Γεβγκένι Πριγκόζιν: Ποιος ήταν ο “σεφ του Πούτιν” που στράφηκε εναντίον του
Ο ηγέτης της «Wagner», Γεβγκένι Πριγκόζιν, σκοτώθηκε όταν συνετρίβη στη Ρωσία το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε.
Ο θάνατός του δεν προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στον κόσμο, αφού μετά την ανταρσία της Wagner, η οποία στα τέλη Ιουνίου κατέλαβε τη στρατηγικής σημασίας πόλη Ροστόφ, πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριζαν ότι ήταν ζήτημα χρόνου να του συμβεί κάποιο «ατύχημα».
Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, άλλοτε στενός σύμμαχος του Πούτιν, διαδραμάτισε πολύ σημαντικό, και τις περισσότερες φορές σκιώδη, ρόλο στις εσωτερικές και εξωτερικές υποθέσεις της Ρωσίας. Στην παρακάτω λίστα θα δούμε ποιος ήταν και πώς από τις φυλακές της ΕΣΣΔ έφτασε να διοικεί έναν στρατό αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, αποκτώντας ισχύ τέτοια ώστε να κατορθώσει να στραφεί εναντίον της ίδιας της Μόσχας.
1. Ποιος ήταν ο Γεβγκένι Πριγκόζιν
Ο Πριγκόζιν γεννήθηκε στο Λένινγκραντ, σημερινή Αγία Πετρούπολη, το 1961, εννέα χρόνια μετά τον Πούτιν. Ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν μικρός, ενώ η μητέρα του εργαζόταν σε νοσοκομείο, σύμφωνα με τον ίδιο. Ο νεαρός Πριγκόζιν στάλθηκε σε μια αθλητική ακαδημία, όπου οι καθημερινές δραστηριότητες συχνά περιλάμβαναν ώρες σκι αντοχής.
Ωστόσο δεν τα κατάφερε ως επαγγελματίας αθλητής και αφού τελείωσε το σχολείο ξεκίνησε μια πορεία στην παρανομία.
3. Τα εννέα έτη στη φυλακή επί ΕΣΣΔ
Ένα βράδυ του Μαρτίου του 1980, κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Λεονίντ Μπρέζνιεφ στη Σοβιετική Ένωση, ο 18χρονος Πριγκόζιν και τρεις φίλοι του έφυγαν από ένα καφέ της Αγίας Πετρούπολης κοντά στα μεσάνυχτα και εντόπισαν μια γυναίκα να περπατά μόνη σε ένα σκοτεινό δρόμο.
Ένας από τους φίλους του Πριγκόζιν απέσπασε την προσοχή της γυναίκας ζητώντας της ένα τσιγάρο. Καθώς εκείνη πήγε να ανοίξει την τσάντα της, ο Πριγκόζιν την έπιασε από το λαιμό, σφίγγοντάς την μέχρι που έχασε τις αισθήσεις της. Στη συνέχεια, ο φίλος του της πήρε τα παπούτσια ενώ ο Πριγκόζιν αφαίρεσε επιδέξια τα χρυσά σκουλαρίκια της και τα έβαλε στην τσέπη. Οι τέσσερίς τους έφυγαν τρέχοντας αφήνοντας τη γυναίκα ξαπλωμένη στο δρόμο.
Ήταν μια από τις πολλές ληστείες που ο Πριγκόζιν και οι φίλοι του διέπραξαν στην Αγία Πετρούπολη σε διάστημα αρκετών μηνών, διαπίστωσε το δικαστήριο. Ο Γεβγκένι καταδικάστηκε σε 13 χρόνια φυλάκιση και πέρασε 9 χρόνια πίσω από τα κάγκελα. Αφέθηκε ελεύθερος το 1990, καθώς η Σοβιετική Ένωση κατέρρεε και επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη.
4. Ο "σεφ του Πούτιν"
Σύμφωνα με το Reuters, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν ήταν γνωστός επί δεκαετίες με το παρατσούκλι ο «σεφ» του Πούτιν, το οποίο απέκτησε επειδή η εταιρεία του είχε σύμβαση τροφοδοσίας με το Κρεμλίνο. Δεν είναι σαφές πόσο φιλική σχέση διατηρούσε ο ιδρυτής της Wagner με τον Ρώσο πρόεδρο. Το σίγουρο είναι ότι γνωρίζονταν μεταξύ τους.
Ο Πριγκόζιν, μετά την αποφυλάκισή του, ξεκίνησε να πουλά hotdogs στη γενέτειρά του. Σύντομα απέκτησε μερίδιο σε μια αλυσίδα σούπερ μάρκετ και τελικά άνοιξε το δικό του εστιατόριο και εταιρεία τροφοδοσίας.
Το εστιατόριό του έγινε διάσημο για το καλό φαγητό του και σύντομα απέκτησε υψηλή πελατεία, συμπεριλαμβανομένου του τότε αντιδημάρχου της Αγίας Πετρούπολης Βλαντιμίρ Πούτιν.
