Το Βέλγιο λέει «όχι» στο σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας – Στον αέρα τα ρωσικά assets
- 28/11/2025, 16:15
- SHARE
-
De Wever σκληραίνει τη στάση του απέναντι στο σχέδιο της Κομισιόν, προειδοποιώντας ότι το Βέλγιο θα βρεθεί εκτεθειμένο σε πιθανές ρωσικές αξιώσεις και ότι η χρήση των περιουσιακών στοιχείων μπορεί να υπονομεύσει μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία.
-
Η Euroclear κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι το σχέδιο θα εκληφθεί ως «δήμευση» και μπορεί να αυξήσει το κόστος δανεισμού και να πλήξει το επενδυτικό κλίμα στην ΕΕ.
-
Η Κομισιόν παραμένει σε “αχαρτογράφητα νερά”, επεξεργάζεται νομικές εγγυήσεις και επιδιώκει συμφωνία όλων των κρατών-μελών πριν από τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου, αναγνωρίζοντας τις έντονες ανησυχίες του Βελγίου.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Bart De Wever, ανέβασε την Πέμπτη το βράδυ τον τόνο των αντιρρήσεών του σχετικά με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρησιμοποιήσει περίπου 140 δισ. ευρώ από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στις Βρυξέλλες για να στηρίξει την Ουκρανία, διαψεύδοντας τις ελπίδες της ΕΕ για μια σημαντική πρόοδο όσον αφορά την κινητοποίηση των περιουσιακών στοιχείων.
Η παρέμβαση του De Wever – σε μια επιστολή με σκληρή διατύπωση προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την οποία είδε το POLITICO – ήρθε λίγες ώρες πριν από την αναμενόμενη έκδοση πρότασης από την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ που θα αντιμετωπίζει τις ανησυχίες του Βελγίου σχετικά με τη χρήση των κεφαλαίων.
Η Επιτροπή πιέζει τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ να καταλήξουν σε συμφωνία κατά τη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον επόμενο μήνα, ώστε τα δισεκατομμύρια ευρώ των ρωσικών αποθεμάτων που βρίσκονται στην τράπεζα Euroclear στο Βέλγιο να μπορούν να αποδεσμευτούν για να στηρίξουν το Κίεβο με ένα δάνειο επανορθώσεων. Ο De Wever αντιτίθεται στο «θεμελιωδώς λανθασμένο» σχέδιο, φοβούμενος ότι το Βέλγιο θα υποχρεωθεί να επιστρέψει τα χρήματα αν η Ρωσία προσφύγει στη δικαιοσύνη.
Τις τελευταίες ημέρες είχαν αυξηθεί οι ελπίδες ότι ο De Wever θα μπορούσε να αναθεωρήσει τη θέση του, εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του πρόσφερε νομικές εγγυήσεις στην πρόταση ότι το Βέλγιο δεν θα εκτεθεί οικονομικά.
Ωστόσο, παρά την αυξανόμενη διπλωματική πίεση προς το Βέλγιο να υποχωρήσει, ο De Wever την Πέμπτη ενέτεινε την αντίθεσή του στα σχέδια της Επιτροπής. Επεκτείνοντας τις προηγούμενες αντιρρήσεις του, ο Βέλγος ηγέτης υποστήριξε ότι το σχέδιο της Επιτροπής θα εμπόδιζε την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία. Αν το σχέδιο της ΕΕ δεν υλοποιηθεί, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν ως διαπραγματευτικό χαρτί για να φέρουν τη Μόσχα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αντί να καταβληθούν στο Κίεβο, είπε.
«Η βεβιασμένη προώθηση του προτεινόμενου σχεδίου δανείου επανορθώσεων θα είχε ως παράπλευρη απώλεια το γεγονός ότι εμείς, ως ΕΕ, θα εμποδίζαμε ουσιαστικά την επίτευξη μιας τελικής ειρηνευτικής συμφωνίας», έγραψε ο De Wever στην επιστολή του.
Μετά από μια παρατεταμένη αντιπαράθεση, η Επιτροπή αναμένεται να υποβάλει τελικά μια επίσημη πρόταση για το δάνειο σήμερα Παρασκευή ή στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Αφού δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία τον Οκτώβριο, οι ηγέτες της ΕΕ είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τα πιο ευαίσθητα ζητήματα στην επόμενη σύνοδό τους στα μέσα Δεκεμβρίου.
