Δέκα μαθήματα ζωής και επιχειρηματικότητας από τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο
Επιμέλεια: Τάσος Ζάχος
Μια από τις σημαντικότερες οικονομικές ειδήσεις της χρονιάς ήταν το deal που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ανάμεσα στην Chipita και τη Mondelez International για 2 δισ. δολάρια.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Chipita, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Η Chipita για περισσότερα από 40 έτη στηριζόμενη στην ποιότητα και την καινοτομία δημιούργησε μία νέα κατηγορία σνακ που οι καταναλωτές αγάπησαν διεθνώς. Είμαι βέβαιος ότι η εξαγορά της Chipita από την Mondelez International – μία από τις κορυφαίες εταιρείες σνακ στον κόσμο – θα δημιουργήσει νέες προοπτικές για τους ανθρώπους της και τα προϊόντα της.»
Σήμερα τα προϊόντα της Chipita, που παράγονται σε 13 εργοστάσια και πωλούνται σε περισσότερες από 50 χώρες, προσεγγίζουν δύο δισεκατομμύρια καταναλωτές, ενώ η εταιρεία είχε έσοδα περίπου 580 εκατομμύρια δολάρια το 2020. Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω, το 1986 η έδρα της Chipita βρισκόταν στον 2ο όροφο μιας πολυκατοικίας στο Μοσχάτο. Απασχολούσε 45 εργαζομένους κι ο τζίρος ήταν 400.000 ευρώ.
Όπως είχε περιγράψει ο ίδιος στη Brand Manager του Fortune Αναστασία Παρετζόγλου στο πλαίσιο συνεδρίου του ΣΕΒ το 2018, «τότε βασικός στόχος μου ήταν να βγάλουμε μεροκάματο, να βγάλουμε τον μήνα, να πληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας. Όταν ξεκίνησα, και μάλιστα σε ηλικία 28 ετών που ήμουνα τότε, δεν μπορούσα να φανταστώ και πολλά πράγματα. Πολύ λίγα πράγματα ήξερα κιόλας, πολύ λίγα πράγματα ονειρευόμουν. Ουσιαστικά ήταν μια δουλειά για να «βιοπορευτούμε», όπως λέγαμε εκείνα τα χρόνια».
Οι συζητήσεις των δημοσιογράφων του Fortune με τον κ. Θεοδωρόπουλο πάντα έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Ακολουθούν δέκα quotes, διδακτικά για όποιον θέλει να επιχειρήσει.
1. «Είναι πιο εύκολο να βρεις λεφτά απ’ το να έχεις μια καλή ιδέα»
«Τα λεφτά στον πλανήτη είναι πολύ περισσότερα από τις ιδέες, και άρα είναι πιο εύκολο να βρεις λεφτά απ’ το να έχεις μια καλή ιδέα».
Με αυτό τον τρόπο ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος περιέγραψε σε συνέδριο του ΣΕΒ το 2018 την προσπάθεια του χρηματοδοτήσει το project της Chipita στις αρχές του.
«Έφτιαξα κι εγώ ένα business plan τότε – ο θεός να το κάνει business plan μ’ αυτά που ’ξερα και μ’ αυτά που καταλάβαινα – κι άρχισα να το πηγαίνω σε διάφορους καλούς επιχειρηματίες της εποχής, μήπως κάποιος χρηματοδοτήσει το project. Έκανα 21 παρουσιάσεις, και όλοι μου λέγανε «παιδί μου, τι είναι αυτό το πράγμα… μακράς διάρκειας κρουασάν… πού σου ήρθε αυτή η βλακεία;». Κανένας δεν έβαζε χρήματα βέβαια. Στο τέλος βρέθηκε ένα fund, το οποίο είχε έρθει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από κάποιους Ιταλούς επιχειρηματίες οι οποίοι καταλάβαιναν λίγο περισσότερο από μακράς διάρκειας bakery προϊόντα. Έβαλαν τα λεφτά και αγόρασαν το 50% της εταιρείας με αύξηση κεφαλαίου».
2. «Η οικονομία είναι μία βάρκα κι είμαστε όλοι μαζί σ’ αυτήν»
Στο ίδιο συνέδριο αναφέρθηκε στον ρόλο που πρέπει να παίξουν οι μεγάλες επιχειρήσεις ως προς τις μικρότερες.
