Ρέι Ντάλιο: Οι ΗΠΑ διολισθαίνουν σε αυταρχισμό τύπου δεκαετίας 1930

Ο δισεκατομμυριούχος και ιδρυτής του μεγαλύτερου hedge fund του κόσμου, Ρέι Ντάλιο, προειδοποίησε ότι η Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ διολισθαίνει σε αυταρχισμό τύπου δεκαετίας 1930 — και τόνισε ότι άλλοι επενδυτές φοβούνται υπερβολικά τον πρόεδρο για να μιλήσουν ανοιχτά.

Ο ιδρυτής της Bridgewater Associates δήλωσε στους Financial Times ότι τα «χάσματα στον πλούτο», τα «χάσματα στις αξίες» και η κατάρρευση της εμπιστοσύνης οδηγούν σε «πιο ακραίες» πολιτικές.

«Πιστεύω ότι αυτό που συμβαίνει τώρα πολιτικά και κοινωνικά είναι ανάλογο με όσα συνέβησαν σε όλο τον κόσμο την περίοδο 1930-40», είπε ο Dalio.

Η κρατική παρέμβαση στον ιδιωτικό τομέα, όπως η απόφαση του Τραμπ να αποκτήσει μερίδιο 10% στην κατασκευάστρια τσιπ Intel, ήταν το είδος της «ισχυρής αυταρχικής ηγεσίας που γεννήθηκε από την επιθυμία ελέγχου της χρηματοοικονομικής και οικονομικής κατάστασης», σύμφωνα με τον Ντάλιο.

Τα σχόλιά του στους FT αποτελούν μια σπάνια κριτική στον Τραμπ από εξέχουσα χρηματοοικονομική προσωπικότητα, παρά τον αυξανόμενο προβληματισμό που εκφράζουν κάποιοι επενδυτές της Wall Street για τις πολιτικές του προέδρου.

«Απλώς περιγράφω τις σχέσεις αιτίου και αιτιατού που καθορίζουν όσα συμβαίνουν», είπε. «Και παρεμπιπτόντως, σε τέτοιες περιόδους οι περισσότεροι άνθρωποι σιωπούν επειδή φοβούνται αντίποινα αν ασκήσουν κριτική».

Ο Dalio, ένας από τους πιο γνωστούς επενδυτές μακρο-hedge funds στις ΗΠΑ, που μετέτρεψε την Bridgewater σε κολοσσό 150 δισ. δολαρίων στην κολοφώνα της δόξης της, προειδοποίησε επίσης για τις συνέπειες που θα υπάρξουν σε περίπτωση απώλειας της ανεξαρτησίας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, λίγες μέρες αφότου ο Τραμπ προχώρησε σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση να αποπέμψει έναν από τους διοικητές της.

Ο Τραμπ είχε επίσης πρόσφατα προτείνει έναν στενό του σύμμαχο για να καλύψει κενή θέση στο Δ.Σ. της Fed, ένα κρίσιμο βήμα καθώς πιέζει για ταχεία και βαθιά μείωση του κόστους δανεισμού.

Ο Dalio προειδοποίησε ότι μια πολιτικά αποδυναμωμένη κεντρική τράπεζα, υπό πίεση να κρατά τα επιτόκια χαμηλά, «θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη στη Fed να υπερασπίζεται την αξία του χρήματος και θα έκανε λιγότερο ελκυστική τη διακράτηση στοιχείων ενεργητικού σε δολάρια, γεγονός που θα αποδυνάμωνε τη νομισματική τάξη όπως τη γνωρίζουμε».

Διεθνείς επενδυτές έχουν ήδη αρχίσει να μετακινούνται από τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου προς τον χρυσό, πρόσθεσε.

Ο Dalio δήλωσε ακόμη ότι πιστεύει πως πολλά χρόνια μεγάλων ελλειμμάτων και μη βιώσιμης αύξησης του χρέους έχουν φέρει την αμερικανική οικονομία στο χείλος μιας μεγάλης κρίσης χρέους, αν και σημείωσε ότι «πρόεδροι και από τα δύο κόμματα» είχαν επιτρέψει την επιδείνωση πριν από το τελευταίο δημοσιονομικό σχέδιο του Τραμπ.

