Νικόλαος Μαραθιάς (Όμιλος Βιοιατρική): Το μέλλον ανήκει στα συνδεδεμένα δίκτυα υγείας
Ο Όμιλος Βιοιατρική αποτελεί σημείο αναφοράς για την εξέλιξη της υγείας στην Ελλάδα, με πάνω από τέσσερις δεκαετίες παρουσίας και δραστηριοποίησης στη χώρα. Από τα πρώτα βήματα στον χώρο των διαγνωστικών κέντρων, η Βιοιατρική έχει εξελιχθεί σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα υπηρεσιών υγείας — συνδυάζοντας πρόληψη, διάγνωση, καινοτομία και ψηφιακές λύσεις σε μια ενιαία εμπειρία φροντίδας για τον πολίτη.
Ο Chief Operating Officer του Ομίλου, Νικόλαος Μαραθιάς μιλά στο Fortune Greece για το πώς η Βιοιατρική επαναπροσδιορίζει σταθερά την πρόληψη και τη φροντίδα της υγείας στη χώρα, επενδύοντας σε καινοτομία και ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Παράλληλα εξηγεί τη στρατηγική του Ομίλου για την μετατροπή της εξατομικευμένης πρόληψης και της χρήσης προηγμένων τεχνολογιών σε καθημερινή πρακτική στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Ο κ. Μαραθιάς αναλύει ακόμη τη διαρκή δέσμευση του Ομίλου σε επενδύσεις σε τεχνολογία αιχμής, την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και τη διαμόρφωση ενός μέλλοντος, όπου η καινοτομία, η ποιότητα και η συνεχής εξέλιξη είναι τα διακριτικά της Βιοιατρικής στην υπηρεσία του πολίτη.
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια σταδιακή μετάβαση από το «sick care» στο «health care». Πώς επαναπροσδιορίζετε τη στρατηγική σας γύρω από την πρόληψη και ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η Ελλάδα σε αυτό το νέο μοντέλο;
Πρόκειται για ουσιαστική αλλαγή φιλοσοφίας, καθώς από τη θεραπεία της νόσου περνάμε στη διαχείριση και διατήρηση της υγείας. Στη Βιοιατρική επαναπροσδιορίζουμε τη στρατηγική μας γύρω από την πρόληψη, μετατρέποντάς την σε διαρκή, εξατομικευμένη και τεκμηριωμένη διαδικασία, με στόχο ο πολίτης να διαχειρίζεται ενεργά την υγεία του.
Στη θετική αυτή μετάβαση συμβάλλει και το υπουργείο Υγείας, μέσα από τα εθνικά προγράμματα «Προλαμβάνω», ενώ και οι νεότερες γενιές δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για την πρόληψη, τη φυσική κατάσταση και τη διατήρηση καλής υγείας.
Η Βιοιατρική, παρακολουθώντας τις διεθνείς και κοινωνικές τάσεις, έχει εντάξει στις υπηρεσίες της καινοτόμους προγνωστικούς δείκτες που συμβάλλουν στην πρόβλεψη και παρακολούθηση της υγείας του εξεταζόμενου, ενώ παράλληλα είμαστε σε διαδικασία σχεδιασμού και υλοποίησης προγραμμάτων που συνδυάζουν τη διαγνωστική ακρίβεια με την εξατομικευμένη πρόληψη, καθιστώντας την φροντίδα της υγείας μία συνεχή και συνειδητή επιλογή ζωής.
Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το νέο μοντέλο. Διαθέτει υψηλού επιπέδου ιατρικό δυναμικό, αναπτυγμένες διαγνωστικές υποδομές και μια ισχυρή βάση πρωτοβάθμιας φροντίδας που, αν συνδεθεί στρατηγικά με την ψηφιακή υγεία και τις υψηλού επιπέδου υπηρεσίες hospitality, μπορεί να αποτελέσει πρότυπο χώρας πρόληψης και υγιούς γήρανσης στην Ευρώπη.
Η επιβράβευση της ποιότητας και της καινοτομίας είναι προϋπόθεση για ένα βιώσιμο, δίκαιο και ανταγωνιστικό σύστημα υγείας.
