Κοντά σε συμφωνία ειρήνης Ουκρανία και Ρωσία – Τα 2 ανοιχτά μέτωπα
- Ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι η συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου βρίσκεται «πραγματικά πολύ κοντά».
- Δύο ζητήματα εκκρεμούν: το καθεστώς του Ντονμπάς και το μέλλον του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.
- Οι ΗΠΑ αναζητούν λύση πριν αλλάξει η πολιτική ηγεσία στην Ουάσινγκτον.
Οι διπλωματικές διεργασίες γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία αποκτούν νέα δυναμική, καθώς ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Κιθ Κέλογκ, δηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται «στα τελευταία 10 μέτρα» — το πιο δύσκολο σημείο πριν από μια ιστορική συμφωνία. Στο πλαίσιο του Reagan National Defense Forum, ο Κέλογκ υπογράμμισε ότι η επίλυση δύο κρίσιμων ζητημάτων μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για μια συνολική συμφωνία: το μέλλον του Ντονμπάς και το καθεστώς λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.
Η επίθεση της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022 μετέτρεψε μια ήδη εύθραυστη περιοχή —με οκτώ χρόνια συγκρούσεων μεταξύ αυτονομιστών και ουκρανικού στρατού— στη μεγαλύτερη πολεμική σύγκρουση της Ευρώπης μετά το 1945. Σήμερα, η Μόσχα ελέγχει περίπου το 19,2% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένων της Κριμαίας, του Λουχάνσκ και μεγάλου μέρους του Ντονέτσκ, καθώς και τμημάτων των περιφερειών Ζαπορίζια, Χερσώνα, Χαρκόβου και άλλων περιοχών.
Σύμφωνα με τον Κέλογκ, η ανθρώπινη τραγωδία του πολέμου έχει φτάσει σε πρωτοφανή κλίμακα για έναν περιφερειακό πόλεμο. Υποστήριξε ότι Ρωσία και Ουκρανία έχουν ξεπεράσει συνολικά τα 2 εκατομμύρια απώλειες —αριθμός που ούτε η Μόσχα ούτε το Κίεβο επιβεβαιώνουν, με καθεμία πλευρά να κατηγορεί την άλλη για παραπλανητικές εκτιμήσεις.
Τα δύο ανοιχτά μέτωπα της συμφωνίας
Οι αμερικανικές προτάσεις που διέρρευσαν πρόσφατα —ένα πλαίσιο 28 σημείων— προκάλεσαν ανησυχία στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς θεωρήθηκε ότι παραχωρούν υπερβολικά πολλά στη Μόσχα, από τη διατήρηση του ελέγχου σε ουκρανικά εδάφη μέχρι περιορισμούς στις στρατιωτικές δυνατότητες της Ουκρανίας.
Δύο ζητήματα παραμένουν στην καρδιά της διαπραγμάτευσης:
1. Το καθεστώς του Ντονμπάς.
Το αν και σε ποιο βαθμό η περιοχή θα παραμείνει υπό ρωσικό έλεγχο αποτελεί τον μεγαλύτερο γεωπολιτικό «κόμπο» της συμφωνίας.
2. Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια.
Πρόταση που συζητείται προβλέπει την επαναλειτουργία του υπό την επίβλεψη του IAEA, με το παραγόμενο ρεύμα να κατανέμεται ισομερώς σε Ουκρανία και Ρωσία.
Ο ρόλος Κούσνερ και οι αμερικανικές πρωτοβουλίες
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι είχε «μακρά και ουσιαστική» συνομιλία με τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος, όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, αναμένεται να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην κατάρτιση ενός τελικού σχεδίου. Η εμπλοκή του στενού περιβάλλοντος του Τραμπ έχει δημιουργήσει νέο κύκλο συζητήσεων για το κατά πόσο η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να πιέσει για συμφωνία πριν από την αλλαγή κυβέρνησης.
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί: φοβούνται ότι ένα βεβιασμένο πλαίσιο ειρήνης μπορεί να παγιώσει τις ρωσικές εδαφικές κατακτήσεις και να αφήσει την Ουκρανία στρατηγικά εκτεθειμένη.