«Ο ρόλος των μεγάλων επιχειρήσεων νομίζω ότι είναι πολλαπλός. Γενικότερα οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι και επ’ ωφελεία τους άμεσα – μέσω συνεργασιών – και έμμεσα – μέσω της εθνικής οικονομίας – να βοηθάνε τις μικρότερες επιχειρήσεις. Είναι καλό για όλους μας. Και πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι κάθε οικονομία είναι μία βάρκα κι είμαστε όλοι μαζί σ’ αυτήν».
3. «Μοναχός σου χόρευε, κι όσο θέλεις πήδα»
Στη συνέντευξη – «μάθημα ζωής» στο συνέδριο του ΣΕΒ αναφέρθηκε στην ανάγκη των συνεργασιών:
«Πραγματικά στην Ελλάδα δεν έχουμε κουλτούρα να συνεργαζόμαστε, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ο πατέρας μου, μου έδωσε μια συμβουλή: «Μοναχός σου χόρευε, κι όσο θέλεις πήδα». Είναι από τις ελάχιστες συμβουλές του που δεν άκουσα ποτέ γιατί δεν έκανα ούτε μια δουλειά μόνος μου. Από την πιο μεγάλη ως την πιο μικρή δουλειά που έκανα στη ζωή μου, πάντα είχα συνεταίρους. Και είναι κάτι το οποίο θεωρώ ότι πρέπει να το προσπαθούν οι άνθρωποι».
4. «O πιο δύσκολος στόχος είναι να δώσεις τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά»
«Για μένα, ο πιο δύσκολος στόχος από εδώ και πέρα είναι η παράδοση της σκυτάλης στην επόμενη γενιά. Είναι ένας στόχος στον οποίον πάρα πολλοί επιχειρηματίες, με λαμπρή καριέρα στη ζωή τους, απέτυχαν. Και υπάρχουν, αντίθετα, επιχειρηματίες που έκαναν μέτρια καριέρα, αλλά στο πώς παρέδωσαν τη σκυτάλη, ήταν πραγματικά αξιοθαύμαστοι. Η μεγαλύτερή μου έγνοια από εδώ και πέρα είναι να παραδοθεί η σκυτάλη με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, γιατί υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι, των οποίων η ποιότητα της ζωής εξαρτάται απ’ αυτό».
5. «Επιχειρηματίας δεν είναι δουλειά, είναι τρόπος ζωής»
Μιλώντας στο Disrupt Greece το 2017 απάντησε στο ποιες πρέπει να είναι οι ειδικές ικανότητες που πρέπει να έχει ένας νέος άνθρωπος, ώστε η επιχειρηµατική του ιδέα να πάρει σάρκα και οστά µε επιτυχία.
«Κατ’ αρχάς, το πρώτο και, κατά τη γνώµη µου, το πιο σηµαντικό είναι να αποφασίσει ότι το να είναι κανείς επιχειρηµατίας δεν είναι δουλειά, είναι τρόπος ζωής. Άρα, πρέπει να δίνεται απόλυτα σ’ αυτό που κάνει, πρέπει να είναι κάθε µέρα προτεραιότητα µέσα στο µυαλό του. Το δεύτερο είναι να το αγαπάει πολύ, να νιώθει ότι µέσα απ’ αυτό µπορεί να πετύχει τα όνειρά του. Αν, όµως, πηγαίνεις µόνο για να κάνεις λεφτά, αυτό το πετυχαίνεις στα πρώτα λίγα λεφτά που κερδίζεις. Για να µπορείς να συνεχίσεις πρέπει να σε κινητοποιούν κάποιες άλλες αξίες, όπως η προσφορά στην κοινωνία µας, η προσφορά στην πατρίδα µας, η προσφορά στους γύρω µας ανθρώπους αλλά και τους άλλους που δεν τους ξέρουµε».
6. Η αλµατώδης πρόοδος της τεχνολογίας και των επιστημών
Σε μεγάλη του συνέντευξη στο περιοδικό Fortune το 2019 αναφέρθηκε στον τι τον «τρομάζει» και τι τον «εντυπωσιάζει» παράλληλα.
Περιγράφει πόσο τον εντυπωσιάζει η αλµατώδης πρόοδος της τεχνολογίας και των επιστηµών και πως την ίδια ώρα δηµιουργούνται συνεχώς µεγαλύτερες ανισότητες ανάµεσα σε επιχειρήσεις, οργανισµούς, κοινωνίες, κράτη.