Ο κλάδος της υγείας αντιμετωπίζει πιέσεις από το κόστος, τη γραφειοκρατία και τις ελλείψεις προσωπικού. Ποιες θεωρείτε τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη βιωσιμότητα των παρόχων υπηρεσιών υγείας και πώς μπορούν να γίνουν πιο ανθεκτικοί;
Πράγματι, ο κλάδος της υγείας λειτουργεί σήμερα μέσα σε ένα πολυπαραγοντικό και πιεστικό περιβάλλον, όπου το αυξανόμενο κόστος, η γραφειοκρατία, οι ελλείψεις προσωπικού και η αβεβαιότητα του θεσμικού πλαισίου δημιουργούν σοβαρές προκλήσεις βιωσιμότητας. Ταυτόχρονα, οι πολίτες απαιτούν πλέον υπηρεσίες ποιοτικές, γρήγορες και τεχνολογικά εξελιγμένες, γεγονός που αυξάνει τις επενδυτικές ανάγκες των παρόχων.
Κατά τη γνώμη μου, οι μεγαλύτερες προκλήσεις είναι τρεις:
- Η λειτουργική αποδοτικότητα και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ώστε οι πάροχοι να μειώνουν κόστος και να αυξάνουν παραγωγικότητα, χωρίς να θυσιάζουν την ποιότητα.
- Η προσέλκυση και ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, καθώς οι υπηρεσίες υγείας δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς εξειδικευμένους επαγγελματίες.
- Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αποζημιώσεων, το οποίο πρέπει να εξελιχθεί από ένα οριζόντιο, ενιαίο σύστημα σε ένα μοντέλο που αποζημιώνει με βάση την τεχνολογία, την καινοτομία και την υιοθέτηση υψηλών προτύπων ποιότητας.
Η επιβράβευση της ποιότητας και της καινοτομίας είναι προϋπόθεση για ένα βιώσιμο, δίκαιο και ανταγωνιστικό σύστημα υγείας. Στη Βιοιατρική επενδύουμε διαχρονικά σε τεχνολογική αναβάθμιση, υψηλά πρότυπα ποιότητας και εκπαίδευσης προσωπικού, γιατί πιστεύουμε ότι η ανθεκτικότητα δεν προκύπτει από τη διαχείριση της κρίσης, αλλά από τη συνεχή εξέλιξη και προσαρμογή σε ένα σύγχρονο περιβάλλον υγείας.
Από ένα παραδοσιακό δίκτυο παρόχων, η Βιοιατρική εξελίσσεται σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα υγείας. Πώς βλέπετε αυτόν τον μετασχηματισμό να διαμορφώνει τη σχέση μεταξύ δημόσιου, ιδιωτικού τομέα και ασθενών;
Η Βιοιατρική ξεκίνησε ως ένα εκτεταμένο δίκτυο διαγνωστικών κέντρων και σήμερα εξελίσσεται σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα υγείας, που ενώνει την πρόληψη, τη διάγνωση, την ευεξία και την ψηφιακή φροντίδα σε μια ενιαία εμπειρία για τον πολίτη. Ο μετασχηματισμός αυτός αλλάζει ριζικά τη σχέση μεταξύ δημόσιου τομέα, ιδιωτικών παρόχων και ασθενών.
Πιστεύω ότι το μέλλον ανήκει στα συνδεδεμένα δίκτυα υγείας, όπου δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς συνεργάζονται με κοινά πρότυπα, κοινή βάση δεδομένων και διαφανείς διαδικασίες. Δεν πρέπει να υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, αλλά συνέργειες. Ο δημόσιος τομέας μπορεί να επικεντρωθεί στη χάραξη πολιτικής και στη διασφάλιση της πρόσβασης, ενώ ο ιδιωτικός τομέας να προσφέρει τεχνογνωσία, τεχνολογία και υπηρεσιακή ευελιξία.
Ο ασθενής πλέον δεν είναι παθητικός αποδέκτης, αλλά ενεργός διαχειριστής της υγείας του. Μέσα από ψηφιακά εργαλεία, προγράμματα πρόληψης και εξατομικευμένη καθοδήγηση, έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες που προσαρμόζονται στις ανάγκες του.
Η Βιοιατρική λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, στη συλλογή αξιόπιστων επιδημιολογικών δεδομένων και στην υποστήριξη προγραμμάτων πρόληψης εθνικής κλίμακας.
Η μεγάλη πρόκληση, δεν είναι τεχνολογική, αλλά ανθρώπινη και θεσμική.
