Παιδικά Χωριά SOS: Εκπέμπουν «SOS» σωματεία με μακρά ιστορία
Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος για τα Παιδικά Χωριά SOS στην Ελλάδα, με τους ανθρώπους τους να δίνουν κάθε μέρα την καρδιά τους και την ψυχή τους πιστεύοντας σε ένα καλύτερο αύριο για κάθε παιδί. Στο πλαίσιο της επετειακής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε χθες στο κέντρο της Αθήνας για τα 50 χρόνια λειτουργίας και προσφοράς των Παιδικών Χωριών SOS στη χώρα μας παρουσία δημοσιογράφων, η διοίκηση έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την βιωσιμότητα τόσο των ιδίων όσο και αντίστοιχων οργανισμών επισημαίνοντας ότι όλα τα σωματεία αυτού του είδους αντιμετωπίζονται στην Ελλάδα ως επιχειρήσεις και καταβάλουν φόρο με συντελεστή 22%, την ώρα που στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε υπάρχει ολική απαλλαγή από φόρους, είτε γενναία επιδότηση. «Στην Πορτογαλία ανάλογα σωματεία επιδοτούνται με 800 ευρώ ανά παιδί τον μήνα και φυσικά ελέγχονται κάθε μήνα, ενώ στην Ελλάδα το κάθε παιδί μας πληρώνει ένα ποσό φόρου για να συνεχίσει να προστατεύεται από εμάς» δήλωσε χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS, Γιώργος Πρωτόπαπας.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η ομιλία της προέδρου των Παιδικών Χωριών SOS, Ρενάτας Βαλμά όσον αφορά το σχέδιο νόμου για τα ιδρύματα και τις δωρεές -όπως έχει παρουσιαστεί πριν από τον τελευταίο ανασχηματισμό- υπογραμμίζοντας ότι: «Τα επόμενα 50 χρόνια ή 150 χρόνια των Παιδικών Χωριών στην Ελλάδα θα εξαρτηθούν αν η Πολιτεία είναι φιλικά προσκείμενη απέναντι μας. Αν δεν είναι, δεν ξέρω για πόσο ακόμα θα υπάρχουν Παιδικά Χωριά SOS. Το θεωρώ άδικο όλο αυτό». Να σημειωθεί ότι το σχέδιο νόμου, αναμένεται στο άμεσο μέλλον να πάρει την κοινοβουλευτική διαδικασία με τη διοίκηση των Παιδικών Χωριών SOS να εντοπίζει στο νέο σχέδιο νόμου δύο φορολογικές ταχύτητες σε σωματεία και ιδρύματα πρόνοιας. «Τα κοινωφελή ιδρύματα συνήθως στη χώρα μας είναι αυτά που παράγουν χρήματα. Οι σύλλογοι και τα σωματεία σαν εμάς κάνουν τη δουλειά στο πεδίο. Πλέον, λοιπόν, ένα κοινωφελές ίδρυμα επιτρέπεται να μη φορολογείται σαν επιχείρηση όπως εμείς με 22%, του επιτρέπονται διάφορες άλλες απαλλαγές π.χ να μη πληρώνει ΕΝΦΙΑ, ενώ αυτός που θα κουβαλάει το σακί στη πλάτη θα συνεχίσει να πληρώνει φόρους» πρόσθεσε ο Γ. Πρωτόπαπας.
