Soft skills: Το κρυφό «όπλο» των ηγετών
Στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον, ο ρόλος του ηγέτη έχει αλλάξει δραματικά. Η εποχή του «one-man show» όπου ο ηγέτης λαμβάνει όλες τις αποφάσεις, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Αντίθετα, η επιτυχία μιας ομάδας και μιας επιχείρησης εξαρτάται όλο και περισσότερο από την ικανότητα του ηγέτη να συνδέεται με τους ανθρώπους, να τους εμπνέει και να δημιουργεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας. Αυτό επιτυγχάνεται, όχι μόνο μέσω των τεχνικών γνώσεων και των hard skills, αλλά κυρίως μέσω των soft skills.
Η ικανότητα επικοινωνίας, η συναισθηματική νοημοσύνη, η ενσυναίσθηση, η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία στη λήψη αποφάσεων είναι πλέον τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίζεται η επιτυχία κάθε μορφής ηγεσίας. Και μπορεί να μην καταγράφονται εύκολα σε ένα βιογραφικό, όμως είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά στην πράξη. Για έναν ηγέτη, αυτά τα skills δεν είναι απλώς ένα «bonus», αλλά είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του Από την άλλη πλευρά, οι νέες γενιές εργαζομένων -millennials και Gen-Z- αναζητούν ηγέτες αυθεντικούς που μπορούν να ακούσουν, να συνεργαστούν και να δώσουν προστιθέμενη αξία στη δουλειά τους.
Η Ηγεσία μέσα από τα soft skills
Παραδοσιακά, οι ηγέτες κρίνονταν κυρίως με βάση τα hard skills: γνώσεις στρατηγικής, χρηματοοικονομικά, τεχνικές αναλύσεις. Σήμερα, όμως, η αξία της συναισθηματικής νοημοσύνης, της επικοινωνίας και της ενσυναίσθησης είναι εξίσου – αν όχι πιο – καθοριστική. Ένας CEO που γνωρίζει πώς να επικοινωνεί, να κατανοεί τις ανάγκες της ομάδας του και να ενθαρρύνει τη συνεργασία, δημιουργεί ένα περιβάλλον καινοτομίας και ανθεκτικότητας. Μεταξύ των πιο ανεκτίμητων πλεονεκτημάτων είναι: η αυξημένη δέσμευση και παραγωγικότητα, η καλύτερη επίλυση προβλημάτων, η ενίσχυση της ανάπτυξης των εργαζομένων αλλά και η δημιουργία θετικού εργασιακού περιβάλλοντος.
Παραδείγματα από διεθνείς ηγέτες
– Satya Nadella (Microsoft): Έφερε κουλτούρα ενσυναίσθησης και συνεργασίας, οδηγώντας τη Microsoft σε θεαματική άνοδο.
– Mary Barra (General Motors): Προώθησε την ανοιχτή επικοινωνία και το inclusive leadership.
– Indra Nooyi (PepsiCo): Δημιούργησε περιβάλλον εμπιστοσύνης και φροντίδας.
– Howard Schultz (Starbucks): Επένδυσε σε ανθρωποκεντρική ηγεσία και ενίσχυσε την αφοσίωση των εργαζομένων.
Όταν η έλλειψη soft skills… κοστίζει
– Uber (εποχή Travis Kalanick): Αυταρχικό στυλ, συγκρούσεις, σκάνδαλα και μαζικές αποχωρήσεις στελεχών.
– Nokia (τέλη 2000s): Έλλειψη προσαρμοστικότητας και ανοιχτής επικοινωνίας, απώλεια ηγετικής θέσης στην αγορά.
– Wells Fargo (σκάνδαλο 2016): Κουλτούρα φόβου και πίεσης, απώλεια εμπιστοσύνης πελατών.
– United Airlines (2017): Έλλειψη ευελιξίας και επικοινωνίας, δημόσιο σκάνδαλο και ζημιά στη φήμη.
