Στο μικροσκόπιο του ΠΟΥ η Ινδία για «θανατηφόρα» παιδικά σιρόπια βήχα
Συναγερμό σήμανε στις Αρχές της Ινδίας τον προηγούμενο μήνα μία σειρά ανεξήγητων θανάτων παιδιών στη Μάντια Πραντές. Τουλάχιστον 11 παιδιά, ηλικίας 1 έως 6 ετών πέθαναν μέσα σε λίγες ημέρες, αφότου έλαβαν ένα κοινό σιρόπι για τον βήχα. Η έρευνα αποκάλυψε ότι το προϊόν περιείχε 48,6% διαιθυλενογλυκόλη, έναν τοξικό βιομηχανικό διαλύτη που προκαλεί νεφρική ανεπάρκεια.
Ως αποτέλεσμα η κυβέρνηση της Ουτάρ Πραντές απαγόρευσε σε πρώτη φάση το σιρόπι Coldriff για επικίνδυνες παρενέργειες, ενώ και η κυβέρνηση διέταξε έρευνα για σιρόπια όπως αυτό, με την Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων και Φαρμάκων να προχωρά σε εκτεταμένους ελέγχους σε φαρμακεία.
Για την Ινδία, τα περιστατικά ξύπνησαν οδυνηρές μνήμες: τοξικά σιρόπια για τον βήχα έχουν επαναλαμβανόμενα προκαλέσει τραγωδίες εντός και εκτός συνόρων. Το 2023, μολυσμένα ινδικά σιρόπια συνδέθηκαν με 70 θανάτους παιδιών στη Γκάμπια και 18 στο Ουζμπεκιστάν, ενώ παλαιότερα περιστατικά έχουν καταγραφεί σε Κασμίρ και άλλες περιοχές.
Ανεπαρκείς έλεγχοι και υπερκατανάλωση
Παρά τις κατά καιρούς κυβερνητικές δεσμεύσεις για μεταρρύθμιση, το πρόβλημα επανέρχεται, αποκαλύπτοντας ένα κατακερματισμένο φαρμακευτικό σύστημα και αδύναμη εποπτεία. Στην Ινδία κυκλοφορούν εκατοντάδες φθηνά, συχνά μη εγκεκριμένα σιρόπια, που διατίθενται χωρίς συνταγή. Μετά τους τελευταίους θανάτους, το υπουργείο Υγείας απαγόρευσε πωλήσεις παρτίδων, κατάσχεσε δείγματα και ζήτησε πιο «ορθολογική» συνταγογράφηση σε παιδιά.
Η αγορά σιροπιών για τον βήχα αναμένεται να αυξηθεί από 262,5 εκατ. δολάρια το 2024 σε 743 εκατ. δολάρια μέχρι το 2035, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για υπερκατανάλωση και αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Τα περισσότερα σιρόπια συνδυάζουν ζάχαρη, χρώματα και αρώματα με αντιισταμινικά, αποσυμφορητικά και αποχρεμπτικά. Παρότι θεωρητικά κάθε συστατικό λειτουργεί επιδραστικά, ο ιογενής βήχας στα παιδιά υποχωρεί μόνος του σε λίγες ημέρες, ενώ οι αποδείξεις για ουσιαστικό όφελος είναι περιορισμένες.
Σύμφωνα με τον παιδίατρο Rajaram D. Khare από τη Βομβάη, οι περισσότεροι επίμονοι βήχες σε ινδικές πόλεις οφείλονται σε αλλεργίες και ρύπανση, όχι σε λοιμώξεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα βρογχοδιασταλτικά μέσω εισπνοής είναι αποτελεσματικότερα από τα σιρόπια, που συχνά παρέχουν μόνο πρόσκαιρη ανακούφιση. Παράλληλα, ορισμένα σιρόπια ενέχουν κινδύνους τοξικότητας ή υπερβολικής δόσης, ειδικά όσα περιέχουν κωδεΐνη.
Συναγερμός στον ΠΟΥ
Παρόλα αυτά η συνταγογράφηση σιροπιών παραμένει εκτεταμένη, κυρίως λόγω ανεπάρκειας του συστήματος πρωτοβάθμιας υγείας, αλλά και της πίεσης των ανήσυχων γονέων, που συχνά αναζητούν γιατρό που θα δώσει εύκολα σιρόπι αλλά και τις ελλιπείς γνώσεις ακόμα και μεταξύ γιατρών. Ειδικά στην αγροτική Ινδία έως και 75% των περιστατικών πρωτοβάθμιας περίθαλψης χειρίζονται άτομα χωρίς επίσημη εκπαίδευση, που καταφεύγουν συχνά στα σιρόπια ως «γρήγορη λύση», ενώ σε κάποιες περιοχές οι κάτοικοι ζητούν και λαμβάνουν φάρμακα από τοπικούς πωλητές, που δεν είναι πάντα φαρμακοποιοί.
Ο ΠΟΥ έχει ήδη προειδοποιήσει και μάλιστα έρχεται να ζητήσει διευκρινίσεις από΄το Νέο Δελχί για το σιρόπι βήχα, το οποίο έχει συνδεθεί με θανάτους παιδιών στη χώρα, για το εάν έχει εξαχθεί και σε άλλες χώρες, σύμφωνα με το Reuters, που επικαλείται την αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ.
Μάλιστα ο Οργανισμός ενημέρωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να προχωρήσει ακόμα και στην έκδοση Παγκόσμιου Συναγερμού για Ιατρικά Προϊόντα σχετικά με το Coldriff, το φερόμενο «θανατηφόρο» σιρόπι, με το που λάβει επίσημη επιβεβαίωση από τις ινδικές Αρχές.