Νέα καμπάνια για τα 50 χρόνια
Πέραν των χρόνιων προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο τομέας της Πρόνοιας στη χώρα μας, στην επετειακή εκδήλωση παρουσιάστηκε η αδιάκοπη πορεία των Παιδικών Χωριών SOS, μια πορεία όπως χαρακτηρίστηκε: «Αγάπης, προσφοράς, με επιστημονική γνώση και εξειδικευμένη εμπειρία στους τομείς της πρόληψης, της της φροντίδας, της αποϊδρυματοποίησης και της στήριξης σε έκτακτες ανάγκες, για παιδιά όλων των ηλικιών». Στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκε και η νέα τους καμπάνια, με τα κεντρικά πρόσωπα της καμπάνιας να είναι οι εργαζόμενοι που στήριξαν από την πρώτη στιγμή το έργο των Παιδικών Χωριών SOS, οι φίλοι του οργανισμού και οι άνθρωποι που μεγάλωσαν κάτω από τη στέγη τους. «Φέτος συμπληρώνουμε τα 50 χρόνια. Αυτή η επέτειος δεν είναι μόνο μια γιορτή για το παρελθόν αλλά είναι μια υπενθύμιση για το πόσα έχουμε πετύχει και το πόσα μπορούμε να πετύχουμε στο μέλλον. Από την πρώτη μέρα λειτουργίας μας η φιλοσοφία μας συνοψίζεται σε μια απλή αλλά βαθιά αλήθεια. Κάθε παιδί αξίζει να μεγαλώνει σε μια οικογένεια με αγάπη, σεβασμό και φροντίδα. Με αυτή την αρχή πορευτήκαμε 50 χρόνια. Γεμάτα νόημα, δημιουργία και αρκετές δυσκολίες. 50 χρόνια τώρα πάνω από 90.000 παιδιά και οικογένειες έχουν στηριχθεί στα Κέντρα μας, 1.123 παιδιά έχουν μεγαλώσει στα Χωριά μας, 454 παιδιά αποκαταστάθηκαν μέσα από την αναδοχή και την υιοθεσία ή επανενώθηκαν με την βιολογική τους οικογένεια, ενώ περισσότεροι από 320.000 άνθρωποι στηρίχθηκαν σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών» περιέγραψε η διευθύντρια επικοινωνίας των παιδικών χωριών SOS, Ναϊρι Πελτεγιάν.
Και πρόσθεσε: «Η κεντρική ιδέα της καμπάνιας μας βασίζεται ακριβώς σε αυτή την πορεία και ακριβώς σε αυτούς τους ανθρώπους. Αυτοί οι άνθρωποι έρχονται στο προσκήνιο και μιλάνε για εμάς, άνθρωποι που εργάζονται ή έχουν εργαστεί στα παιδικά χωριά, μητέρες SOS, εθελοντές, επιστημονικό προσωπικό, παιδιά που έχουν μεγαλώσει στα χωριά μας, άνθρωποι που μας υποστηρίζουν. Τα πρόσωπα αυτά είναι πρωταγωνιστές της καμπάνιας μας. Μέσα από 50 προσωπικές μαρτυρίες ανοίγουμε ένα διάλογο για το μέλλον. Έτσι γεννήθηκε η καμπάνια μας. 50 όνειρα, ένα αύριο γεμάτο αγάπη. Μια καμπάνια που δεν έχει να δείξει στατιστικά, έχει να δείξει μόνο ανθρώπους. Έχει να δείξει ιστορίες, δεν είναι μια αναδρομή είναι μια έμπνευση.
Με αυτά τα 50 όνειρα σήμερα ξεκινάει ένα ταξίδι που θα ξεδιπλώνεται μέσα στη χρονιά, θα εξελίσσεται και θα εμπλουτίζεται».
