Γιώργος Παπαδημητρίου – EY: «Ο σύγχρονος CEO πρέπει να διαθέτει γεωστρατηγική αντίληψη»
Σε περιόδους ταχείας μετάβασης -τεχνολογικής, οικονομικής, γεωπολιτικής- ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός είναι αναπόφευκτος. Όμως, όπως σημειώνει στο Fortune Greece, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος Γιώργος Παπαδημητρίου το πλέον σύνθετο ερώτημα δεν είναι το πώς αλλάζουμε, αλλά αν είμαστε έτοιμοι πραγματικά να αλλάξουμε.
Η πολυετής εμπειρία της ΕΥ, οι απόψεις ηγετικών στελεχών της αλλά και το πλήθος ερευνών που υλοποιεί σε παγκόσμιο επίπεδο, καταδεικνύουν ότι πολλές επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει μετασχηματιστικές πρωτοβουλίες, ωστόσο, ένα κρίσιμο κομμάτι της αλυσίδας παραμένει συχνά υποτιμημένο: η εσωτερική διαχείριση της αλλαγής. «Χωρίς συστηματική επένδυση στο change management, χωρίς κουλτούρα συμμετοχής και χωρίς ηγεσία που να λειτουργεί ως φορέας κινητοποίησης, ο μετασχηματισμός κινδυνεύει να αποτύχει» επισημαίνει ο επικεφαλής της εταιρείας προσδιορίζοντας τι απαιτείται για έναν ουσιαστικό και βιώσιμο μετασχηματισμό.
Στη συνέντευξή του, αναλύει το ισχυρό momentum που παρουσιάζει η ελληνική αγορά, αλλά και τις σημαντικές ευκαιρίες που διαμορφώνονται για τις ελληνικές επιχειρήσεις το 2025. Παρά τις προκλήσεις που θέτει το γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, ο Γ. Παπαδημητρίου τονίζει ότι με τη σωστή στρατηγική και κυρίως με μια γεωστρατηγική αντίληψη, οι επιχειρήσεις μπορούν να επιταχύνουν την ανάπτυξή τους και να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ικανότητα του σύγχρονου CEO να συνδυάζει την κατανόηση του διεθνούς πλαισίου και των διασυνδέσεών του με τις τοπικές αγορές θα καθορίσει ποιοι θα ηγηθούν στο νέο επιχειρηματικό τοπίο.
Ο μετασχηματισμός των επιχειρήσεων σήμερα δεν αφορά μόνο την τεχνολογία αλλά απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση. Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, πώς αντιλαμβάνεται η EY αυτόν τον ολιστικό μετασχηματισμό και με ποιον τρόπο καθοδηγεί τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Πράγματι, ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός δεν είναι μόνο ένα τεχνολογικό εγχείρημα – είναι ζήτημα εταιρικής κουλτούρας, βιώσιμης ανάπτυξης, και μακροπρόθεσμης αξίας. Στην ΕΥ, τον αντιλαμβανόμαστε ως μια σύνθετη, ολιστική και συνεχή διαδικασία, που αφορά όχι μόνο το πώς δουλεύει ένας οργανισμός, αλλά το γιατί και προς ποια κατεύθυνση. Είναι μια νέα, διαρκής κανονικότητα, και η βάση όχι μόνο για να διατηρήσουν οι επιχειρήσεις τη θέση τους στην αγορά, αλλά και για να την επαναπροσδιορίσουν.
Και προφανώς η ανάγκη αυτή είναι εντονότερη σήμερα από ποτέ, με την τεχνολογία – και ειδικά την τεχνητή νοημοσύνη (AI) – να αποτελεί αναμφίβολα έναν από τους βασικούς επιταχυντές αυτής της πορείας, όχι όμως τον μοναδικό. Το ίδιο κρίσιμη είναι η ικανότητα μιας επιχείρησης να τοποθετεί τους ανθρώπους της στο επίκεντρο της αλλαγής, να τους ευθυγραμμίζει γύρω από ένα κοινό όραμα με σαφείς στόχους και μετρήσιμα οφέλη, να υιοθετεί νέες ευέλικτες δομές, να προωθεί ενεργά την καινοτομία, αλλά και να τολμά τον επανακαθορισμό της ίδιας της αποστολής της.