«Οι υπερβολές που τώρα προβλέπονται ως αποτέλεσμα του νέου προϋπολογισμού πιθανότατα θα προκαλέσουν “καρδιακή προσβολή” στην οικονομία λόγω χρέους στο σχετικά άμεσο μέλλον», είπε. «Θα έλεγα σε τρία χρόνια, συν-πλην ένα-δύο».

Ο Dalio, συγγραφέας των βιβλίων Principles for Dealing With the Changing World Order και How Countries Go Broke: the Big Cycle, έχει εδώ και χρόνια κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την απειλή του χρέους στις δυτικές οικονομίες. Παρομοίασε τις ΗΠΑ με το κυκλοφορικό σύστημα ενός σώματος φραγμένο από πλάκες, καθώς οι πληρωμές τόκων εκτοπίζουν άλλες δαπάνες.

Σημείωσε ότι η Ουάσιγκτον ξοδεύει περίπου 7 τρισ. δολάρια τον χρόνο ενώ εισπράττει μόνο 5 τρισ. σε έσοδα — μια ανισορροπία που θα απαιτήσει τεράστιες εκδόσεις χρέους τη στιγμή που οι επενδυτές αρχίζουν να αμφιβάλλουν αν τα αμερικανικά ομόλογα αποτελούν «καλή αποθήκη πλούτου». Πρόσθεσε: «Η ζήτηση για χρέος δύσκολα θα συμβαδίσει με την προσφορά».

Η Fed θα βρεθεί μπροστά σε μια σκληρή επιλογή καθώς η αγορά αρχίσει να αμφισβητεί τη δημοσιονομική αξιοπιστία των ΗΠΑ, πρόσθεσε. «Να επιτρέψει στα επιτόκια να αυξηθούν και να προκληθεί κρίση λόγω αθέτησης ή να τυπώσει χρήμα και να αγοράσει το χρέος που άλλοι δεν θα αγοράσουν». Και τα δύο μονοπάτια θα έπλητταν το δολάριο, είπε.

Ο έμπειρος επενδυτής στράφηκε επίσης ενάντια στην αυξανόμενη τάση κρατικού ελέγχου υπό τον Τραμπ. Ο Dalio απέφυγε να χαρακτηρίσει το μοντέλο του προέδρου αυταρχικό ή σοσιαλιστικό, αλλά περιέγραψε απλά τον μηχανισμό: «Οι κυβερνήσεις αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερο τον έλεγχο όσων κάνουν οι κεντρικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις».

Όταν ρωτήθηκε για το μερίδιο του Τραμπ στην Intel και τους δασμούς στις εξαγωγές που επιβλήθηκαν στις Nvidia και AMD, ο Dalio αναφέρθηκε στη δική του έννοια του «μεγάλου κύκλου», σύμφωνα με την οποία, σε περιόδους μεγάλων συγκρούσεων και κινδύνων, οι ηγέτες των χωρών γίνονται πιο παρεμβατικοί στις αγορές και την οικονομία.

«Κλασικά, τα αυξανόμενα χάσματα στον πλούτο και στις αξίες οδηγούν σε λαϊκισμό, καθώς και σε αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ τους που δεν μπορούν να επιλυθούν μέσω της δημοκρατικής διαδικασίας. Έτσι οι δημοκρατίες αποδυναμώνονται και η αυταρχική ηγεσία ενισχύεται, καθώς μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού θέλει οι ηγέτες να πάρουν τον έλεγχο του συστήματος ώστε να λειτουργήσει καλύτερα για αυτούς».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• JP Morgan: Για αυτούς τους λόγους η Ελλάδα παραμένει επενδυτικά ελκυστική
• Ελληνικός τουρισμός: Ανοδικές αφίξεις και έσοδα – Πιέσεις στα ξενοδοχεία της Αθήνας
• Φοροδιαφυγή: Ρεκόρ καταγγελιών στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ – Πάνω από 59.000 αναφορές