To shutdown «παραλύει» τις ΗΠΑ – Περίπου 48 εκατ. άνθρωποι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς φαγητό

Το παρατεταμένο κυβερνητικό shutdown στις ΗΠΑ, που έχει ήδη μπει στην τέταρτη εβδομάδα του, αρχίζει να αφήνει το αποτύπωμά του στην οικονομία και την κοινωνία. Η απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να χρηματοδοτεί επιλεκτικά μόνο το στρατιωτικό και αστυνομικό προσωπικό, αφήνοντας χωρίς εισόδημα εκατοντάδες χιλιάδες πολιτικούς υπαλλήλους, αποκαλύπτει ξεκάθαρα τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του: εθνική ασφάλεια πάνω από την κοινωνική λειτουργία του κράτους.

Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει την απρόσκοπτη πληρωμή 1,3 εκατομμυρίων εν ενεργεία στρατιωτικών και περισσότερων από 70.000 ομοσπονδιακών πρακτόρων, σε υπηρεσίες όπως το FBI, η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων και η ICE. Όμως, περίπου 1,4 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε πολιτικές υπηρεσίες έχουν μείνει απλήρωτοι, ενώ σχεδόν οι μισοί από αυτούς βρίσκονται σε υποχρεωτική άδεια. Το αποτέλεσμα είναι καθυστερήσεις και δυσλειτουργίες σε κρίσιμους τομείς, από τα γραφεία Κοινωνικής Ασφάλισης έως τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.

Η πληρωμή των ενστόλων, παραδοσιακά, έχει διακομματική στήριξη. Ωστόσο, η επιλεκτική ενίσχυση υπηρεσιών επιβολής του νόμου – όπως οι πράκτορες της ICE – έχει θεωρηθεί από πολλούς διχαστική. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτή η διαφοροποίηση καλλιεργεί αίσθημα αδικίας και ρίχνει το ηθικό μέσα στη δημόσια διοίκηση, που ήδη δοκιμάζεται από τις συνεχείς αναδιαρθρώσεις της τρέχουσας κυβέρνησης.

Πέρα από το πολιτικό σκέλος, το shutdown έχει αρχίσει να «δαγκώνει» και την οικονομία. Η Moody’s προειδοποιεί ότι κάθε εβδομάδα παράτασης αφαιρεί πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια από το ΑΕΠ, κυρίως λόγω της μείωσης της καταναλωτικής δαπάνης και των καθυστερήσεων σε κρατικές συμβάσεις. Χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συνεργάζονται με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση αντιμετωπίζουν πλέον προβλήματα ρευστότητας, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά δυσκολεύονται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.

Κοινωνικά προγράμματα σε κίνδυνο

Η αναστολή λειτουργίας κρίσιμων υπηρεσιών έχει φέρει σε κίνδυνο και τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας. Τουλάχιστον 24 πολιτείες έχουν προειδοποιήσει ότι οι παροχές σίτισης του Νοεμβρίου, μέσω των προγραμμάτων SNAP και WIC, δεν θα μπορέσουν να καταβληθούν χωρίς άμεση λύση. Αν συμβεί αυτό, περίπου 48 εκατομμύρια Αμερικανοί – ανάμεσά τους παιδιά, γυναίκες και ευάλωτες οικογένειες – θα μείνουν χωρίς βοήθεια τροφίμων. Οι τράπεζες τροφίμων, ήδη υπερφορτωμένες, προσπαθούν να καλύψουν τα κενά με δωρεές.

Το Υπουργείο Γεωργίας διαθέτει μόλις 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθεματικά – ποσό που φτάνει για λιγότερο από έναν μήνα πληρωμών. Η κυβέρνηση έχει ήδη αντλήσει 300 εκατομμύρια από έσοδα δασμών για να πληρώσει τα επιδόματα του Οκτωβρίου, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν μπορεί να το επαναλάβει χωρίς έγκριση του Κογκρέσου. Νομικοί και πολιτικοί αναλυτές αμφισβητούν τη νομιμότητα τέτοιων κινήσεων, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζουν τη συνταγματική αρχή που δίνει στο Κογκρέσο τον έλεγχο των δημοσιονομικών.

Ορισμένες πολιτείες, όπως η Πενσιλβάνια και η Μινεσότα, εξετάζουν το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουν ίδιους πόρους για να καλύψουν προσωρινά κοινωνικές δαπάνες, μια λύση όμως που πιέζει τους τοπικούς προϋπολογισμούς. Την ίδια ώρα, οι επιχειρήσεις βλέπουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών να μειώνεται, ενώ τα χρηματιστήρια κινούνται με έντονη μεταβλητότητα, αντανακλώντας τον φόβο για πιθανή ύφεση.

Ο Λευκός Οίκος επιμένει πως οι Δημοκρατικοί ευθύνονται για την παράταση της κρίσης, επειδή εμποδίζουν την ψήφιση του νομοσχεδίου δαπανών ζητώντας μεγαλύτερη ενίσχυση των επιδοτήσεων υγείας. Από την άλλη, οι Δημοκρατικοί κατηγορούν τον Πρόεδρο ότι χρησιμοποιεί το shutdown για πολιτικά οφέλη, επιλέγοντας ποιοι εργαζόμενοι θα πληρωθούν και ποιοι όχι.

Με την οικονομία να επιβραδύνεται και την αβεβαιότητα να αυξάνεται, η συνέχιση του shutdown κινδυνεύει να προκαλέσει ζημιές πολύ πέρα από το πολιτικό πεδίο. Για εκατομμύρια Αμερικανούς, η κρίση αυτή δεν είναι πια θέμα ρητορικής αλλά ζήτημα καθημερινής επιβίωσης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Ο Τραμπ χάνει την υπομονή του με τον Πούτιν: Ακυρώνει τη συνάντηση και ανακοινώνει ιστορικές κυρώσεις
• Η Ολλανδία ακολουθεί το μοντέλο Τραμπ: Μεταναστευτικό «πείραμα» με απελάσεις στην Ουγκάντα
• Δασμοί vs σπάνιες γαίες: Η νέα φάση της εμπορικής έντασης ΗΠΑ–Κίνας πριν το APEC

Με πληροφορίες από Reuters, Bloomberg