Ο Νότος κερδίζει έδαφος – Η Fitch «βλέπει» θετικές προοπτικές για την Ελλάδα
- Η Fitch διαπιστώνει επιτάχυνση της δημοσιονομικής σύγκλισης μεταξύ Βορρά και Νότου.
- Η Ελλάδα ξεχωρίζει με θετικές προοπτικές και πλεονάσματα που υπεραποδίδουν.
- Ο Βορράς βλέπει αύξηση του χρέους και δημοσιονομικές πιέσεις μετά την πανδημία.
Οι αντίθετες τάσεις στο μέτωπο του χρέους αποτελούν, σύμφωνα με τη Fitch, τον κύριο μοχλό πίσω από τη σύγκλιση των πιστοληπτικών αξιολογήσεων των ευρωπαϊκών κρατών. Όπως σημειώνει ο οίκος, η τάση αυτή θα συνεχιστεί, καθώς οι εθνικές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν με διαφορετικές πολιτικές τις δημοσιονομικές προκλήσεις.
Στο περιβάλλον αυτό, η Fitch ξεχωρίζει την Ελλάδα ως παράδειγμα σταθερότητας και συνέπειας. Η χώρα, που σήμερα αξιολογείται με BBB- και θετικές προοπτικές, αναμένεται να συνεχίσει να επιτυγχάνει δημοσιονομικά πλεονάσματα, διατηρώντας την ισχυρή δέσμευσή της στη δημοσιονομική πειθαρχία και ενισχύοντας τη θέση της ως «πυλώνας σύγκλισης» στην Ευρώπη.
Η εικόνα του 2025: Ο Νότος ανακάμπτει
Μόνο το πρώτο δεκάμηνο του 2025, η Fitch αναβάθμισε τρεις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και υποβάθμισε τέσσερις του Βορρά. Η διαφοροποίηση αυτή αντανακλά τη βελτίωση των επιδόσεων στον Νότο, όπου οι οικονομίες των πρώην «μνημονιακών χωρών» έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στη δημοσιονομική προσαρμογή, μειώνοντας τα ελλείμματα και βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα.
Αντίθετα, στον Βορρά, χώρες όπως η Φινλανδία, η Γαλλία, η Αυστρία και το Βέλγιο καταγράφουν αυξημένα επίπεδα χρέους και διαρκή ελλείμματα. Από το 2019, η Φινλανδία είδε το χρέος της να αυξάνεται κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες, η Γαλλία κατά 15, και η Αυστρία κατά 10.
Οι προβλέψεις για τα επόμενα χρόνια
Στο βασικό της σενάριο, η Fitch αναμένει ήπια δημοσιονομική χαλάρωση στην Ευρώπη, με το μέσο έλλειμμα στη Δυτική Ευρώπη να φτάνει το 1,8% του ΑΕΠ το 2026-2027, από 1,3% το 2024-2025. Ωστόσο, χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Ιρλανδία προβλέπεται να διατηρήσουν πλεονάσματα, χάρη στη συνετή πολιτική τους.
Ο οίκος εκτιμά ότι οι θετικές προοπτικές για την Ελλάδα, την Ισλανδία και το Σαν Μαρίνο θα οδηγήσουν σε περαιτέρω σύγκλιση του αξιόχρεου στην Ευρώπη, ανατρέποντας το παραδοσιακό δίπολο Βορρά-Νότου.
Δημοσιονομικές πιέσεις και νέα δεδομένα
Παρά τις θετικές εξελίξεις, η Fitch επισημαίνει ότι πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν δημοσιονομικές ακαμψίες, με τις δαπάνες να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα — περίπου 56% του ΑΕΠ, έναντι 46,5% του μέσου όρου της Δυτικής Ευρώπης. Παράγοντες όπως η γήρανση του πληθυσμού, τα υψηλά επιτόκια και η αύξηση των αμυντικών δαπανών μετά τη δέσμευση των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, ασκούν πρόσθετες πιέσεις στους προϋπολογισμούς.
Η Fitch προειδοποιεί ότι η επιτυχία ή αποτυχία των χωρών του Βορρά θα εξαρτηθεί από την ικανότητά τους να διατηρήσουν τα δημοσιονομικά «μαξιλάρια» και να εξασφαλίσουν πολιτική σταθερότητα, σε μια περίοδο όπου η δημοσιονομική πειθαρχία αναδεικνύεται σε κρίσιμο παράγοντα για τη διατήρηση της αξιοπιστίας στις αγορές.
