του Ισραήλ, όπως η επίθεση σε αξιωματούχους της Χαμάς νωρίτερα αυτόν τον μήνα στο Κατάρ, βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ. Ο Νετανιάχου δέχεται επίσης πίεση από την ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματός του.

«Έχει πρόβλημα αυτή τη στιγμή, και είναι ότι διαφορετικά μέρη του συνασπισμού του μπορεί να αποφασίσουν να αποχωρήσουν», είπε ο Κράσνα. «Όλα αυτά έχουν ξανασυμβεί, αλλά έρχονται σε μια πολύ κακή στιγμή για αυτόν».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Τραμπ σε Ευρώπη: «Κόψτε το ρωσικό πετρέλαιο, αλλιώς ξεχάστε τις κυρώσεις»
• Ζελένσκι: «Ο Τραμπ πρέπει να πάρει σαφή θέση και να κάνει τον Πούτιν να φοβηθεί»
• Ιράν: Το εμπλουτισμένο ουράνιο «θαμμένο κάτω από τα ερείπια» μετά τους βομβαρδισμούς Ισραήλ και ΗΠΑ