Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Ποιο είναι το σχέδιο δράσης για την ανάκτηση των παράνομων αγροτικών ενισχύσεων
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση ανάκτησης των παράνομων αγροτικών ενισχύσεων, μετά την αποκάλυψη του εκτεταμένου σκανδάλου στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Στη «γραμμή εκκίνησης» βρίσκεται η ειδική Ομάδα Ανακτήσεων που συγκροτήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα με σκοπό όπως είπε η κυβέρνηση: «να επιστραφούν τα κλεμμένα χρήματα». Στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, της ΑΑΔΕ και της Οικονομικής Αστυνομίας πραγματοποίησαν την περασμένη Τετάρτη τις πρώτες τους συναντήσεις, προκειμένου να τεθούν το πλαίσιο και το χρονοδιάγραμμα ώστε να εντοπιστούν όσοι πήραν παράνομα επιδοτήσεις, αλλά και αυτές να ανακτηθούν. Άλλωστε, η απάτη με τα εικονικά βοσκοτόπια φαίνεται πως είναι μόνο ένα μέρος των παράνομων επιδοτήσεων, καθώς κρούσματα απάτης έχουν εντοπιστεί και σε άλλα αγροτικά προγράμματα, τα οποία χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους, με κίνδυνο περαιτέρω καταλογισμό προστίμων από την Κομισιόν.
Που απλώνεται το δίχτυ;
Στο πλαίσιο αυτό, αξιόπιστες πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δηλώνουν πως το πρώτο κύμα αυστηρών ελέγχων αφορά τα φετινά προγράμματα βιολογικής μελισσοκομίας και κτηνοτροφίας, με την ειδική ομάδα ανάκτησης να ανοίγει φακέλους που φέρονται να περιλαμβάνουν πλασματικές δηλώσεις. Ουσιαστικά, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν εντοπίσει όχι μόνο σαφή δείγματα καταστρατήγησης των όρων βιολογικής παραγωγής, αλλά και ανύπαρκτες εγκαταστάσεις.
Για το πρόγραμμα βιολογικής μελισσοκομίας, ύψους 18 εκατ. ευρώ, φέρεται να έχουν κατατεθεί αιτήσεις συνολικού προϋπολογισμού 166 εκατ. ευρώ. Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία και για τη βιολογική κτηνοτροφία, καθώς για ένα πρόγραμμα ύψους 115 εκατ. ευρώ εμφανίστηκαν αιτήσεις συνολικού προϋπολογισμού 136 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, «εικονικοί» μελισσοκόμοι και κτηνοτρόφοι, με τη στήριξη παρόχων υπηρεσιών και φορέων πιστοποίησης, εκμεταλλεύτηκαν κενά των νέων προγραμμάτων και, αλλοιώνοντας στοιχεία, υπέβαλαν αιτήσεις προσπαθώντας να αποκτήσουν -παρανόμως- ενισχύσεις από το πακέτο των βιολογικών.
«Συνολικά στην Ελλάδα υπάρχουν γύρω στις 2,2 εκατ. κυψέλες. Το καμπανάκια χτύπησαν όταν είδαμε ότι περίπου 800.000 κυψέλες θα υπάγονταν στο πρόγραμμα βιολογικής παραγωγής. Κάτι που σημαίνει ότι πάνω από το ένα τρίτο της παραγωγής της χώρας σε μέλι είναι βιολογική. Αυτό δεν είναι ούτε αληθές, ούτε πιθανό, ούτε λογικό. Στην Κρήτη δηλώθηκαν οι περισσότερες βιολογικές κυψέλες αγγίζοντας τις 230.000, ενώ στην αμέσως επόμενη Περιφέρεια αυτή της Θεσσαλίας δηλώθηκαν 134.000 κυψέλες» εξηγούν στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Αντίστοιχα, στο νέο πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας, η ειδική ομάδα εξετάζει δηλώσεις εκτροφών που δεν συνοδεύονται από κατάλληλες εγκαταστάσεις, αποδείξεις αγοράς βιολογικών ζωοτροφών που σε μεγάλο ποσοστό απουσιάζουν κ.ά. «Σε ό,τι αφορά τη βιολογική κτηνοτροφία, το σύστημα “χτύπησε” με αφορμή την περιοχή της Κρήτης, όπου είχαν δηλωθεί 930.000 στρέμματα βιολογικής παραγωγής, όταν οι αμέσως επόμενες Περιφέρειες -Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας- δήλωσαν 130.000 στρέμματα», προσθέτουν τα ίδια στελέχη. Να σημειωθεί ότι αυτός ήταν ο λόγος που ο αρμόδιος υπουργός, Κώστας Τσιάρας ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα, ότι «παγώνουν» οι πληρωμές των βιολογικών προγραμμάτων, έως ότου ολοκληρωθούν οι έλεγχοι. Η πρώτη πληρωμή για τις ενισχύσεις των νέων προγραμμάτων θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί στις 30 Ιουνίου.
Ωστόσο, πηγές του αρμόδιου υπουργείου εκτιμούν ότι αποκλείεται να πραγματοποιηθούν πληρωμές πριν από τον Οκτώβριο. Μάλιστα, αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι η πρώτη αποστολή της ειδικής ομάδας θα αποτελέσει ουσιαστικά τον «μπούσουλα» για τον έλεγχο και τις επόμενες πληρωμές που θα πραγματοποιηθούν. Είναι, δε, ενδεικτικό, ότι υπό τον φόβο των επιτόπιων ελέγχων που έχει ήδη προαναγγείλει το αρμόδιο υπουργείο, ορισμένοι «εικονικοί» δικαιούχοι σπεύδουν να αποχωρήσουν οικειοθελώς από τα συγκεκριμένα προγράμματα, πριν βρεθούν αντιμέτωποι με τις συνέπειες. Εκτός με από τους ελέγχους δηλώσεων, η νεοσύστατη ομάδα ανάκτησης επιδοτήσεων θα ανοίξει τραπεζικούς λογαριασμούς όσων έχουν λάβει ύποπτες ενισχύσεις, ενώ στην περίπτωση που δεν βρουν χρήματα προς ανάκτηση τότε το χρέος τους θα κατευθύνεται αυτομάτως στην εφορία.
Στο μικροσκόπιο η αλυσίδα των εγκρίσεων
Ωστόσο, η ειδική ομάδα δεν θα σταθεί μόνο στους «δικαιούχους» αλλά θα επεκτείνει το ελεγκτικό της πεδίο. Πιο αναλυτικά, θα στρέψει το βλέμμα της προς τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) των περιφερειών όσον αφορά τον ρόλο τους στη διαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων και στην έγκριση φακέλων. Με αυτόν τον τρόπο θα χαρτογραφήσει πιθανά σημεία διοικητικής ανοχής ή ακόμη και συνενοχής. Η ομάδα ανάκτησης φαίνεται αποφασισμένη να κλείσει τον κύκλο των ευθυνών σε όλη την αλυσίδα των αγροτικών ενισχύσεων: από τον παραγωγό, τον σύμβουλο, μέχρι τον ελεγκτικό μηχανισμό του κράτους. Γι’ αυτό, ενδεχομένως, να προκύψει ανάγκη ελέγχου και των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ), έναν βασικό κρίκο της αλυσίδας των αγροτικών ενισχύσεων. «Ορισμένα ΚΥΔ λειτουργούσαν περισσότερο ως μηχανισμός “παραγωγής” δικαιούχων, παρά ως τεχνικοί σύμβουλοι των αγροτών», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
