Ποιες είναι οι επιλογές του Τραμπ αν οι δασμοί κριθούν παράνομοι
Εφαρμόζοντας το πιο επιθετικό καθεστώς δασμών στις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ο Ντόναλντ Τραμπ στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό σε εξουσίες έκτακτης ανάγκης, που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά, για να επιβάλει φόρους στις εισαγωγές.
Δύο ομοσπονδιακά δικαστήρια αποφάσισαν τον Μάιο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε λανθασμένη επίκληση του νόμου περί Διεθνών Έκτακτων Οικονομικών Εξουσιών (IEEPA), για να δικαιολογήσει σαρωτικούς «ανταποδοτικούς» δασμούς κατά εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, καθώς και άλλους δασμούς, πιο συγκεκριμένους, για την Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό. Η κυβέρνηση Τραμπ έκανε έφεση και στις δυο αποφάσεις.
Η έφεση στην υπόθεση που έφεραν πολιτείες υπό Δημοκρατική διακυβέρνηση και μία ομάδα μικρών επιχειρήσεων εξετάστηκε από το Εφετείο των ΗΠΑ, για την Ομοσπονδιακή Περιφέρεια, το οποίο αποφάνθηκε πριν από λίγες ημέρες ότι ο Τραμπ υπερέβη την εξουσία του χρησιμοποιώντας τον IEEPA για δασμούς. Επί του παρόντος οι δασμοί παραμένουν σε ισχύ, ενώ η διαδικασία έφεσης μπορεί να φτάσει μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, αν τελικά οι δασμοί βάσει IEEPA κριθούν παράνομοι, η συντριπτική πλειονότητα των επιβαρύνσεων που έχει επιβάλει μέχρι στιγμής ο Τραμπ στη δεύτερη θητεία του θα μπορούσε να ακυρωθεί. Όμως υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να συνεχιστεί η καμπάνια υπέρ των δασμών.
Παρόλο που το Σύνταγμα δίνει στο Κογκρέσο την εξουσία να επιβάλλει φόρους και δασμούς, οι βουλευτές έχουν μεταβιβάσει μέρος αυτής της εξουσίας στον Πρόεδρο μέσω διαφόρων νόμων. Αυτοί οι νόμοι δίνουν στον Τραμπ τουλάχιστον πέντε εναλλακτικές για να προσπαθήσει να δικαιολογήσει τους δασμούς του.
Πώς «εξασφαλίζεται» νομικά ο Τραμπ
Αν ο IEEPA δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί υπάρχουν τουλάχιστον άλλες πέντε επιλογές. Οι εναλλακτικές γενικά έχουν περισσότερους περιορισμούς και διάφορα διαδικαστικά εμπόδια βέβαια, κάτι που σημαίνει ότι στενεύουν τα περιθώρια για τον Τραμπ για να επιβάλλει δασμούς άμεσα και σε όποιο επίπεδο θέλει.
- Άρθρο 232 του Νόμου για την επέκταση του εμπορίου του 1962
Τι επιτρέπει:
Το Άρθρο 232 δίνει στον πρόεδρο τη δύναμη να χρησιμοποιεί δασμούς για τη ρύθμιση της εισαγωγής αγαθών για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Περιορισμοί:
Αυτοί οι δασμοί δεν μπορούν να επιβληθούν ακαριαία — ο πρόεδρος μπορεί να δράσει μόνο αφού το Υπουργείο Εμπορίου ολοκληρώσει έρευνα και διαπιστώσει ότι οι εισαγωγές απειλούν την εθνική ασφάλεια. Το πόρισμα πρέπει να παραδοθεί εντός 270 ημερών από την έναρξη της έρευνας.
Σε αντίθεση με τους οριζόντιους δασμούς βάσει IEEPA, το Άρθρο 232 εφαρμόζεται σε συγκεκριμένους βιομηχανικούς τομείς, όχι σε ολόκληρες χώρες. Δεν υπάρχει όριο στο ύψος ή τη διάρκεια των δασμών.
Τρέχουσες χρήσεις:
Ο Τραμπ εφάρμοσε το Άρθρο 232 για δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο το 2018 και ξανά στη δεύτερη θητεία του, καθώς και για αυτοκίνητα και εξαρτήματα, βάσει ερευνών του 2019. Το 2025 άνοιξε νέα έρευνα για τον χαλκό και από 1η Αυγούστου επιβλήθηκε δασμός 50% στα ημιτελή και παράγωγα προϊόντα χαλκού. Υπάρχουν εν εξελίξει έρευνες (δομική ξυλεία, ημιαγωγοί, φάρμακα, φορτηγά, κρίσιμα ορυκτά, αεροσκάφη, ηλιακά υλικά, ανεμογεννήτριες).
