Πώς η Gen Z υιοθετεί τον «μινιμαλισμό της καριέρας»
Του Nick Lichtenberg
Η Gen Z αλλάζει τους κανόνες της εργασίας και τα αποτελέσματα επαναπροσδιορίζουν το τι σημαίνει επαγγελματική επιτυχία σήμερα. Σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Glassdoor, ο «μινιμαλισμός της καριέρας» βρίσκεται στην καρδιά αυτής της μετατόπισης: Οι νεότεροι εργαζόμενοι βλέπουν τις δουλειές τους ως μέσο οικονομικής σταθερότητας, κρατώντας το πραγματικό πάθος και τη φιλοδοξία για τις ώρες εκτός ωραρίου.
Η τελευταία έρευνα της Glassdoor, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.000 επαγγελματίες στις ΗΠΑ, αποκάλυψε ότι η νεότερη ομάδα εργαζομένων είναι σκεπτική απέναντι στην έννοια της διοίκησης. Ένα εντυπωσιακό 68% των ερωτηθέντων της Gen Z δήλωσαν ότι δεν θα επεδίωκαν μια θέση στη διοίκηση αν δεν ήταν για μισθό ή τίτλο. Βεβαίως, περισσότερα χρήματα και ένας εντυπωσιακότερος τίτλος ήταν πάντα ισχυροί πόλοι έλξης για τους εργαζόμενους ώστε να εισέλθουν στη διοίκηση, αλλά αυτό εξακολουθεί να σηματοδοτεί μια απόρριψη της παραδοσιακής εταιρικής ανόδου που προτιμούν οι boomers και οι millennials. Η Gen Z, άλλωστε, είναι η γενιά που έφερε στο πνεύμα της εποχής τις έννοιες της «ήσυχης παραίτησης» και της «συνειδητής αποδέσμευσης».
Η Morgan Sanner, ειδική σταδιοδρομίας της Gen Z στη Glassdoor και ιδρύτρια της Resume Official, επισημαίνει ότι νεότεροι εργαζόμενοι επιλέγουν «μια πορεία όπου μπορούμε να αξιοποιήσουμε οποιαδήποτε ευκαιρία μας ταιριάζει καλύτερα τη δεδομένη στιγμή. Μακροπρόθεσμα, αυτό το είδος ευελιξίας είναι πιο βιώσιμο, πιο ρεαλιστικό και πιο κατάλληλο για τις σημερινές πραγματικότητες στον χώρο εργασίας».
Η Gen Z δεν αποφεύγει στην πραγματικότητα τη διοίκηση
Η έρευνα, ωστόσο, έρχεται σε κάποια αντίθεση με άλλα δεδομένα που συλλέχθηκαν από την Glassdoor. Ο Daniel Zhao, επικεφαλής οικονομολόγος της εταιρείας, δήλωσε στο Fortune σε μια συνέντευξη στα τέλη Ιουλίου ότι η εξαμηνιαία έκθεση Worklife Trends της Glassdoor διαπίστωσε ότι η Gen Z εισέρχεται στις τάξεις της διοίκησης με τους ίδιους ρυθμούς που εισήλθαν οι millennials και άλλες γενιές.
Ο Zhao αναφέρθηκε στην ιδέα της «συνειδητής αποδέσμευσης» και της αποφυγής της διοίκησης από τις νεότερες γενιές επειδή δεν τη θεωρούν πλέον ως μια καλή πορεία, προσθέτοντας όμως ότι «δεν βλέπετε στην πραγματικότητα καμία απόδειξη αυτού του γεγονότος» στα δεδομένα. Η έκθεση, η οποία διαπίστωσε ότι οι millennials έχουν πλέον γίνει η πλειοψηφία των διευθυντών για πρώτη φορά, επεσήμανε επίσης ότι η Gen Z αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των διευθυντών. «Η διοίκηση δεν είναι για όλους, και αυτό είναι εντάξει», δήλωσε ο Zhao στο Fortune στα τέλη Ιουλίου, «αλλά εξακολουθεί να θεωρείται ως η καλύτερη πορεία για την προώθηση της σταδιοδρομίας».
Ο Zhao δήλωσε στο Fortune σε μια πιο πρόσφατη συνέντευξη ότι είναι σημαντικό να μην γίνονται γενικεύσεις για ολόκληρες γενιές ή ομάδες ανθρώπων, αλλά ταυτόχρονα, «πολλοί νεότεροι εργαζόμενοι και η Gen Z αισθάνονται ότι η αγορά εργασίας δεν λειτουργεί γι’ αυτούς, και επομένως ορισμένα από αυτά τα πιο παραδοσιακά μονοπάτια προς την επιτυχία μοιάζουν να μην είναι ανοιχτά με τον ίδιο τρόπο που θα μπορούσαν να ήταν πριν από 10 έως 20 χρόνια».
