Προϋπολογισμός 2026: Ανάπτυξη 2,4% και πρωτογενές πλεόνασμα 2,8% – Οι στόχοι για φέτος
Το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026. προβλέπει ανάπτυξη 2,4% και πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,8% του ΑΕΠ του χρόνου. Για το 2025, ο στόχος για την ανάπτυξη τίθεται στο 2,2% και για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,6% του ΑΕΠ, ενώ προβλέπεται και δημοσιονομικό πλεόνασμα, της τάξης του 0,6% του ΑΕΠ.
Δείτε ΕΔΩ το Προσχέδιο τον νέου Προϋπολογισμού
Ειδικότερα, το ΠΚΠ 2026 έχει αναθεωρήσει προς τα πάνω την πρόβλεψη για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 2026, σε 2,4% από 2,0% στην Ετήσια Εκθεση προόδου (ΕΕΠ), που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο. Η αναθεώρηση αυτή είναι κυρίως αποτέλεσμα της σχεδιαζόμενης αναπτυξιακού χαρακτήρα φορολογικής μεταρρύθμισης, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και της συνεχιζόμενης ανθεκτικότητας των επενδύσεων, με την σταθερή χρηματοδοτική στήριξη των πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι παράγοντες αυτοί εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν επιμέρους τομείς της οικονομίας και θα βελτιώσουν τη συνολική οικονομική προοπτική της χώρας.
Σύμφωνα με το ΠΚΠ 2026, προβλέπεται η συνέχιση της επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία εκτιμώνται στο 3,6% του ΑΕΠ για το έτος 2025 και στο 2,8% του ΑΕΠ για το 2026. Παράλληλα, το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί πλεονασματικό το 2025 (0,6% του ΑΕΠ), και οριακά ελλειμματικό το 2026 (-0,1% του ΑΕΠ), σύμφωνα με το σενάριο βάσης. Οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονται στην προβλεπόμενη σταθερή αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας, με ρυθμούς άνω του 2%, καθώς και στην αναμενόμενη αύξηση των δημοσίων εσόδων σε συνδυασμό με τη συγκρατημένη εξέλιξη των δημοσίων δαπανών.
Για το 2025, το ΠΚΠ 2026 προχωρά σε αναθεώρηση του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,6% του ΑΕΠ, έναντι 2,4% του ΑΕΠ που είχε προβλεφθεί στην Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2025. Η επίτευξη του αναθεωρημένου στόχου κρίνεται εφικτή, με βάση τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα δεδομένα, σημειώνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Ειδικότερα, τα διαθέσιμα στοιχεία των Δελτίων της Γενικής Κυβέρνησης, για το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025, δείχνουν ότι έχει ήδη καταγραφεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 9,1 δισ. ευρώ, ή 3,70% του ΑΕΠ (σε ταμειακή βάση). Η βελτίωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων κατά 5,9 δισ. ευρώ (9,9%), προερχόμενη τόσο από φορολογικά έσοδα, όσο και από ασφαλιστικές εισφορές, ενώ οι δαπάνες αυξήθηκαν κατά 3,1 δισ. ευρώ (5,8%) σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Υπό την προϋπόθεση ότι δε θα προκύψουν έκτακτες δημοσιονομικές πιέσεις (όπως πρόστιμα, δικαστικές αποζημιώσεις ή γεωπολιτική αστάθεια), και ότι θα διατηρηθεί η δημοσιονομική σύνεση, η επίτευξη του αναθεωρημένου στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,6% του ΑΕΠ παραμένει εφικτή, τονίζει το ΕΔΣ, αν και απαιτείται αυξημένη προσήλωση στην υλοποίηση του προϋπολογισμού.
Κίνδυνοι και αβεβαιότητες
Ωστόσο το Δημοσιονομικό Συμβούλιο υπογραμμίζει και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία:
«Το 2026, η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει αρκετές αβεβαιότητες που θα μπορούσαν να συγκρατήσουν την αναπτυξιακή της δυναμική. Οι εξωτερικοί κίνδυνοι, όπως οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι συγκρούσεις και οι ασταθείς οικονομικές εξελίξεις στην Ευρώπη, ιδίως σε χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα και πολιτική αστάθεια, ενδέχεται να διαταράξουν τις αγορές και να επιβαρύνουν την ανάπτυξη. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ασθενέστερη εξωτερική ζήτηση, ιδίως αν ο τουρισμός υποαποδώσει, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι διεθνείς συνθήκες, θα επηρέαζε τα έσοδα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και την ανάπτυξη.
Σε εγχώριο επίπεδο, ένα υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα – λόγω των ευνοϊκών φορολογικών μεταρρυθμίσεων που πρόσφατα ανακοινώθηκαν – αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την κατανάλωση και να αυξήσει τη συνολική ζήτηση, αλλά η καθαρή του μακροοικονομική επίδραση θα εξαρτηθεί επίσης από τον πληθωρισμό, καθώς και από το ευρύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον. Καθυστερήσεις ή εμπόδια στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση του ανταγωνισμού μπορεί να επιβραδύνουν τα οφέλη στην παραγωγικότητα, και να μειώσουν την ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να απορροφά κραδασμούς.
Επίμονες πληθωριστικές τάσεις σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να μειώσουν περαιτέρω την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη στενής παρακολούθησης της απόκλισης από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Δυσχέρειες στην αναμενόμενη απορρόφηση των κονδυλίων του ΤΑΑ της ΕΕ θα μπορούσαν να περιορίσουν την επενδυτική δυναμική, και να καθυστερήσουν σημαντικά έργα υποδομών και πράσινης μετάβασης.
Αντίθετα, η ανάπτυξη της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας, με αυξημένες επενδύσεις σε προμήθειες, υποδομές και τεχνολογία, μπορεί να ενισχύσει τις εγχώριες βιομηχανίες εντονότερα από το αναμενόμενο, να δημιουργήσει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην μεταποίηση και την καινοτομία, και να προσελκύσει στρατηγικές διεθνείς συνεργασίες. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η συνεχής μείωση του πληθωρισμού περιορίζει αυξητικές προοπτικές στα επιτόκια, δημιουργώντας περαιτέρω μακροοικονομικά οφέλη. Ο συνδυασμός ισχυρής απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ, ο ανθεκτικός τουρισμός η βελτιωμένη επενδυτική εμπιστοσύνη, ενισχυμένη από το αναβαθμισμένο πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας και τη δημοσιονομική ισορροπία, εγγυώνται την πορεία ανάπτυξης της χώρας» τονίζεται.
«Με βάση τα παραπάνω, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο υιοθετεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις που βασίζεται το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2026. Το ΕΔΣ αξιολόγησε τις δημοσιονομικές προβλέψεις και διαπίστωσε τη συμμόρφωση με τους αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες», αναφέρεται στην έκθεση.
