Πόλεμος στην Ουκρανία: Το «ταμείο» από τις επαφές του Τραμπ με τον Πούτιν

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε μετά την τηλεφωνική συνομιλία που είχε τη Δευτέρα με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ότι η Ρωσία και η Ουκρανία θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός, αλλά το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η διαδικασία θα χρειαστεί χρόνο και ο πρόεδρος των ΗΠΑ έδειξε ότι δεν είναι έτοιμος να συντάξει τις ΗΠΑ με την Ευρώπη για την επιβολή νέων κυρώσεων προκειμένου να ασκηθεί πίεση στη Μόσχα.

O Τραμπ μετέφερε το σχέδιο στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς και στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Φινλανδίας, σε ομαδική τηλεφωνική συνδιάσκεψη μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο ηγέτη.

«Η Ρωσία και η Ουκρανία θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός και, το πιο σημαντικό, για τον τερματισμό του πολέμου», δήλωσε ο Τραμπ, προσθέτοντας αργότερα στο Λευκό Οίκο ότι πιστεύει ότι «έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος».

Ο Πούτιν ευχαρίστησε τον Τραμπ για την υποστήριξή του στην επανέναρξη των άμεσων συνομιλιών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, μετά τη συνάντηση των δύο πλευρών στην Τουρκία την περασμένη εβδομάδα, για τις πρώτες τους διαπροσωπικές διαπραγματεύσεις από τον Μάρτιο του 2022. Ωστόσο, μετά την τηλεφωνική συνομιλία της Δευτέρας, δήλωσε μόνο ότι οι προσπάθειες «γενικά βρίσκονται στον σωστό δρόμο».

«Συμφωνήσαμε με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η Ρωσία θα προτείνει και είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την ουκρανική πλευρά για ένα μνημόνιο σχετικά με μια πιθανή μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία», δήλωσε ο Πούτιν στους δημοσιογράφους κοντά στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας.

Ενώ οι ενδείξεις ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα συνεχίσουν τις άμεσες επαφές μαρτυρούν πρόοδο μετά από περισσότερα από τρία χρόνια πολέμου, η σειρά συνομιλιών της Δευτέρας και πάλι δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες για σημαντική πρόοδο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να αυξήσουν την πίεση στη Ρωσία μέσω κυρώσεων, μετά την ενημέρωση που τους έδωσε ο Τραμπ για τη συνομιλία του με τον Πούτιν, δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς σε ανάρτηση στο X αργά τη Δευτέρα.

Ο Τραμπ δεν φάνηκε διατεθειμένος να ακολουθήσει αυτή την κίνηση. Ερωτηθείς γιατί δεν επέβαλε νέες κυρώσεις για να πιέσει τη Μόσχα να συνάψει ειρηνευτική συμφωνία, όπως είχε απειλήσει, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Επειδή πιστεύω ότι υπάρχει πιθανότητα να επιτευχθεί κάτι, και αν το κάνεις αυτό, μπορείς επίσης να κάνεις τα πράγματα πολύ χειρότερα. Αλλά μπορεί να έρθει η στιγμή που αυτό θα συμβεί».

Ο Τραμπ είπε ότι «υπάρχουν μεγάλα εγώ που εμπλέκονται». Χωρίς πρόοδο, «απλά θα αποσυρθώ», είπε, επαναλαμβάνοντας την προειδοποίηση ότι μπορεί να εγκαταλείψει τη διαδικασία. «Αυτός δεν είναι δικός μου πόλεμος».

Καμία προθεσμία

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και η Ουκρανία έχουν ζητήσει από τη Ρωσία να συμφωνήσει σε άμεση κατάπαυση του πυρός, ενώ ο Τραμπ έχει επικεντρωθεί στο να πείσει τον Πούτιν να δεσμευτεί για 30ήμερη εκεχειρία. Ο Πούτιν έχει αντισταθεί, επιμένοντας ότι πρέπει πρώτα να πληρωθούν οι προϋποθέσεις.

Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ δήλωσε ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν δεν συζήτησαν χρονοδιάγραμμα για κατάπαυση του πυρός, αλλά συζήτησαν την ανταλλαγή εννέα Ρώσων με εννέα Αμερικανούς σε ανταλλαγή κρατουμένων. Είπε ότι ο Αμερικανός ηγέτης χαρακτήρισε τις προοπτικές για τις σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον «εντυπωσιακές».

Ρωσικά κρατικά πρακτορεία ειδήσεων επικαλέστηκαν τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ να λέει ότι η Μόσχα και το Κίεβο αντιμετωπίζουν «πολύπλοκες επαφές» για την εκπόνηση ενός ενιαίου κειμένου για μνημόνιο ειρήνης και κατάπαυση του πυρός.