Το πιο σύνθετο και υποτιμημένο ερώτημα σε κάθε μετασχηματισμό δεν είναι το «πώς αλλάζουμε», αλλά το «είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε;». Η εμπειρία μας στην ελληνική αγορά δείχνει ότι πολλές επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει αυτή τη «μετασχηματιστική διαδρομή» – συχνά, όμως, χωρίς να έχουν επενδύσει επαρκώς στο εσωτερικό change management. Όπως, άλλωστε, κατέγραψε σχετική έρευνα της EY, η Transformation Survey Ελλάδα 2023, το «σημείο τριβής» παραμένει η εσωτερική κινητοποίηση: η επιτυχία ή η αποτυχία ενός μετασχηματισμού κρίνεται συχνά από την ικανότητα της επιχείρησης να «μεταφράσει» την αλλαγή σε κάτι κατανοητό, ελκυστικό και πειστικό για τους ανθρώπους της.
-Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα που κατέδειξε η τελευταία έκδοση της έρευνας της EY-Parthenon, CEO Outlook, είναι ότι οι επικεφαλής των επιχειρήσεων παγκοσμίως εκφράζουν μεν σημαντικούς προβληματισμούς για το εξαιρετικά ασταθές επιχειρηματικό περιβάλλον, ωστόσο πιστεύουν ότι με ξεκάθαρο στρατηγικό όραμα αυτή η αστάθεια μπορεί να λειτουργήσει και ως επιταχυντής. Κατά την άποψή σας πόσο εύκολο είναι οι CEOs να επανακαθορίσουν τον ρόλο τους στη νέα παγκόσμια πραγματικότητα;
Η σημερινή συγκυρία δεν επιτρέπει στους επικεφαλής των επιχειρήσεων την πολυτέλεια να λειτουργούν με χρονική υστέρηση. Το διεθνές περιβάλλον μεταβάλλεται με ρυθμούς που καθιστούν τις στατικές στρατηγικές παρωχημένες. Οι αλλαγές δεν είναι απλώς ταχύτερες – είναι συστημικές, ταυτόχρονες και διασυνδεδεμένες – επηρεάζοντας κάθε πτυχή της επιχειρηματικής λειτουργίας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του CEO είναι προσανατολισμένος στην ερμηνεία ενός σύνθετου τοπίου και στη διαρκή επαναξιολόγηση των επιλογών, των αγορών και των κινδύνων. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της EY-Parthenon, ενώ 98% των ερωτηθέντων ανησυχούν για τις γεωοικονομικές πιέσεις και τις επιπτώσεις των δασμών, το 39% μετακινούν παραγωγικές μονάδες τους σε νέες περιοχές, το 42% επανασχεδιάζουν για να υποκαταστήσουν δασμολογημένα υλικά, και το 57% προγραμματίζουν συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε) εντός των επόμενων 12 μηνών, ως μέρος της νέας στρατηγικής τους.
Σε κάθε κρίση – από το 2008 έως σήμερα – αυτοί που κινήθηκαν έγκαιρα, μεθοδικά και με σταθερό στρατηγικό προσανατολισμό, αξιολογώντας πολλαπλά σενάρια και όχι μονοσήμαντες προβλέψεις, χωρίς να εγκλωβιστούν στον φόβο ή στην παρόρμηση, ήταν τελικά εκείνοι που απέκτησαν συγκριτικό πλεονέκτημα.
Η κρίσιμη προσθήκη στο προφίλ του «σύγχρονου CEO», θεωρούμε πως είναι η γεωστρατηγική ικανότητα. Δεν πρόκειται για ένα εξειδικευμένο εργαλείο διαχείρισης κινδύνου, αλλά για μία νέα «γλώσσα» στρατηγικής. Η έρευνα της EY, Geostrategy in Practice Survey 2025, δείχνει ότι το 85% των επικεφαλής επιχειρήσεων ενσωματώνουν, πλέον, γεωπολιτικά δεδομένα στις αποφάσεις τους, αναγνωρίζοντας ότι η πολιτική, η κανονιστική και η εμπορική αστάθεια αποτελούν, πια, θεμελιώδεις μεταβλητές στις οποίες πρέπει να βασιστούν οι επιχειρησιακές αποφάσεις.
