Το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ αγγίζει τα 81,7 έτη – Πρωταθλήτρια η Ιταλία στη μακροζωία
- Το προσδόκιμο ζωής στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2024 διαμορφώθηκε στα 81,7 έτη, σημειώνοντας αύξηση κατά 0,3 χρόνια σε σχέση με το 2023.
- Σε 24 από τις 26 χώρες της ΕΕ παρατηρήθηκε αύξηση προσδόκιμου ζωής σε σύγκριση με το 2019.
- Οι γυναίκες συνεχίζουν να έχουν υψηλότερο προσδόκιμο ζωής σε σύγκριση με τους άνδρες, με διαφορές που υπερβαίνουν τα πέντε χρόνια κατά μέσο όρο στην ΕΕ.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία της Eurostat, το προσδόκιμο ζωής στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2024 έφτασε τα 81,7 χρόνια, σημειώνοντας μικρή αλλά σταθερή αύξηση σε σχέση με το 2023. Η βελτίωση αυτή υποδηλώνει ενίσχυση των συνθηκών υγείας και ποιότητας ζωής μετά τα δύσκολα χρόνια της πανδημίας, ενώ τα δεδομένα αποτυπώνουν τις ανισότητες που επιμένουν τόσο ανάμεσα στις χώρες όσο και ανάμεσα στα φύλα.
Η Ιταλία και η Σουηδία διατηρούν τα υψηλότερα νούμερα στην ΕΕ, με μέσο προσδόκιμο ζωής τα 84,1 έτη, και ακολουθεί η Ισπανία με 84,0 έτη. Από την άλλη πλευρά, χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όπως η Βουλγαρία (75,9 έτη), η Ρουμανία (76,6) και η Λετονία (76,7) παραμένουν στις χαμηλότερες θέσεις. Συνολικά, σε 15 κράτη-μέλη το προσδόκιμο ζωής υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αποτυπώνοντας την πρόοδο συστημάτων υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
Όσον αφορά το φύλο, οι γυναίκες συνεχίζουν να ζουν σημαντικά περισσότερα χρόνια από τους άνδρες: στην ΕΕ το μέσο προσδόκιμο ζωής για τις γυναίκες φτάνει τα 84,5 έτη και για τους άνδρες τα 79,3. Το χάσμα παραμένει σταθερό και αποδίδεται τόσο σε βιολογικούς όσο και κοινωνικούς παράγοντες, καθώς οι άνδρες είναι συχνά περισσότερο εκτεθειμένοι σε παράγοντες κινδύνου και λιγότερο συνεπείς σε προληπτικούς ελέγχους.
Η Ελλάδα διατηρεί προσδόκιμο ζωής πολύ κοντά στον μέσο κοινοτικό όρο (81,9 έτη), συνεχίζοντας τη μικρή ανοδική της πορεία. Πολύ θετική είναι η θέση της χώρας στο προσδόκιμο υγιούς επιβίωσης, δηλαδή τα χρόνια ζωής χωρίς σημαντικά προβλήματα υγείας: η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση πανευρωπαϊκά με 66,6 έτη, γεγονός που αναδεικνύει τη σχετική ποιότητα του ελληνικού τρόπου ζωής και του συστήματος υγείας.
Η ανάλυση των περιφερειών αποκαλύπτει σημαντικές εσωτερικές διαφοροποιήσεις: στην Ελλάδα, οι κάτοικοι της Ηπείρου και των νησιών Αιγαίου και Κρήτης εμφανίζουν τα υψηλότερα προσδόκιμα ζωής. Στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, πρωτοπόρες είναι η Μαδρίτη, το Τρέντο, η Ιλ ντε Φρανς και η Στοκχόλμη.
Από το 2019, σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες καταγράφουν άνοδο στο προσδόκιμο ζωής, με εξαίρεση πολύ λίγες περιπτώσεις όπου υπήρξε στασιμότητα ή οριακή μείωση όπως στην Ολλανδία. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στη Λιθουανία (+1,1 έτος, κυρίως λόγω βελτίωσης στη δημόσια υγεία), ενώ σταθεροποιητικές τάσεις διαπιστώνονται στη Γαλλία και την Ισπανία.
Η γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη αποτυπώνεται πλέον ξεκάθαρα, καθώς το ποσοστό των ηλικιωμένων αυξάνεται και εκτιμάται ότι οι πολίτες άνω των 65 ετών θα αποτελούν σχεδόν το 30% του ευρωπαϊκού πληθυσμού μέχρι το 2050. Οι δημογραφικές αλλαγές εντείνουν την ανάγκη για μια στοχευμένη πολιτική δημόσιας υγείας, προώθηση υγιεινών συνηθειών, καθώς και ενίσχυση των συστημάτων φροντίδας και πρόληψης για την αντιμετώπιση χρονίων νοσημάτων.
Η πρόοδος της ΕΕ προς τη μακροζωία αποδίδεται κυρίως στη βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης, της διατροφής και της πρόληψης, τις οποίες όμως απειλούν παράγοντες όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, ο σύγχρονος καθιστικός τρόπος ζωής και τα αυξανόμενα ποσοστά χρόνιων παθήσεων. Οι ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης, παραμένουν και αποτελούν πρόκληση για τους μελλοντικούς στόχους σύγκλισης στη δημόσια υγεία.