Ενώ η πλειοψηφία των χωρών υποστηρίζει το δάνειο, ο De Wever δεν είναι πεπεισμένος.
«Στην πολύ πιθανή περίπτωση που η Ρωσία τελικά δεν είναι επίσημα η χαμένη πλευρά, θα ζητήσει, όπως έχει δείξει η Ιστορία σε άλλες περιπτώσεις, τη νόμιμη επιστροφή των κυριαρχικών της περιουσιακών στοιχείων», συνέχισε ο De Wever στην επιστολή του.
Ο Βέλγος ηγέτης επανέλαβε ότι το δάνειο θα προκαλέσει χάος στις χρηματοπιστωτικές αγορές της ΕΕ και θα εκθέσει τους φορολογούμενους της ΕΕ στην αποπληρωμή του πλήρους ποσού σε περίπτωση επιστροφής των περιουσιακών στοιχείων στη Ρωσία.
Αντί να αξιοποιήσει τα ρωσικά αποθέματα, ο De Wever πρότεινε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει κοινό χρέος ύψους 45 δισ. ευρώ για να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες της Ουκρανίας το 2026 – μια ιδέα που δεν είναι δημοφιλής στις περισσότερες κυβερνήσεις της ΕΕ, καθώς συνεπάγεται τη χρήση των χρημάτων των φορολογουμένων.
Επαναλαμβάνοντας την παραδοσιακή του θέση, ο Βέλγος ηγέτης δήλωσε ότι θα συμφωνούσε με το δάνειο μόνο εάν οι κυβερνήσεις συμφωνούσαν να καταβάλουν αμέσως το πλήρες ποσό σε περίπτωση που η Ρωσία ζητούσε την επιστροφή των περιουσιακών στοιχείων.
«Δεν θα συμφωνήσω, εκτός εάν αυτές οι εγγυήσεις, όπως ορίζονται παραπάνω, παραδοθούν και υπογραφούν από τα κράτη-μέλη κατά τη στιγμή της λήψης της απόφασης», έγραψε.
Euroclear προς ΕΕ: Επικίνδυνα τα τερτίπια με το ρωσικό χρήμα
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα αντιμετωπίσουν υψηλότερο κόστος δανεισμού εάν η ΕΕ προχωρήσει στα σχέδια χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την κάλυψη δανείων ύψους €140 δισ. προς την Ουκρανία, προειδοποίησε ο βασικός θεματοφύλακας των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων.
Σε επιστολή που έχει περιέλθει σε γνώση των Financial Times, ο κεντρικός θεματοφύλακας κινητών αξιών με έδρα τις Βρυξέλλες, Euroclear, υποστήριξε ότι το τελευταίο σχέδιο δανεισμού προς την Ουκρανία θα εκληφθεί εκτός της ΕΕ ως «δήμευση» και θα προκαλέσει ανησυχία στους επενδυτές σε ευρωπαϊκό κρατικό χρέος.
Η ΕΕ έχει παγώσει περίπου €210 δισ. ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκ των οποίων περίπου €185 δισ. βρίσκονται στη Euroclear.
Στην επιστολή της προς τη Φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, η Euroclear προειδοποίησε ότι το αποκαλούμενο «δάνειο επανορθώσεων» ενέχει τον κίνδυνο πρόκλησης ζημίας στην ελκυστικότητα των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αγορών και στο επενδυτικό κλίμα στην Ευρώπη.
Τι απαντά η Κομισιόν
Η εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν Πάολα Πινό επιβεβαίωσε ότι έχει λάβει την επιστολή και ότι η Επιτροπή εξετάζει με προσοχή το θέμα και εργάζεται μαζί με όλα τα κράτη-μέλη και το Βέλγιο για τις επιλογές σχετικά με τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας για το 2026-2027.
Όπως δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου, «η Κομισιόν επεξεργάζεται το σχέδιο που έχει αποσταλεί στα κράτη-μέλη και στόχος είναι όλες οι θέσεις να είναι συμβατές με τις αποφάσεις που θα ληφθούν», ενώ αποκάλυψε ότι το νομικό κείμενο της τελικής πρότασης θα δοθεί τις επόμενες ημέρες.
Η κ. Πινό πρόσθεσε ότι πρόκειται για «αχαρτογράφητα νερά» και ότι κατανοεί τις ανησυχίες που υπάρχουν, ενώ οι αποφάσεις που θα ληφθούν πρέπει να είναι αποδεκτές από όλα τα κράτη-μέλη.