«Με τροµάζει η ολοένα µεγαλύτερη εµφάνιση ακροτήτων. Αυτό µε τροµάζει». Διαπιστώνει την ιλιγγιώδη ταχύτητα προόδου και ανάπτυξης όλο και λιγότερων, και τη σταδιακή υποβάθµιση των πολλών και της µεσαίας τάξης.
«Ο καπιταλισµός πρέπει να βρει τρόπους να µοιράσει δυνατότητες και πόρους προς τις µεσαίες και κατώτερες τάξεις, γιατί αν δεν το κάνει φοβάµαι πολύ για το µέλλον. Στην πρόοδο πρέπει να συµµετέχουν όλο και πιο πολλοί».
7. «Χωρίς αρχές και αξίες, δεν μπορείς να πας ιδιαίτερα μακριά»
Στο πρώτο CEO Initiative το 2019 στη Μεγάλη Βρεταννία, Σπύρος Θεοδωρόπουλος και Αντώνης Παπαδημητρίου μιλούν για το «ταξίδι» της επιχειρηματικότητας με τη Brand Manager του Fortune Αναστασία Παρετζόγλου.
Ο ίδιος αναφέρει: «Χωρίς αρχές και αξίες, δεν μπορείς να πας ιδιαίτερα μακριά. Αυτές είναι οι προϋποθέσεις, ουσιαστικά, με τις οποίες λειτουργεί μια επιχείρηση. Είναι ο μόνος τρόπος να διακριθείς σε μια μεγαλύτερη και ευρύτερη ομάδα. Αν δεν έχουμε αρχές και αξίες, ή αν αυτές δεν είναι ξεκάθαρες, ή αν δεν έχουν διαχυθεί και δεν είναι κτήμα όλων των ανθρώπων μιας επιχείρησης, τα πράγματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα. Αντίθετα, έτσι μπορούν περισσότεροι άνθρωποι να παίρνουν αποφάσεις – μπορεί να διαχυθεί η ευθύνη και η λήψη της απόφασης. Επιπλέον, εάν η εταιρεία έχει αρχές και αξίες θα καταφέρει σιγά-σιγά να γίνει εξαιρετική και να διακριθεί από τους καταναλωτές της».
8. «Αυτό που έχει αξία είναι να απολαμβάνεις τη διαδρομή»
Στο ίδιο συνέδριο, σε ερώτηση για το ποιο είναι το κίνητρο της περαιτέρω επέκτασης για έναν επιχειρηματία, που ήδη έχει καταφέρει να σημειώσει έντονη διεθνή παρουσία και εξαιρετικές επιδόσεις, ο κ. Θοεδωρόπουλος απάντησε:
«Η επιχειρηματικότητα είναι μία διαδρομή. Δεν ελπίζεις να φτάσεις πουθενά γιατί δεν υπάρχει πουθενά για να φτάσεις. Αυτό που έχει αξία είναι να απολαμβάνεις τη διαδρομή. Και νομίζω ότι από την αρχή μέχρι τώρα τα ίδια κίνητρα είχα: απολαμβάνουμε τη διαδρομή, δημιουργούμε αξία, δημιουργούμε ευχαριστημένους μετόχους, πελάτες, καταναλωτές. Δεν έχει σημασία σε ποιο σημείο της διαδρομής βρίσκεσαι· το κίνητρο είναι πάντα το ίδιο».
9. «Οι άνθρωποι δεν δουλεύουν μόνο για λεφτά, αλλά και για άλλα πράγματα»
Στο ψηφιακό CEO Initiative το 2020, που διοργάνωσε το Fortune Greece με την εταιρεία Tsomokos εν μέσω πανδημίας, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος αναφέρεται στις έννοιες της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της εταιρικής διακυβέρνησης και στον ρόλο των ανθρώπων.
«Οι άνθρωποι δεν δουλεύουν μόνο για λεφτά, αλλά και για άλλα πράγματα. Πρέπει να παίρνουν μια χαρά και μια υπερηφάνεια μέσα από τη δουλειά τους. Είναι σημαντικό να νοιώθουν ότι συμμετέχουν σε έναν οργανισμό που δεν είναι αδιάφορος για τα προβλήματα που υπάρχουν γύρω μας».
10. Οι νικητές στη μετά Covid-19 εποχή
«Οι επιχειρήσεις πρέπει να βρίσκονται κάθε μέρα στην πρώτη γραμμή… Οι επιχειρήσεις που θέλουν να καινοτομήσουν, οι επιχειρήσεις που θέλουν να είναι ανταγωνιστικές διεθνώς, θα είναι και οι νικήτριες αυτής της μάχης».