Το σωματείο
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η πρόεδρος αλλά και ο γενικός διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS προχώρησαν σε μια αναδρομή στην ιστορία και την εξέλιξη του έργου της οργάνωσης. Συγκεκριμένα, το πρώτο Παιδικό Χωριό SOS δημιουργήθηκε το 1979 στη Βάρη. Ήταν το μοναδικό για αρκετά χρόνια, έως ότου η ανάγκη για υποστήριξη περισσότερων παιδιών οδήγησε στη δημιουργία επιπλέον δομών. Το 1992, τα πρώτα παιδιά που είχαν μεγαλώσει στο χωριό ενηλικιώθηκαν και άνοιξε η πρώτη Στέγη Νέων, με διαμερίσματα στην περιοχή της Βάρης. Το 1996 ιδρύθηκε και επίσημα η πρώτη μεγάλη Στέγη Νέων, ενώ το 1998 ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία το Παιδικό Χωριό SOS Θεσσαλονίκης. «Το 2004 κάναμε και τη 2η στέγη Νέων στη Θεσσαλονίκη αυτή τη φορά. Στη πορεία αρχίσαμε και βλέπαμε στη χώρα μας τα διάφορα κοινωνικά προβλήματα που παρουσιάζονταν πέραν από το κομμάτι της φροντίδας και της προστασίας παιδιών. Έτσι το 2006 ιδρύθηκε ο Ξενώνας Εφήβων με αντικοινωνική συμπεριφορά. Ήταν ένα πρωτόγνωρο και πρωτοποριακό πρόγραμμα που αφορούσε σε παιδιά ηλικίας 13 έως 17 ετών και είχε να κάνει με την προσπάθεια της πρόληψης. Βέβαια ήταν πολύ σημαντικό ότι η ελληνική πολιτεία το 2023 ενέταξε τη μορφή αυτών των προγραμμάτων μέσα από την αρμόδια διεύθυνση ψυχικής υγείας σαν ένα απαραίτητο πρόγραμμα για τη πρόληψη ειδικά στους εφήβους που παρουσιάζουν θέματα συμπεριφοράς πριν καν μπουν στην παραβατικότητα» πρόσθεσε ο γενικός διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS. Να επισημανθεί ότι το ευρωπαϊκό αυτό πρόγραμμα έκλεισε το 2009, καθώς όπως είπε η διοίκηση οι παρεμβάσεις των εισαγγελικών αρχών και η ελλιπής κατανόηση από την Πολιτεία δεν το καθιστούσε, πλέον, υλοποιήσιμο.
Στη συνέχεια, το ίδιο έτος ο οργανισμός δημιούργησε τον Ξενώνα Βρεφών SOS στο Μαρούσι, σε συνεργασία με το σωματείο Ελίζα και τη συμμαχία «Μαζί για το Παιδί». «Ήταν ένα πρόγραμμα για βρέφη και νήπια 0-5 ετών. Μάλιστα, ήταν η πρώτη φορά που στα Παιδικά Χωριά SOS “δουλεύαμε” και με τη βιολογική οικογένεια γιατί ήδη από το 2009 είχαμε υπολογίσει ότι πρέπει να αρχίσουμε να υποστηρίζουμε την βιολογική οικογένεια ώστε κάποιο από αυτά τα παιδιά να μπορούν να γυρίσουν πίσω στη δική τους οικογένεια. Έτσι το 2009 ξεκινήσαμε αυτό το πρόγραμμα και ολοκληρώθηκε η λειτουργία του το 2024. Μόλις πριν από 5 μήνες γιατί άλλαξε πάρα πολύ η νομοθεσία. Σημειωτέον, ότι τα παιδικά χωριά SOS της Γαλλίας ήρθαν και αντέγραψαν τη λειτουργία του ξενώνα βρεφών SOS στο Μαρούσι. Επιπλέον, το γαλλικό κράτος ενέκρινε τη λειτουργία του και την χρηματοδοτεί, ενώ η ειρωνεία είναι ότι όταν κλείναμε εμείς ανοίγανε οι Γάλλοι» σημείωσε ο ίδιος.
Παράλληλα, το τέταρτο Παιδικό Χωριό SOS, με διαφορετική φιλοσοφία, λειτουργεί σήμερα στην Κρήτη, με την οργάνωση να διατηρεί συνολικά τέσσερα Παιδικά Χωριά και διαμερίσματα για νέους ενήλικες. Επιπροσθέτως, η ουσιαστική παρέμβαση στην πρόληψη ξεκίνησε το 1999, με την ίδρυση του Κέντρου Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας στην Κυψέλη. Ουσιαστικά, ο οργανισμός παρέχει δωρεάν ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη σε παιδιά και γονείς. Τα προγράμματα αυτά γνώρισαν «άνθηση» κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης το 2010 και έτσι δημιουργήθηκαν 10 αντίστοιχα Κέντρα σε όλη την Ελλάδα με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
