Θερμό καλοκαίρι για ΕΚΤ: Οι δασμοί Τραμπ φέρνουν νέα μείωση στα επιτόκια – Δίκοπο μαχαίρι το ισχυρό ευρώ
Το ισχυρότερο ευρώ και οι νέες απειλές για δασμούς εκ μέρους του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχουν εντείνει τις ανησυχίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αποπληθωρισμό. Σύμφωνα με την ING, αυτό δεν αρκεί για να δικαιολογήσει μία μείωση επιτοκίων στις 24 Ιουλίου, αλλά καθιστά κάτι τέτοιο πολύ πιθανό στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου.
Με την απόφαση του Ιουνίου να μειώσει το βασικό επιτόκιο πολιτικής στο 2%, η ΕΚΤ πίστευε ότι βρισκόταν σε ένα «καλό σημείο», ελπίζοντας σε μια τυπική περίοδο αναμονής και παρακολούθησης τους επόμενους μήνες.
«Και εμείς αναμέναμε μία καλοκαιρινή “παύση” από την ΕΚΤ, ελπίζοντας να παρακολουθήσουμε τη συνέντευξη Τύπου του Ιουλίου με ένα καλοκαιρινό κοκτέιλ στο χέρι. Τελικά, οι ελπίδες αυτές δεν επιβεβαιώθηκαν. Η πραγματικότητα δείχνει ξανά διαφορετική, και το “καλό σημείο” της ΕΚΤ έχει γίνει λιγότερο άνετο το τελευταίο διάστημα λόγω της νέας απειλής για δασμούς στην Ευρώπη και της συνεχιζόμενης ενίσχυσης του ευρώ» σημειώνει η ολλανδική τράπεζα.
Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας, που αρχικά έμοιαζε με καλοκαιρινή ανάσα, έχει γίνει πλέον πιο ενδιαφέρουσα.
Ισχυρότερο ευρώ και νέες απειλές δασμών
Σύμφωνα με την ING, τους τελευταίους μήνες, η ανατίμηση του ευρώ κυριάρχησε στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Από τις αρχές του έτους, έχει ενισχυθεί περίπου κατά 15% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και περίπου 7% σε ονομαστικούς όρους στο σταθμισμένο αποτελεσματικό του συναλλαγματικό δείκτη. Ακόμη και μετά τη συνεδρίαση του Ιουνίου της ΕΚΤ, ο σταθμισμένος δείκτης ενισχύθηκε επιπλέον κατά 2%.
Αν και πρόσφατα υπήρξε μια σχετική σταθεροποίηση, το ισχυρότερο ευρώ αποτελεί πλέον σαφή ανησυχία για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Ενώ η συνολική επίδραση μπορεί να φαίνεται μέτρια, τα τρέχοντα επίπεδα συναλλαγματικής ισοτιμίας – αν διατηρηθούν – θα σήμαιναν ελαφρώς χαμηλότερες εκτιμήσεις πληθωρισμού για φέτος και το επόμενο έτος σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου.
Ιστορικά, η ΕΚΤ ήταν φειδωλή στις παρεμβάσεις της για τις διακυμάνσεις του ευρώ, επιμένοντας ότι δεν έχει ρητό στόχο για την ισοτιμία και ότι τη θεωρεί απλώς ως έναν από τους πολλούς μηχανισμούς μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Γι’ αυτό και προκάλεσαν έκπληξη οι πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της ΕΚΤ για την ενίσχυση του ευρώ. Ο αντιπρόεδρος Λουίς ντε Γκίντος χαρακτήρισε ακόμη και επίπεδα άνω του 1,20 δολ./ευρώ «δύσκολα και περίπλοκα».
Αξίζει να θυμηθούμε ότι συνήθως αυτό που ανησυχεί την ΕΚΤ δεν είναι το ίδιο το επίπεδο, αλλά η ταχύτητα της ανόδου. Το 2004, ο τότε πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Τρισέ περιέγραψε την ταχεία άνοδο από 0,87 σε 1,30 δολ./ευρώ ως «βίαιη». Ο διάδοχός του, Μάριο Ντράγκι, ήταν λιγότερο δραματικός, αλλά τόνιζε ότι η ισχυρή ισοτιμία σε συνθήκες χαμηλού πληθωρισμού αποτελεί σοβαρή ανησυχία. Την επόμενη εβδομάδα, είναι πιθανό η ΕΚΤ να υιοθετήσει έναν προσεκτικό τόνο, υποβαθμίζοντας το επίπεδο του ευρώ αλλά αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο αποπληθωρισμού.
Υπάρχει και άλλη μία επιπλοκή: η πρόσφατη απειλή του Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμών 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα. Τον Ιούνιο, το βασικό σενάριο της ΕΚΤ προέβλεπε μόνο δασμούς 10%, ενώ ακόμη και το δυσμενές σενάριο έφτανε έως το 20%. Ένας δασμός 30% θα ήταν πιο επιζήμιος για την οικονομία της ευρωζώνης, ακόμη κι αν τα ευρωπαϊκά αντίμετρα ωθούσαν αργότερα τον πληθωρισμό ψηλότερα.
Η ΕΚΤ πιθανότατα θα παραμείνει σταθερή την επόμενη εβδομάδα – αλλά δεν τελείωσε με τις μειώσεις
Με όλα αυτά υπόψη, η πιθανότερη πορεία για την ΕΚΤ την επόμενη εβδομάδα παραμένει η αναμονή. Με την επόμενη πιθανή κλιμάκωση των δασμών να μην αναμένεται πριν από την 1η Αυγούστου, δεν υπάρχει λόγος για μια προληπτική μείωση επιτοκίων τώρα. Η πολιτική της ΕΚΤ είναι να αντιδρά σε μέτρα που έχουν τεθεί σε εφαρμογή, όχι σε απλές ανακοινώσεις. Σε αυτή τη φάση, αυτό είναι μία συνετή απόφαση.
Παράλληλα, η ενίσχυση του ευρώ από την τελευταία συνεδρίαση δεν ήταν τόσο έντονη ώστε να δικαιολογεί μείωση επιτοκίων την επόμενη εβδομάδα. Γι’ αυτό, παρά την αυξημένη αβεβαιότητα –και πιθανόν έπειτα από έντονη συζήτηση– αναμένουμε η ΕΚΤ να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά.
Το ισχυρότερο ευρώ και οι νέες απειλές δασμών αυξάνουν ξεκάθαρα τις αποπληθωριστικές πιέσεις στην ευρωζώνη, αυξάνοντας τον κίνδυνο υποχώρησης του πληθωρισμού κάτω από τον στόχο και την πιθανότητα περαιτέρω μειώσεων επιτοκίων.
Ωστόσο, δεδομένων των μακροπρόθεσμων κινδύνων για υψηλότερο –και όχι χαμηλότερο– πληθωρισμό λόγω δημοσιονομικών μέτρων στήριξης, η ΕΚΤ θα είναι πολύ απρόθυμη να προχωρήσει σε προληπτικές μειώσεις επιτοκίων αυτή τη στιγμή. «Διατηρούμε την πρόβλεψή μας για μία ακόμη μείωση στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, αν και φαίνεται πως οι καλοκαιρινές διακοπές της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ θα είναι μάλλον πιο σύντομες και λιγότερο ήρεμες απ’ ό,τι αρχικά αναμενόταν» καταλήγει η ING.
