Οι πυρηνικές δοκιμές επιστρέφουν στις ΗΠΑ – Τίποτα δεν θα είναι πια ίδιο

Η ανακοίνωση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι έχει διατάξει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αρχίσουν να διεξάγουν πυρηνικές δοκιμές —μια κίνηση που θα μπορούσε να ανατρέψει το παγκόσμιο ταμπού κατά της πρακτικής αυτής που διαρκεί τρεις δεκαετίες— προκάλεσε σύγχυση και ανησυχία μεταξύ ορισμένων ειδικών, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι φυσικές δοκιμές είναι ξεπερασμένες και θα ενισχύσουν μια μάταιη κούρσα εξοπλισμών.

Η κίνηση βασίζεται, ωστόσο, σε ένα επιχείρημα δημοφιλές στην κυβέρνηση Τραμπ ότι οι δοκιμές είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής από κράτη όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Βόρεια Κορέα, τα οποία έχουν εκσυγχρονίσει τα συστήματά τους τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με ορισμένους υποστηρικτές, οι ΗΠΑ πρέπει τουλάχιστον να είναι έτοιμες να δοκιμάσουν πυρηνικά όπλα ώστε να μπορούν να αντιδράσουν εάν οι αντίπαλοί τους το κάνουν. 

«Έχουμε το ίδιο πυρηνικό οπλοστάσιο που είχαμε πριν από 50 χρόνια», δήλωσε ο Ρόμπερτ Πίτερς, ερευνητής στο Heritage Foundation, μια συντηρητική δεξαμενή σκέψης. «Υπάρχει ανάγκη να δείξουμε ότι δεν θα εκφοβιστούμε ή εκβιαστούμε από τους αυτοκράτορες στο Πεκίνο, τη Μόσχα και την Πιονγκγιάνγκ».

Αν και ο Τραμπ δήλωσε ότι διέταξε το «Υπουργείο Πολέμου» να επαναλάβει τις δοκιμές, η Εθνική Υπηρεσία Πυρηνικής Ασφάλειας (NNSA) του Υπουργείου Ενέργειας —όχι το Πεντάγωνο— θα ηγηθεί. Η NNSA διαχειρίζεται τον χώρο δοκιμών Nevada Test Site, περίπου 65 μίλια βορειοδυτικά του Λας Βέγκας, όπου οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν την τελευταία πυρηνική δοκιμή το Σεπτέμβριο του 1992.

Οι δοκιμές είχαν σταματήσει επί προεδρίας Τζορτζ Μπους πρεσβύτερου και αργότερα απαγορεύτηκαν διεθνώς με τη Συνθήκη για την Ολική Απαγόρευση Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT) το 1996. Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν επικύρωσαν τη συνθήκη, ενώ η Ρωσία απέσυρε την επικύρωσή της το 2023.

Πρώην εργαζόμενοι στο Nevada Test Site δήλωσαν ότι η επιστροφή στις δοκιμές θα μπορούσε να είναι δαπανηρή και πολύπλοκη, καθώς η εμπειρία από τις φυσικές δοκιμές έχει χαθεί, επειδή οι σύγχρονες πυρηνικές δοκιμές βασίζονται κυρίως σε προσομοιώσεις και δοκιμές που σταματούν πριν προκληθεί φυσική έκρηξη.

Το προσωπικό, οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός θα χρειαστούν σημαντικές εργασίες. Ορισμένοι πρώην αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η επανεκκίνηση των δοκιμών θα μπορούσε να πάρει χρόνια, ενώ άλλοι λένε ότι μια απλή δοκιμή θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε μόλις έξι μήνες.

Ακόμα και μια απλή δοκιμή μπορεί να κοστίσει έως και 100 εκατομμύρια δολάρια, ενώ η διαδικασία περιλαμβάνει εκσκαφή νέου κατακόρυφου φρεατίου ώστε να μην διαταραχθούν άλλες δραστηριότητες στο Nevada, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους της NNSA.

Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η επανέναρξη των δοκιμών θα μπορούσε να καταστρέψει ένα στρατηγικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ: από τις περισσότερες από 2.000 πυρηνικές εκρήξεις παγκοσμίως από το 1945, περίπου οι μισές έγιναν από τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, οι αντίπαλοι θα μπορούσαν να ξεκινήσουν να καλύπτουν το κενό, με κίνδυνο ένα νέο κύμα αγώνα εξοπλισμών.

Οι τελευταίες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η Κίνα θα ξεπεράσει τις 1.000 κεφαλές μέχρι το 2030, ενώ η Ρωσία και οι ΗΠΑ έχουν εκτιμηθεί σε 4.300 και 3.700 αντίστοιχα. Η ανησυχία των ειδικών εστιάζεται στο γεγονός ότι οι πυρηνικές κεφαλές των ΗΠΑ είναι κατά βάση παλιές, με αρκετές να έχουν δημιουργηθεί πριν από 50 χρόνια, και χωρίς πλήρη δοκιμή για πάνω από 30 χρόνια υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τη λειτουργικότητά τους.

Συμπερασματικά, πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι η απόφαση Τραμπ θα μπορούσε να πάρει χρόνια για να υλοποιηθεί, να κοστίσει εκατομμύρια και να ενισχύσει έναν αγώνα εξοπλισμών, αντί να προσφέρει κάποιο πραγματικό στρατηγικό πλεονέκτημα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Χρονιά ρεκόρ το 2025: «Χρυσά» κέρδη για τους traders μετάλλων παγκοσμίως
• Αστάθεια στην αγορά χρυσού μετά το sell off: Οι traders «ζυγίζουν» τη σχέση ΗΠΑ–Κίνας
• Crypto: Γιατί το Bitcoin αποτυγχάνει ξανά ως «ασφαλές καταφύγιο»