Εντωμεταξύ, η KPMG διεξήγαγε έρευνα στους δικούς της υπαλλήλους της Gen Z σχετικά με τις στάσεις απέναντι στην εργασία και διαπίστωσε ότι διψούν για καθοδήγηση και καλωσορίζουν τη συνεργασία εντός γραφείου, αλλά επιθυμούν επίσης το τέλος της νοοτροπίας των «εννέα-με-πέντε» και ασπάζονται την ευελιξία. Συνολικά, έχουν μια νοοτροπία που επιζητά την αποσαφήνιση και την καθοδήγηση από τους άλλους, δήλωσε στο Fortune ο Derek Thomas, εθνικός εταίρος υπεύθυνος για την απόκτηση ταλέντων από πανεπιστήμια. Αυτό ισοδυναμεί με το εξής: «Εντάξει, μου λες ότι θα είναι καλό για μένα, αλλά είναι πραγματικά;»
«Μια γενιά παράλληλης απασχόλησης»
Αν η Gen Z δεν είναι λιγότερο φιλόδοξη αλλά ούτε και ενθουσιασμένη με την εταιρική διοίκηση, πού πηγαίνει όλη αυτή η ενέργεια; Η έκθεση επικαλέστηκε ευρήματα της Harris Poll ότι το 57% της Gen Z έχει επί του παρόντος παράλληλη απασχόληση σε σύγκριση με το 48% των millennials, το 31% της Gen X και το 21% των boomers και ανέφερε ότι η Gen Z είναι μια «γενιά παράλληλης απασχόλησης όπου η εργασιακή ταυτότητα ζει έξω από την παραδοσιακή απασχόληση».
Οι παράλληλες εργασίες δεν θεωρούνται ως περισπασμοί ή εναλλακτικές επιλογές. Είναι κεντρικές στην ταυτότητα της Gen Z, προσφέροντας δημιουργικές, επιχειρηματικές ή ακτιβιστικές διεξόδους που οι κύριες θέσεις εργασίας δεν μπορούν να προσφέρουν. Για πολλούς, η «ημερήσια εργασία» απλώς χρηματοδοτεί το «έργο πάθους» – όπως το έθεσε ένα μέλος της κοινότητας Glassdoor, καθηγητής λυκείου στην Αϊόβα: «Πάντα αστειεύομαι ότι δεν ονειρεύομαι εργασία… Αν οι άνθρωποι ήταν πραγματικά παθιασμένοι με τη δουλειά τους, δεν θα πλήρωνε τίποτα. Το πάθος είναι για το “πέντε-με-εννέα” μετά το “εννέα-με-πέντε”.
Ένας ερευνητικός αναλυτής τονίζει: «Ενώ το να έχεις μια δουλειά για την οποία είσαι παθιασμένος είναι πραγματικά ωραίο, είναι σημαντικό να έχεις και άλλα ενδιαφέροντα που δεν συνδέονται με την επαγγελματική σου ζωή».
Και τι είδους παράλληλες εργασίες θέλουν στην πραγματικότητα οι Gen Zers; Η έκθεση της Glassdoor δεν εμβαθύνει σε αυτό, αλλά η FlexJobs ασχολήθηκε με το θέμα τον Ιανουάριο, διαπιστώνοντας ότι ο νοσηλευτής ήταν η κορυφαία εξ αποστάσεως παράλληλη εργασία για το 2024, με αμοιβή 56 δολάρια την ώρα. Μια άλλη δημοφιλής παράλληλη εργασία είναι ο ψυχοθεραπευτής, με κέρδη περίπου 30 δολάρια την ώρα. Στην περιοχή των 20 δολαρίων ανά ώρα κινείται ο μεταφραστής (24 δολάρια/ώρα), ο λογιστής (23 δολάρια/ώρα), ο συγγραφέας περιεχομένου (22 δολάρια/ώρα) και ο γραφίστας (20 δολάρια/ώρα). Οι αγγελίες εξ αποστάσεως εργασίας είναι πολύ δημοφιλείς, όπως αποδεικνύεται από τα δεδομένα του LinkedIn για το 2024, τα οποία διαπίστωσαν ότι μόνο το 10% των ανοιχτών θέσεων εργασίας ήταν εξ αποστάσεως τον Δεκέμβριο του 2023, αλλά απορροφούσαν το 46% όλων των αιτήσεων.
