Πώς η Κίνα απειλεί την τεχνολογική κυριαρχία των ΗΠΑ στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης
Για δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχούν στην παγκόσμια αγορά τεχνολογίας. Όμως, η Κίνα επιδιώκει πλέον να ανατρέψει αυτή την ισορροπία. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου επενδύει τεράστια κεφάλαια στην τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική, ενώ ρίχνει το βάρος της στην εγχώρια παραγωγή προηγμένων μικροτσίπ — τα θεμέλια της νέας τεχνολογικής εποχής.
Ο επικεφαλής της Nvidia, Jensen Huang, προειδοποίησε πρόσφατα ότι η Κίνα βρίσκεται μόλις «νανοδευτερόλεπτα πίσω» από τις ΗΠΑ στην ανάπτυξη ημιαγωγών. Η δήλωση αυτή δεν αποτελεί υπερβολή, αλλά ένδειξη της στενής απόστασης μεταξύ των δύο τεχνολογικών υπερδυνάμεων.
Η κινεζική startup DeepSeek τάραξε τα νερά το 2024, παρουσιάζοντας μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης αντίπαλο του ChatGPT, εκπαιδευμένο με λιγότερα τσιπ και σε πολύ χαμηλότερο κόστος — ένα επίτευγμα που προκάλεσε προσωρινή πτώση στη μετοχή της Nvidia. Έκτοτε, το Πεκίνο συνεχίζει ακάθεκτο: κολοσσοί όπως η Alibaba και η Huawei δηλώνουν έτοιμοι να αναμετρηθούν με τους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες.
Η Alibaba αποκάλυψε νέο τσιπ με επιδόσεις αντίστοιχες του Nvidia H20, αλλά με χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση. Η Huawei, από την πλευρά της, παρουσίασε τα ισχυρότερα τσιπ της έως σήμερα και ανακοίνωσε τριετές πλάνο για να αμφισβητήσει ευθέως την αμερικανική κυριαρχία. Παράλληλα, ανοίγει τον κώδικα των εφαρμογών της, καλώντας τις κινεζικές επιχειρήσεις να αποδεσμευτούν από τα αμερικανικά προϊόντα.
Το Πεκίνο δίνει σαφές μήνυμα: η τεχνολογική αυτάρκεια είναι εθνικός στόχος. Εταιρείες όπως η MetaX και η Cambricon Technologies εξασφαλίζουν κρατικά συμβόλαια, ενώ η Tencent στηρίζει εγχώριες λύσεις τσιπ, ευθυγραμμιζόμενη με την κυβερνητική στρατηγική.
Ο Huang παραδέχθηκε ότι «ο ανταγωνισμός έχει φτάσει», όμως ειδικοί επισημαίνουν πως η ποιότητα των κινεζικών τσιπ δεν μπορεί πάντα να επαληθευθεί λόγω έλλειψης διαφάνειας. Ο επιστήμονας Javad Hat-Yahia υπογραμμίζει ότι τα κινεζικά τσιπ «πλησιάζουν τις αμερικανικές επιδόσεις στην προβλεπτική AI, αλλά υστερούν σε περίπλοκες αναλύσεις».
Παρά τα τεχνολογικά άλματα, η Κίνα εξακολουθεί να εξαρτάται από τις ΗΠΑ στα πιο εξελιγμένα τσιπ, καθώς δεν διαθέτει πλήρως ανεπτυγμένες αλυσίδες εφοδιασμού. Οι αμερικανικοί περιορισμοί εξαγωγών —όπως η απαγόρευση πρόσβασης στα κορυφαία τσιπ της Nvidia— πλήττουν καίρια αυτήν την αδυναμία.
Ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η χώρα χρειάζεται μόλις πέντε χρόνια για να επιτύχει τεχνολογική ανεξαρτησία. Ο Σι Τζινπίνγκ έχει ήδη δηλώσει ότι η Κίνα δεν θα εξαρτάται «από κανενός τα δώρα», ενώ ο εμπορικός πόλεμος και οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ επιταχύνουν αυτή τη μετάβαση.
Η καθηγήτρια Tsia-Lin Yang από το Πανεπιστήμιο της Ταϊβάν προειδοποιεί πως το κρατικά καθοδηγούμενο μοντέλο της Κίνας ενδέχεται να περιορίσει την καινοτομία, ωστόσο εκτιμά ότι το πλεόνασμα επιστημόνων και μηχανικών μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα.