Πώς αξιολογείτε το momentum της ελληνικής επιχειρηματικότητας σήμερα;
Η νέα έρευνα, που παρουσιάσαμε πολύ πρόσφατα, για την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας, το EY Entrepreneurship Barometer Ελλάδα 2025, μας δίνει μια αρκετά σαφή και ενθαρρυντική εικόνα. Οι Έλληνες επιχειρηματίες εμφανίζονται αισιόδοξοι για τις οικονομικές τους επιδόσεις, συνεχίζουν να επενδύουν και σχεδιάζουν την ενίσχυση των ομάδων τους, δίνοντας έμφαση στη μόνιμη απασχόληση. Αυτή η τάση αντικατοπτρίζει ένα νέο είδος επιχειρηματικής ωριμότητας: μια στροφή από την ευκαιριακή δραστηριοποίηση σε στρατηγικά δομημένες κινήσεις, που στηρίζονται σε καλύτερη πληροφόρηση, και – κυρίως – στοχευμένο risk management.
Οι προκλήσεις, όμως, παραμένουν έντονες. Η αβεβαιότητα στο παγκόσμιο περιβάλλον, η πίεση στα κόστη, αλλά και η δυσκολία ανεύρεσης προσωπικού με τις κατάλληλες δεξιότητες και εμπειρία, λειτουργούν ως διαρθρωτικά εμπόδια.
Συνολικά, θα έλεγα ότι το momentum είναι θετικό. Αν θέλουμε, ωστόσο, να διατηρηθεί, η απάντηση δεν βρίσκεται στη διαχείριση της καθημερινότητας, αλλά στη συνέχιση του μετασχηματισμού: με στοχευμένη επένδυση στην καινοτομία, ταχεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη και, βεβαίως, τον άνθρωπο στο επίκεντρο.
Τέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω, ποιο θεωρείτε ότι είναι το μεγαλύτερο στρατηγικό ρίσκο, αλλά και η μεγαλύτερη ευκαιρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις το 2025;
Αν εξετάσουμε το 2025 μέσα από ένα στρατηγικό πρίσμα, τότε το μεγαλύτερο ρίσκο και η μεγαλύτερη ευκαιρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις προέρχονται – παραδόξως – από την ίδια πηγή: τις τεκτονικές μεταβολές στο παγκόσμιο γεωπολιτικό και οικονομικό σύστημα. Μετά από δεκαετίες παγκοσμιοποίησης, όπου η κατάργηση των εμπορικών φραγμών ενίσχυσε τις εξαγωγές, τη διασύνδεση των αγορών και τις επενδύσεις, βρισκόμαστε πλέον σε μια περίοδο όπου οι εθνικές προτεραιότητες έρχονται στο προσκήνιο. Νέοι δασμοί, περιορισμοί στην κυκλοφορία τεχνολογιών και κεφαλαίων, και πιέσεις για τοπικοποίηση της παραγωγής διαμορφώνουν ένα νέο – και, σαφώς, πιο αβέβαιο – περιβάλλον. Για οικονομίες όπως η ελληνική, που στηρίζουν την αναπτυξιακή τους προοπτική στην εξωστρέφεια και στην καινοτομία, αυτή η αποσύνδεση των αγορών συνιστά συστημικό ρίσκο. Οι επιχειρήσεις που εξαρτώνται από συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, πρώτες ύλες ή στατικές εφοδιαστικές αλυσίδες, χωρίς σχέδιο προσαρμογής ή διαφοροποίησης, θα εκτεθούν δυσανάλογα – και όχι μόνο σε όρους κόστους.
Ωστόσο, μέσα στο ίδιο περιβάλλον γεννιέται και μία από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές ευκαιρίες των τελευταίων δεκαετιών: η καινοτομία, με καταλύτη την τεχνητή νοημοσύνη. Το κομβικό σημείο δεν είναι η τεχνολογία καθαυτή, αλλά η ικανότητα να ενσωματωθεί οργανικά σε στρατηγικές αποφάσεις, να μεταφραστεί σε αλλαγή κουλτούρας, να δημιουργήσει συνοχή μεταξύ διαφορετικών λειτουργιών, και, τελικώς, να ενεργοποιήσει νέα streams αξίας.
