Ο χρυσός ξεπέρασε το ευρώ ως δεύτερο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – Τι αποκαλύπτει η ΕΚΤ
Ο χρυσός ξεπέρασε το ευρώ και κατέλαβε τη δεύτερη θέση παγκοσμίως ως αποθεματικό στοιχείο για τις κεντρικές τράπεζες το 2024, σύμφωνα με νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Η αξία των παγκόσμιων επίσημων αποθεμάτων σε χρυσό έφτασε το 20% το 2024, έναντι 16% του ευρώ και 46% του αμερικανικού δολαρίου, διατηρώντας τον χρυσό πίσω μόνο από το δολάριο.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι οι κεντρικές τράπεζες συνέχισαν να αγοράζουν χρυσό με ρυθμούς ρεκόρ, με τις αγορές να ξεπερνούν τους 1.000 τόνους για τρίτη συνεχόμενη χρονιά — ποσότητα που αντιστοιχεί στο 20% της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής και υπερδιπλάσια από τα μέσα ετήσια επίπεδα της δεκαετίας του 2010.
Ποιοι αγοράζουν
Μεταξύ των μεγαλύτερων αγοραστών χρυσού το 2024 συγκαταλέγονται η Ινδία, η Κίνα, η Τουρκία και η Πολωνία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού. Η ΕΚΤ υπογραμμίζει ότι η αυξημένη ζήτηση προέρχεται κυρίως από αναδυόμενες αγορές και χώρες που είτε έχουν δεχθεί κυρώσεις είτε φοβούνται πιθανές κυρώσεις από τις δυτικές δυνάμεις.
Μάλιστα, σε πέντε από τις δέκα μεγαλύτερες ετήσιες αυξήσεις στην αναλογία του χρυσού στα συναλλαγματικά αποθέματα από το 1999, οι χώρες που εμπλέκονταν είχαν δεχτεί οικονομικές κυρώσεις μέσα στην ίδια ή την προηγούμενη χρονιά.
Παρά το γεγονός ότι ο χρυσός δεν αποδίδει τόκο και έχει υψηλό κόστος φύλαξης, παραμένει εξαιρετικά ελκυστικός ως παγκόσμιο αποθεματικό στοιχείο. Θεωρείται από επενδυτές και κυβερνήσεις ως ένα περιουσιακό στοιχείο χωρίς κίνδυνο αντισυμβαλλομένου, ανεπηρέαστο από κυρώσεις, και με υψηλή ρευστότητα.
Η εκτόξευση της τιμής του χρυσού κατά 30% μέσα στο 2024 και επιπλέον 27% στις αρχές του 2025 — φτάνοντας σε ιστορικό υψηλό $3.500 ανά ουγγιά — ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τη συμμετοχή του στα παγκόσμια αποθεματικά.
Νέα νομισματική τάξη πραγμάτων;
Η τάση απο-δολαριοποίησης, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έχει οδηγήσει πολλές χώρες στην αναζήτηση εναλλακτικών αποθεματικών αξιών. Ο χρυσός εμφανίζεται ως βασική επιλογή για τις χώρες που προσβλέπουν σε ένα πιο πολυπολικό νομισματικό σύστημα.
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΚΤ σε 57 κεντρικές τράπεζες, οι βασικοί λόγοι για τις αυξημένες αγορές χρυσού ήταν: ο φόβος για δυτικές κυρώσεις, οι προσδοκίες αλλαγών στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, η επιθυμία ανεξαρτητοποίησης από το δολάριο.
Η ΕΚΤ τονίζει ότι ιστορικά η προσφορά χρυσού αυξάνεται όταν η τιμή του ανεβαίνει, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, καθώς η επίσημη ζήτηση από κεντρικές τράπεζες αυξάνεται.
