Στρατηγικό σχέδιο μείωσης χρέους: Νέα πρόωρη αποπληρωμή – Έτος «κλειδί» το 2026
Στο πλαίσιο του σχεδίου για την ταχύτερη απομείωση του δημοσίου χρέους και την πλήρη εξόφληση των διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου έως το 2031 – μία δεκαετία νωρίτερα από την αρχική προθεσμία του 2041 – η Ελλάδα προχώρησε στις 15 Δεκεμβρίου σε νέα πρόωρη αποπληρωμή χρέους.
Έχοντας λάβει το «πράσινο φως» από τον ESM, αποπληρώθηκαν ευρωπαϊκά δάνεια του Greek Loan Facility (GLF), με κυμαινόμενο επιτόκιο και λήξεις μεταξύ 2033 και 2041, ύψους 5,287 δισ. ευρώ. Η συγκεκριμένη κίνηση προστέθηκε στις προηγούμενες αποπληρωμές, οι οποίες συνολικά υπερβαίνουν τα 15 δισ. ευρώ, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους και στη μείωση της έκθεσης σε κυμαινόμενο επιτόκιο.
Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2024 καταβλήθηκαν υποχρεώσεις ύψους 7,935 δισ. ευρώ, τον Δεκέμβριο 2023 5,29 δισ. ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο 2022 είχαν πληρωθεί 2,645 δισ. ευρώ. Μάλιστα, μέσα στο 2026 προγραμματίζεται νέα πρόωρη αποπληρωμή ύψους 8,8 δισ. ευρώ, με στόχο να περιοριστούν περαιτέρω οι δαπανηρές υποχρεώσεις του πρώτου μνημονίου.
Σημειώνεται επίσης ότι 7,9 δισ. ευρώ έχουν ήδη διατεθεί για την πρόωρη αποπληρωμή δανείων προς το ΔΝΤ, οδηγώντας στη διαγραφή του αντίστοιχου χρέους. Συνολικά, η χώρα έχει αποπληρώσει πρόωρα δάνεια ύψους 29 δισ. ευρώ, εξοικονομώντας έως σήμερα περισσότερα από 3,5 δισ. ευρώ σε τόκους. Μόνο από την κίνηση της 15ης Δεκεμβρίου, η ελάφρυνση από τους τόκους υπολογίζεται σε 1,6 δισ. ευρώ.
Μετά τα διμερή δάνεια του GLF, σειρά παίρνουν οι ακριβές υποχρεώσεις προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, που λήγουν το 2070. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) εξετάζονται σενάρια για την περαιτέρω ελάφρυνση του προϋπολογισμού από τα μνημονιακά δάνεια, καθώς από το 2034 θα προστεθούν οι οφειλές ύψους 61,9 δισ. ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι οποίες θα πρέπει να εξοφληθούν έως το 2060.
Λόγω των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων —που φέτος αναμένεται να διαμορφωθούν στο 3,8% του ΑΕΠ— και του «μαξιλαριού» ρευστότητας, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 44,8 δισ. ευρώ, η χώρα διαθέτει την απαιτούμενη ευελιξία για να καλύπτει τους τόκους και παράλληλα να προχωρά σε στοχευμένες πρόωρες εξοφλήσεις, μειώνοντας έτσι σταθερά το κόστος δανεισμού.
Με τον ΟΔΔΗΧ να προγραμματίζει για το 2026 συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες 24,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 8,9 δισ. ευρώ αφορούν χρεολύσια και 5,2 δισ. ευρώ τόκους, το ισχυρό ταμειακό «μαξιλάρι» και τα πλεονάσματα εξασφαλίζουν ευελιξία. Έτσι, δεν διαφαίνεται ανάγκη για βεβιασμένες εξόδους στις διεθνείς αγορές, επιτρέποντας οι εκδόσεις να παραμείνουν στοχευμένες και η παρουσία της χώρας να ενισχύεται σταδιακά στη δευτερογενή αγορά.