Η τεχνητή νοημοσύνη και η ανάλυση δεδομένων υπόσχονται εξατομικευμένες θεραπείες και καλύτερη πρόληψη. Πού πιστεύετε ότι βρισκόμαστε σήμερα και ποια είναι τα όρια ή οι προκλήσεις αυτής της εξέλιξης;
Θεωρώ ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή μίας μεγάλης πορείας, αν και τόσο η AI όσο και η ανάλυση δεδομένων έχουν ήδη αρχίσει να μεταμορφώνουν το οικοσύστημα της υγείας.
Σήμερα, η AI χρησιμοποιείται κυρίως σε πεδία όπως η απεικονιστική διάγνωση, η ανάλυση βιοδεικτών, η ταξινόμηση κινδύνου και η πρόβλεψη εξέλιξης νοσημάτων. Στη Βιοιατρική έχουμε ήδη εντάξει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης σε τομείς όπως η ακτινολογία, ενώ παράλληλά σε συνεργασία με μεγάλους οργανισμούς και ακαδημαϊκά ιδρύματα επενδύουμε σε συστήματα ανάλυσης μεγάλου όγκου δεδομένων (big data) που μας επιτρέπουν να εντοπίζουμε πληθυσμιακές τάσεις και προληπτικούς δείκτες υγείας.
Η μεγάλη πρόκληση, ωστόσο, δεν είναι τεχνολογική, αλλά ανθρώπινη και θεσμική. Πρέπει να διασφαλιστεί η ποιότητα των δεδομένων, η διαφάνεια στους αλγορίθμους, η προστασία της ιδιωτικότητας και η ηθική χρήση της πληροφορίας. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει να αντικαταστήσει τον γιατρό, αλλά να λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής γνώσης και ενσυναίσθησης, ενισχύοντας τη λήψη αποφάσεων και απελευθερώνοντας χρόνο για ουσιαστική επικοινωνία με τον ασθενή.
Πιστεύω πως τα επόμενα χρόνια θα δούμε μια συνύπαρξη ανθρώπου και τεχνολογίας που θα οδηγήσει σε πραγματική εξατομίκευση της φροντίδας – αρκεί να διατηρήσουμε την ανθρώπινη κρίση και την ιατρική ευθύνη στο κέντρο αυτής της εξέλιξης.
Το θέμα του longevity απασχολεί έντονα την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Ποιες εξελίξεις θεωρείτε ότι θα αλλάξουν ριζικά την προσέγγισή μας στην ευεξία και τη μακροζωία μέσα στην επόμενη δεκαετία;
Το ζήτημα του longevity έχει πάψει να αφορά μόνο τη διάρκεια ζωής, αλλά πλέον αφορά την ποιότητα και τη λειτουργικότητα των ετών που ζούμε. Η επιστήμη του longevity συνδυάζει τη βιοϊατρική έρευνα, τη γονιδιωματική, τη διατροφολογία και την ανάλυση δεδομένων, με στόχο να μετατρέψει την πρόληψη σε εξατομικευμένη ιατρική.
Την επόμενη δεκαετία αναμένουμε σημαντικές εξελίξεις σε τομείς όπως:
- Η γενετική και επιγενετική χαρτογράφηση, που θα επιτρέπει την πρόβλεψη κινδύνων με βάση το μοναδικό «προφίλ» κάθε ατόμου.
- Οι ψηφιακοί βιοδείκτες και τα health wearables που θα συλλέγουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο.
- Η ανάπτυξη “digital twins”, δηλαδή εικονικών μοντέλων, που θα επιτρέπουν την προσομοίωση της επίδρασης διατροφής, φαρμάκων ή τρόπου ζωής.
- Οι προγνωστικοί δείκτες υγείας, που θα επιτρέπουν στο άτομο να γνωρίζει όχι μόνο την τρέχουσα κατάστασή του, αλλά και τη μελλοντική του πορεία.
Η Βιοιατρική έχει ήδη αρχίσει να ενσωματώνει τέτοιες καινοτομίες, μέσα από νέες εξετάσεις προγνωστικών δεικτών μακροζωίας, προσφέροντας στους πολίτες τη δυνατότητα να γνωρίσουν βαθύτερα το σώμα τους και να προλαμβάνουν τις συνέπειες της γήρανσης.
Η προσέγγισή μας στη μακροζωία αλλάζει ριζικά: από την απλή φροντίδα στο ενεργό “management” της υγείας, από το να ζούμε περισσότερο δηλαδή, στο να ζούμε καλύτερα και με διαρκή ευεξία.
Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και η τεχνολογική καινοτομία δεν είναι δύο αντίθετοι κόσμοι, αλλά οι δύο όψεις της ίδιας φροντίδας.
Πώς συνδυάζεται στην πράξη η ανθρωποκεντρική προσέγγιση με την τεχνολογική καινοτομία; Υπάρχουν παραδείγματα όπου η τεχνολογία έγινε «ενισχυτής ανθρωπιάς»;
Η τεχνολογία έχει νόημα μόνο όταν υπηρετεί τον άνθρωπο και κάνει τη φροντίδα πιο προσιτή, πιο έγκαιρη και πιο ουσιαστική. Στη Βιοιατρική πιστεύουμε ότι η τεχνολογική καινοτομία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ενισχυτής ενσυναίσθησης και ανθρωπιάς – ένα εργαλείο που επιτρέπει στους γιατρούς να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην ουσιαστική επικοινωνία και λιγότερο στις διαδικαστικές απαιτήσεις.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου η τεχνολογία έγινε πραγματικά καταλύτης ανθρωπιάς, όπως:
- Η τηλεϊατρική που φέρνει εξειδικευμένους γιατρούς κοντά σε ασθενείς που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
- Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που επιταχύνουν τη διάγνωση και εντοπίζουν έγκαιρα κρίσιμες ενδείξεις, δίνοντας τη δυνατότητα για προληπτική παρέμβαση.
Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και η τεχνολογική καινοτομία δεν είναι δύο αντίθετοι κόσμοι· είναι οι δύο όψεις της ίδιας φροντίδας. Ο στόχος μας δεν είναι να αντικαταστήσουμε τον άνθρωπο με την τεχνολογία, αλλά να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η τεχνολογία ενδυναμώνει την ανθρώπινη σχέση εμπιστοσύνης, καθιστώντας την εμπειρία υγείας πιο προσωπική, αποτελεσματική και ανθρώπινη από ποτέ.
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της υγείας στην Ελλάδα και ποια είναι η μεγάλη αλλαγή που θα θέλατε να δείτε να έχει υλοποιηθεί τα επόμενα πέντε χρόνια;
Το όραμά μου για το μέλλον της υγείας στην Ελλάδα είναι να περάσουμε από ένα αποσπασματικό, συχνά κατακερματισμένο μοντέλο σε ένα ενιαίο, συνεργατικό και ανθρωποκεντρικό σύστημα υγείας. Θα ήθελα, μέσα στην επόμενη πενταετία, να δούμε μια Ελλάδα, όπου δεν θα γίνεται διάκριση ανάμεσα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, αλλά θα λειτουργεί ένα ενοποιημένο σύστημα, στο οποίο ο ένας πυλώνας συμπληρώνει και ενισχύει τον άλλον.
Σε αυτό το νέο μοντέλο, ο ασθενής βρίσκεται στο επίκεντρο, με στόχο να έχει πρόσβαση σε ολοκληρωμένες, εξατομικευμένες και συνεχείς υπηρεσίες φροντίδας. Οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί και οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να συνεργάζονται μέσα σε ένα ενιαίο, διασυνδεδεμένο οικοσύστημα, ενώ η τεχνολογία και οι ψηφιακές πλατφόρμες θα πρέπει να λειτουργούν ως ο κοινός άξονας που συνδέει όλα τα επίπεδα φροντίδας, με σκοπό την καλύτερη εμπειρία για τον πολίτη.
Παράλληλα, πιστεύω πως πρέπει να δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα επιβραβεύει την καινοτομία, την τεχνολογία και τα υψηλά πρότυπα ποιότητας. Χρειάζεται να περάσουμε σε ένα “value-based” σύστημα αποζημιώσεων, όπου οι πάροχοι αμείβονται με βάση την αξία που προσφέρουν στον ασθενή – όχι απλώς τον όγκο των υπηρεσιών που παρέχουν.
Το όραμά μου λοιπόν επικεντρώνεται σε ένα ενιαίο, ανθρωποκεντρικό σύστημα υγείας, όπου δημόσιος και ιδιωτικός τομέας λειτουργούν ως ένα, η τεχνολογία ενώνει τις δομές και η αξία που προσφέρεται στον ασθενή γίνεται το νέο νόμισμα της προόδου.