Το «παλιό» management: Συνέπειες ενός αναχρονιστικού μοντέλου
Αντίθετα, το παραδοσιακό, αυταρχικό μοντέλο ηγεσίας, όπου ένας μόνο άνθρωπος παίρνει όλες τις αποφάσεις, φέρνει συχνά αρνητικά αποτελέσματα.
– Μειωμένη δέσμευση και υψηλό turnover: Οι εργαζόμενοι που νιώθουν ότι δεν έχουν λόγο ή ότι οι αποφάσεις είναι αυθαίρετες, χάνουν γρήγορα το κίνητρό τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή απόδοση και, τελικά, σε αποχωρήσεις.
– Έλλειψη καινοτομίας: Σε ένα περιβάλλον όπου ο φόβος κυριαρχεί, οι εργαζόμενοι διστάζουν να προτείνουν νέες ιδέες ή να πάρουν πρωτοβουλίες. Ως αποτέλεσμα, η καινοτομία σταματά και η εταιρεία παγιδεύεται σε αναχρονιστικές μεθόδους.
– Αποτελεσματική επικοινωνία: Όταν η επικοινωνία είναι μονόδρομη, από τον ηγέτη προς την ομάδα, δημιουργούνται παρεξηγήσεις και τα προβλήματα παραμένουν άλυτα.
– Ανταγωνιστικότητα αντί συνεργασίας: Το παλιό μοντέλο συχνά ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των εργαζομένων, υπονομεύοντας την ομαδική συνοχή και την συνεργασία.
Ο ρόλος του HR
Η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού (HR) παίζει στρατηγικό ρόλο στην καλλιέργεια των soft skills. Δεν αρκεί μόνο το βιογραφικό και οι σπουδές – πλέον η διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης επικεντρώνεται και σε χαρακτηριστικά όπως η επικοινωνία, η ενσυναίσθηση και η ικανότητα συνεργασίας. Σύμφωνα με έρευνες, οι επιχειρήσεις που επενδύουν συστηματικά σε soft skills:
– Διατηρούν υψηλότερη αφοσίωση των εργαζομένων
– Έχουν χαμηλότερα ποσοστά αποχώρησης στελεχών
– Δημιουργούν πιο υγιές εργασιακό περιβάλλον που ενισχύει την απόδοση
Πώς μπορείς να τα ενδυναμώσεις
– Εκπαίδευση και σεμινάρια: Προγράμματα ανάπτυξης ηγεσίας και συναισθηματικής νοημοσύνης.
– Coaching και mentoring: Ενίσχυση δεξιοτήτων μέσα από καθοδήγηση από έμπειρα στελέχη.
– Εταιρική κουλτούρα: Καλλιέργεια περιβάλλοντος που επιβραβεύει τη συνεργασία και την επικοινωνία.
– Feedback και αξιολόγηση: Συνεχής ανατροφοδότηση για την ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας και ηγεσίας.
– Cross-functional projects: Συμμετοχή σε ομάδες με διαφορετικά τμήματα για καλλιέργεια συνεργασίας και προσαρμοστικότητας.
Ο καρπός που αποφέρει αποτελέσματα
Οι μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού μας δείχνουν ότι η επιτυχία δεν έρχεται μόνο από στρατηγικές και αριθμούς, αλλά από ηγέτες που κατανοούν τους ανθρώπους τους. Ένας CEO με ισχυρά soft skills μπορεί να κινητοποιήσει ολόκληρο τον οργανισμό, να μειώσει τις απώλειες ταλέντων και να δημιουργήσει μια κουλτούρα που προσελκύει και διατηρεί κορυφαία στελέχη. Στον 21ο αιώνα, το πραγματικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα δεν είναι μόνο οι αριθμοί στους ισολογισμούς – αλλά η ανθρώπινη ηγεσία.
Κωνσταντίνος Καρτέρης
Senior Sales & Business Development Director