«Δεν υπάρχουν προθεσμίες και δεν μπορεί να υπάρχουν. Είναι σαφές ότι όλοι θέλουν να το κάνουν αυτό το συντομότερο δυνατό, αλλά, φυσικά, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», ανέφερε το πρακτορείο RIA, σύμφωνα με τα λεγόμενά του.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ δήλωσε στο X ότι η τηλεφωνική συνομιλία με τον Τραμπ ήταν «αναμφίβολα μια νίκη για τον Πούτιν».

Ο Ρώσος ηγέτης «απέκρουσε το αίτημα για άμεση κατάπαυση του πυρός και αντίθετα μπορεί να συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα ασκεί πίεση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», ανέφερε.

Προς νέες συνομιλίες

Μετά τη συνομιλία του με τον Τραμπ, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι το Κίεβο και οι εταίροι του ενδέχεται να ζητήσουν τη σύγκληση συνάντησης υψηλού επιπέδου μεταξύ της Ουκρανίας, της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βρετανίας, στο πλαίσιο των προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου.

«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για άμεσες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία σε οποιαδήποτε μορφή που θα φέρει αποτελέσματα», δήλωσε ο Ζελένσκι στο X.

Είπε ότι αυτές θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν από την Τουρκία, το Βατικανό ή την Ελβετία. Δεν ήταν αμέσως σαφές εάν αυτό θα ήταν μέρος των διαπραγματεύσεων που ο Τραμπ είπε ότι θα ξεκινήσουν αμέσως.

Ο Τραμπ είπε ότι ο Πάπας Λέων εξέφρασε ενδιαφέρον να φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις στο Βατικανό.

Ο Πεσκόφ του Κρεμλίνου δήλωσε ότι ο Πούτιν και ο Τραμπ συζήτησαν για άμεσες επαφές μεταξύ του Ρώσου ηγέτη και του Ζελένσκι. Η Μόσχα χαιρέτισε επίσης την πρόταση του Βατικανού, αλλά δεν έχει ληφθεί απόφαση για τον τόπο «ενδεχόμενων μελλοντικών επαφών», πρόσθεσε.

Ένα πρόσωπο που είναι εξοικειωμένο με την τηλεφωνική συνομιλία του Τραμπ με τους ηγέτες της Ουκρανίας και της Ευρώπης δήλωσε ότι οι συμμετέχοντες «σοκαρίστηκαν» από το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν ήθελε να πιέσει τον Πούτιν με κυρώσεις.

Σε ανάρτησή της στο X, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέφερε μόνο ότι η συνομιλία με τον Τραμπ ήταν «καλή» και ότι «είναι σημαντικό οι ΗΠΑ να παραμείνουν ενεργές».

Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της έχουν κατηγορήσει τη Ρωσία ότι δεν διαπραγματεύεται με καλή πίστη, κάνοντας το ελάχιστο απαραίτητο για να αποτρέψει τον Τραμπ από την άσκηση νέας πίεσης στην οικονομία της.

Εάν ο Τραμπ επιβάλει νέες κυρώσεις, αυτό θα αποτελέσει ορόσημο, δεδομένου ότι έχει δείξει συμπάθεια προς τη Ρωσία και έχει καταργήσει τις φιλοουκρανικές πολιτικές του προκατόχου του, Τζο Μπάιντεν.

Υπό την πίεση του Τραμπ, εκπρόσωποι των εμπόλεμων χωρών συναντήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη για πρώτη φορά από το 2022, αλλά οι συνομιλίες δεν κατέληξαν σε εκεχειρία. Οι ελπίδες εξανεμίστηκαν μετά την απόρριψη από τον Πούτιν της πρότασης του Ζελένσκι για συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Πούτιν, του οποίου οι δυνάμεις ελέγχουν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας και συνεχίζουν να προωθούνται, παραμένει αμετάπειστος όσον αφορά τους όρους του για τον τερματισμό του πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της απόσυρσης των ουκρανικών στρατευμάτων από τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας που διεκδικεί η Ρωσία.

Είπε ότι το μνημόνιο στο οποίο θα εργαστούν η Ρωσία και η Ουκρανία για μια μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία θα καθορίζει «μια σειρά θέσεων, όπως, για παράδειγμα, τις αρχές της διευθέτησης, το χρονοδιάγραμμα μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας».

«Το κύριο μέλημά μας είναι να εξαλείψουμε τις βαθιές αιτίες αυτής της κρίσης», δήλωσε ο Πούτιν. «Πρέπει απλώς να καθορίσουμε τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να προχωρήσουμε προς την ειρήνη».