Τι αλλάζει στην ψηφιακή τραπεζική ταυτοποίηση
Σε μια εποχή όπου τα smartphones αντικαθιστούν τα γκισέ και η εξ αποστάσεως τραπεζική σχέση γίνεται ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, η Τράπεζα της Ελλάδος επανακαθορίζει τους κανόνες. Με δύο πρόσφατες αποφάσεις, ενισχύει το θεσμικό πλαίσιο σε δύο κρίσιμα μέτωπα, τη διαχείριση τραπεζικών κρίσεων και την ψηφιακή ταυτοποίηση πελατών.
Η πρώτη απόφαση (244/2/25-07-2025) που δημοσιεύθηκε σήμερα Τρίτη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αφορά την επανασύνθεση της Επιτροπής Μέτρων Εξυγίανσης, της δομής που καλείται να διαχειριστεί τις πιο δύσκολες στιγμές ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος, την αποτυχία ενός τραπεζικού ιδρύματος. Ο επικεφαλής της πλέον θα είναι ο Υποδιοικητής που εποπτεύει τη Μονάδα Εξυγίανσης, πλαισιωμένος από στελέχη στρατηγικής σημασίας, όπως οι Διευθυντές Νομισματικής Πολιτικής, Χρηματοοικονομικών, Στατιστικής και Πληρωμών.
Η δεύτερη απόφαση (244/5/25-07-2025) επικαιροποιεί πλήρως την πράξη του 2020 για την εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ταυτοποίηση φυσικών προσώπων, μια πρακτική που χρησιμοποιείται πλέον από όλες σχεδόν τις τράπεζες και τις fintechs, ιδίως για τη δημιουργία λογαριασμών μέσω εφαρμογών.
Η νέα ρύθμιση δίνει στις τράπεζες τρεις διαφορετικές τεχνολογικές επιλογές για την εξακρίβωση ταυτότητας:
1. Τηλεδιάσκεψη με υπάλληλο σε πραγματικό χρόνο.
2. Καταγεγραμμένη βιντεοκλήση που αξιολογείται αργότερα από αρμόδιο πρόσωπο.
3. Δυναμική selfie (dynamic-selfie) – χωρίς ανθρώπινη παρουσία, αλλά με τεχνικά «αντισώματα» για να αποτρέπονται οι απάτες.
Η χρήση παλιών ελληνικών ταυτοτήτων παραμένει επιτρεπτή, μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις, έλεγχοι για αλλοιώσεις, αυθεντικότητα μέσω gov.gr και ειδικές ενδείξεις για παραχάραξη. Ειδικά για τις πλήρως αυτοματοποιημένες μεθόδους, θεσπίζεται και ανώτατο ετήσιο όριο συναλλαγών στα 15.000 ευρώ.
Καίρια διάταξη της απόφασης είναι και η σαφής απόδοση ευθύνης στις ίδιες τις τράπεζες για την ορθή εφαρμογή της ταυτοποίησης, ακόμη κι όταν τη διαδικασία αναλαμβάνουν τρίτοι πάροχοι. Οι εξωτερικοί συνεργάτες πρέπει να πληρούν υψηλές προδιαγραφές, αλλά η τελική υπογραφή ανήκει στο υπόχρεο πρόσωπο.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ΕΚΤ και οι εποπτικές αρχές ενθαρρύνουν τις εθνικές τράπεζες να προχωρούν σε σαφείς ρυθμίσεις για το λεγόμενο e-KYC (electronic Know Your Customer). Παράλληλα, οι εξελίξεις στη νομοθεσία για τις ψηφιακές ταυτότητες και τα ψηφιακά πορτοφόλια στην Ε.Ε. (όπως το EUDI Wallet) καθιστούν αναγκαίο ένα συνεπές και λειτουργικό πλαίσιο ήδη από σήμερα.