Η διοίκηση φαίνεται διαφορετική από την οπτική γωνία της Gen Z
Όταν οι Gen Zers προωθούνται στη διοίκηση, η Glassdoor διαπιστώνει ότι ξαναγράφουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη: το 58% φέρεται να μειώνει την εργασία του το καλοκαίρι, σε σύγκριση με το 39% των μεγαλύτερων σε ηλικία συναδέλφων, ενώ το 31% αναμένει ευέλικτο ωράριο από τους διευθυντές της Gen Z.
«Η Gen Z επανεξετάζει τι σημαίνει να είναι κανείς επιτυχημένος στην εργασία αυτή τη στιγμή», αναφέρει ο Zhao στην έκθεση. Και προσθέτει: «Δεν απορρίπτουν τη φιλοδοξία – την ανακατευθύνουν προς βιώσιμες επαγγελματικές πορείες που δίνουν προτεραιότητα τόσο στην οικονομική ασφάλεια όσο και στην προσωπική ολοκλήρωση».
Σε συνομιλία με το Fortune, ο Zhao είπε ότι υπάρχουν άφθονα στοιχεία που δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι αισθάνονται άγχος, υπερκόπωση και εξάντληση. «Αυτό δεν οφείλεται στην τεμπελιά», παρατηρεί. Αυτό που υποδηλώνουν τα δεδομένα, προσέθεσε, είναι ότι η Gen Z κάνει μια λογική στροφή μακριά από μια αγορά εργασίας που δεν της έχει φερθεί καλά. «Δεν είναι επειδή οι άνθρωποι δεν είναι ικανοί. Είναι επειδή αυτή τη στιγμή, πολλοί εργαζόμενοι αισθάνονται ότι δεν ανταμείβονται για το επίπεδο προσπάθειας και απόδοσης που καταβάλλουν εκεί».
Ενώ οι επικριτές κατηγορούν τη Gen Z για τεμπελιά, τα ευρήματα της Glassdoor σκιαγραφούν μια πιο σύνθετη εικόνα. Η Gen Z θέτει όρια, διαφοροποιεί τα επαγγελματικά της «χαρτοφυλάκια» και θέτει την ψυχική υγεία πάνω από την αδιάκοπη επαγγελματική πρόοδο. Θεωρεί την Τεχνητή Νοημοσύνη τόσο ως μονοπάτι όσο και ως πιθανή απειλή, προσαρμοζόμενη στις ραγδαίες αναταράξεις με ευελιξία και σκεπτικισμό.
Η έκθεση της Glassdoor υποδηλώνει ότι οι παλαιότερες γενιές έχουν πολλά πράγματα να μάθουν από τη Gen Z και αυτήν την τάση προς τον «μινιμαλισμό της καριέρας», γράφοντας ότι «δεν πρόκειται για λιγότερη εργασία. Πρόκειται για στρατηγική σχετικά με το πού επενδύετε την ενέργειά σας». Με άλλα λόγια, αυτό θα μπορούσε να είναι μια προεπισκόπηση του μέλλοντος για όλους.
Το μέλλον της εργασίας
Η προσέγγιση της Gen Z προσφέρει μια νέα απάντηση στο ερώτημα: «Μήπως υπάρχει καλύτερος τρόπος;» Η συνταγή τους είναι απλή: σταθερές θέσεις εργασίας για ασφάλεια, παράλληλες εργασίες για πάθος και αυστηρά όρια για βιωσιμότητα. Η επαγγελματική επιτυχία δεν απαιτεί πλέον η εργασία να επισκιάζει κάθε άλλη πτυχή της ζωής.
Καθώς ο χώρος εργασίας συνεχίζει να αλλάζει, η άνοδος του μινιμαλισμού στην καριέρα -που τροφοδοτείται από τις αξίες της Gen Z- θα αναδιαμορφώσει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ορίζουν την επιτυχία, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο βιώνουν την ικανοποίηση. Το μέλλον της εργασίας, όπως φαίνεται, μπορεί να μην ανήκει σε αυτούς που σκαρφαλώνουν, αλλά σε εκείνους που είναι ικανοποιημένοι με το να πηδούν από το ένα ενδιαφέρον στο άλλο με σκοπό και αυτογνωσία.
Πηγή: Fortune.com
