Συλλογικές Συμβάσεις: Το deal κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων
Την Κοινωνική Συμφωνία για την Ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που υπεγράφη μεταξύ της κυβέρνησης και των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων παρουσίασε σε συνέντευξη τύπου η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως και οι εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ (Γιάννης Παναγόπουλος), του ΣΕΒ (Σπύρος Θεοδωρόπουλος), της ΓΣΕΒΕΕ (Γιώργος Καββαθάς), της ΕΣΕΕ (Σταύρος Καφούνης), του ΣΕΤΕ (Γιάννης Παράσχης) και του ΣΒΕ (Λουκία Σαράντη).
Πρακτικά, αίρονται οι μνημονιακοί περιορισμοί μετά από επτά μήνες εντατικών αλλά αποδοτικών διαβουλεύσεων. Για ιστορική συμφωνία έκανε λόγο η Νίκη Κεραμέως μιλώντας για την συμφωνία η οποία χτίζει ένα πλαίσιο συνεργασίας που δίνει σταθερότητα, ασφάλεια και ξεκάθαρους κανόνες για όλους σηματοδοτώντας την αφετηρία μιας νέας εποχής για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας στην Ελλάδα. Όπως εξήγησε, σύντομα θα καλύπτονται από Συλλογικές Συμβάσεις πολλοί περισσότεροι εργαζόμενοι, με πολλά και πολύ σημαντικά οφέλη για εκείνους, αλλά και για τις επιχειρήσεις.
Για τους εργαζόμενους, σημαίνει δυνατότητα για αύξηση μισθών και παροχών, σταθερό, ασφαλές και προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον και λιγότερο άγχος, αφού μειώνεται η ανησυχία για αλλαγές στους εργασιακούς όρους.
Για τις επιχειρήσεις, σημαίνει σταθερότητα, δυνατότητα επένδυσης στους εργαζόμενους, περιβάλλον με ξεκάθαρους κανόνες, περιβάλλον που διευκολύνει και ενισχύει την ανάπτυξη και την καταπολέμηση αθέμιτου ανταγωνισμού, όπως είπε η κ. Κεραμέως.
Οι άξονες της συμφωνίας
1ος άξονας – Με βάση τις ανακοινώσεις, ο πρώτος άξονας της συμφωνίας αφορά τη διευκόλυνση που παρέχεται στην επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων ώστε να προστατεύονται περισσότεροι εργαζόμενοι, με μείωση του απαιτούμενου ποσοστού κάλυψης από 50% σε 40%, δημιουργία δυνατότητας επέκτασης Συλλογικών Συμβάσεων -καθώς το ποσοτικό κριτήριο του 40% δεν θα εξετάζεται καθόλου όταν τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας συνυπογράφουν Εθνικοί Κοινωνικοί Εταίροι- και δυνατότητα στη ΓΣΕΕ να μπορεί να συνάπτει ή να συνυπογράφει κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας επικουρικά εφόσον προσκληθεί από μέλος της. Επίσης, προβλέπεται απλοποίηση των διαδικασιών για εγγραφή στα μητρώα οργανώσεων (ΓΕΜΗΣΟΕ και ΓΕΜΗΟΕ) ώστε να ενισχυθεί η δυνατότητα επέκτασης συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
2ος άξονας – Υιοθετείται πλήρης προστασία των εργαζομένων μετά τη λήξη των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Πρακτικά, όλοι οι όροι μιας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας εξακολουθούν να ισχύουν και μετά τη λήξη της. Αρχικά, δίνεται μία παράταση τριών μηνών και μετά εξακολουθούν να ισχύουν όλοι οι όροι μέχρι τη σύναψη νέας συλλογικής ή ατομικής σύμβασης εργασίας. Καταργείται η μνημονιακή ρύθμιση για τη μερική μετενέργεια που ισχύει από το 2012 και επαναφέρεται το προμνημονιακό καθεστώς της πλήρους μετενέργειας. Επίσης, καλύπτονται από την Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και όσοι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται κατά την τρίμηνη παράτασή της.
3ος άξονας – Επιταχύνονται οι διαδικασίες σε περίπτωση διαφωνίας εργαζομένων και εργοδοτών με θέσπιση καλύτερων και ταχύτερων διαδικασιών για την επίλυση διαφορών μέσω του Ο.ΜΕ.Δ. Η Κοινωνική Συμφωνία προβλέπει μηχανισμό προελέγχου των προϋποθέσεων για μονομερή προσφυγή στη Μεσολάβηση και στη Διαιτησία από τριμελή επιτροπή που θα συσταθεί στον Ο.ΜΕ.Δ. ενώ διατηρείται η δυνατότητα δικαστικής προσβολής της διαιτητικής απόφασης.
Οι αντιδράσεις των κοινωνικών εταίρων
Η έκδοση του Σχεδίου Δράσης για την ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας θα πραγματοποιηθεί εντός του Δεκεμβρίου, ενώ η Κοινωνική Συμφωνία θα νομοθετηθεί στις αρχές του 2026. Σημειώνεται ότι ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒ, εξέφρασε ικανοποίηση για τη συνεργασίας μεταξύ εργαζόμενων και εργοδοτών, σημειώνοντας ότι μια από τις αιτίες που οδήγησαν στην κρίση ήταν οι αυξήσεις που δεν έδιναν καμία προσοχή στην παραγωγικότητα και στην ανταγωνιστικότητα. Πρόσθεσε ότι μεγάλο μέρος των εργαζομένων δεν απολαμβάνει την ανάπτυξη και υποχρέωση των εργοδοτών είναι να συμβάλλουν στην αύξηση των εισοδημάτων. Η συμφωνία, σημείωσε μεταξύ άλλων, είναι ένα πιο σύγχρονο πλαίσιο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες της εποχής. Ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, μίλησε για κοινωνική συμφωνία που δεν έχει προηγούμενο και πρέπει να δοθούν τα εύσημα σε όσους έκαναν προσπάθεια να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι.