- Άρθρο 201 του Εμπορικού νόμου του 1974
Τι επιτρέπει:
Το Άρθρο 201 επιτρέπει στον πρόεδρο να επιβάλει δασμούς αν η αύξηση των εισαγωγών προκαλεί ή απειλεί σοβαρή ζημιά στην αμερικανική βιομηχανία.
Περιορισμοί:
Απαιτείται έρευνα από την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ (USITC), η οποία καταθέτει αναφορά εντός 180 ημερών από την υποβολή αίτησης. Η USITC οργανώνει δημόσιες ακροάσεις και δέχεται σχόλια. Οι δασμοί ισχύουν για συγκεκριμένες βιομηχανίες και όχι γενικευμένα σε όλα τα προϊόντα μιας χώρας. Το ανώτατο όριο δασμών είναι 50% πάνω από τους ήδη ισχύοντες. Μπορούν να κρατήσουν έως 4 χρόνια, με δυνατότητα παράτασης έως 8 έτη και με σταδιακή μείωση αν ισχύουν άνω του έτους.
Τρέχουσες χρήσεις:
Το 2018 ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στα ηλιακά πάνελ και τα πλυντήρια. Οι δασμοί στα ηλιακά επεκτάθηκαν από τον Μπάιντεν, των πλυντηρίων έληξαν το 2023.
- Άρθρο 301 του Εμπορικού νόμου του 1974
Τι επιτρέπει:
Το Άρθρο 301 δίνει τη δυνατότητα στον Εκπρόσωπο Εμπορίου των ΗΠΑ, με οδηγία του προέδρου, να επιβάλλει δασμούς όταν άλλα κράτη εφαρμόζουν πρακτικές εις βάρος αμερικανικών συμφερόντων ή παραβιάζουν διεθνείς εμπορικές συμφωνίες.
Περιορισμοί:
Χρειάζεται πρώτα έρευνα και διαβούλευση με το ξένο κράτος και γίνονται δημόσιες διαβουλεύσεις-ακροάσεις. Δεν υπάρχει ανώτατο όριο δασμών. Οι δασμοί διαρκούν 4 έτη με δυνατότητα παράτασης αν υπάρξει αίτημα συνέχισης. Επικεντρώνεται σε μία χώρα, αλλά μπορεί να εξετάσει παράλληλα κοινές ανησυχίες για περισσότερα κράτη.
Τρέχουσες χρήσεις:
Το 2018 ο Τραμπ επέβαλε δασμούς ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων σε κινεζικές εισαγωγές. Ο Τζο Μπάιντεν επέκτεινε δασμούς σε προϊόντα όπως ηλεκτρικά οχήματα.
- Άρθρο 122 του Εμπορικού νόμου του 1974
Τι επιτρέπει:
Δίνει τη δυνατότητα στον πρόεδρο να επιβάλλει δασμούς για να αντιμετωπίσει «θεμελιώδη προβλήματα διεθνών πληρωμών», όπως μεγάλα εμπορικά ελλείμματα ή επικείμενη σημαντική υποτίμηση του δολαρίου.
Περιορισμοί:
Δεν χρειάζεται έρευνα από ομοσπονδιακή υπηρεσία· οι δασμοί έχουν ανώτατο όριο 15% και μέγιστη διάρκεια 150 ημέρες, επέκταση μόνο με έγκριση του Κογκρέσου. Το άρθρο αυτό δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ.
- Άρθρο 338 του Νόμου Σμουτ-Χόλεϋ περί Δασμών του 1930
Τι επιτρέπει:
Δίνει τη δυνατότητα στον πρόεδρο να επιβάλλει δασμούς έως 50% σε χώρες που επιβάλλουν παράλογα τέλη ή εφαρμόζουν διακρίσεις κατά του αμερικανικού εμπορίου.
Περιορισμοί και χρήσεις:
Δεν χρειάζεται έρευνα από υπηρεσία, αλλά δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ για δασμούς. Τυχόν χρήση θα προκαλούσε νομικές προκλήσεις και υπάρχουν ήδη κινήσεις στο Κογκρέσο για κατάργησή του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
Αυτό είναι το σχέδιο των ΗΠΑ για «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» στη Γάζα
ΗΠΑ: Η κυβέρνηση Τραμπ μετονομάζει το υπουργείο Άμυνας σε υπουργείο Πολέμου