Έτσι, η εταιρεία του με την επωνυμία Concord, άρχισε να υπογράφει συμβόλαια τροφοδοσίας με το Δημόσιο αποκτώντας πλούτο και υψηλές διασυνδέσεις.
5. Η ομάδα Βάγκνερ
Για πολλά χρόνια η κεφαλή της Ομάδας Βάγκνερ παρέμενε ένα μυστήριο, μέχρι που πριν λίγους μήνες o Γεβγκένι Πριγκόζιν παραδέχτηκε επισήμως ότι αυτός ήταν ο δημιουργός της ομάδας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, χρηματοδότησε την ίδρυση της ομάδας το 2014, ώστε να βοηθήσει τη Ρωσία να καταλάβει πιο εύκολα και γρήγορα την περιοχή της Κριμαίας.
Ωστόσο, μέχρι το 2022 αρνούνταν εντόνως κάθε σχέση με τον μισθοφορικό στρατό.
Είχε φτάσει, μάλιστα, στο σημείο να καταθέσεις μηνύσεις εναντίον τριών ρωσικών ΜΜΕ, που τον παρουσίαζαν ως ιδιοκτήτη της.
6. Εμπλοκή στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016
Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης, ομοσπονδιακό σώμα ενόρκων απήγγειλε κατηγορίες σε βάρος του Πριγκόζιν και άλλων 12 Ρώσων πολιτών το 2018 για παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο ο Πριγκόζιν χρηματοδότησε το Internet Research Agency, το οποίο απασχολούσε Ρώσους πολίτες, μέσω πολλών εταιρειών του, οι οποίοι φέρονται να δημιούργησαν έναν “στρατό τρολ” στο Facebook, στο Instagram και στο Twitter και έκαναν να φαίνεται ότι αυτοί οι λογαριασμοί ανήκουν σε Αμερικανούς.
Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν αυτούς τους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να επηρεάσουν τους Αμερικανούς χρήστες να ψηφίσουν συγκεκριμένους υποψηφίους, συμπεριλαμβανομένου του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ στρατολογούσαν άλλους χρήστες για την προώθηση πολιτικών εκστρατειών ή τη διοργάνωση συγκεντρώσεων. Ο Πριγκόζιν -ο οποίος αρχικά αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη- παραδέχθηκε αργότερα ότι παρενέβη στις αμερικανικές εκλογές και ανέφερε ότι θα συνέχιζε να το κάνει.
7. Διεθνείς κυρώσεις
Μετά την επέλαση των ρωσικών τανκς στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουαρίου του 2022, η Ουάσιγκτον, οι Βρυξέλλες και η Μ. Βρετανία επέβαλαν κυρώσεις σε στενούς συμμάχους του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, και τις οικογένειες τους. Δυο από τα παιδιά του Πριγκόζιν και η σύζυγος του βρέθηκαν σε καθεστώς κυρώσεων σε μια λίστα της ΕΕ με 400 άτομα. Κυρώσεις επιβλήθηκαν επίσης στην 83χρόνη μητέρα του, Βιολέτα Πριγκόζινα, από τη Μ. Βρετανία, την ΕΕ και τον Καναδά για την υποστήριξη της στην Wagner Group
Όπως και ο γιος της, στην Βιολέτα Πριγκόζινα, 83 ετών, είχε απαγορευτεί η είσοδος στην ΕΕ και είχαν παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία της από τον Φεβρουάριο του 2022. Το Συμβούλιο της ΕΕ ανέφερε μάλιστα ότι ήταν «ιδιοκτήτρια της Concord Management and Consulting LLC, που ανήκει στον όμιλο Concord», τον οποίο ίδρυσε ο γιος της.
Σύμφωνα ωστόσο με το Δικαστήριο της ΕΕ, αποδείχθηκε ότι η Πριγκόζινα έπαψε να εμφανίζεται ως ιδιοκτήτρια της εταιρείας αυτής από το 2017. Το γεγονός ότι είναι συγγενής του Πριγκόζιν «δεν αρκεί» για να δικαιολογήσει την συμπερίληψή της στη μαύρη λίστα και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι φέρει ευθύνη για τις πράξεις του γιου της.
8. Επιχειρηματικές δραστηριότητες
Πέρα από την εστίαση και τα στρατιωτικά συμφέροντα, ο Πριγκόζιν επεκτάθηκε σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και της εξόρυξης.
Ο όμιλος Patriot Media Group, του οποίου το πιο σημαντικό μέσο ήταν ο ειδησεογραφικός ιστότοπος RIA FAN, είχε υιοθετήσει μια έντονα εθνικιστική, φιλική στο Κρεμλίνο γραμμή, παρέχοντας επίσης θετική κάλυψη για τον Πριγκόζιν και την ομάδα της Wagner.
Ωστόσο, μια εβδομάδα μετά την αποτυχημένη ανταρσία του Πριγκόζιν, ο όμιλος μέσων ενημέρωσης ανακοίνωσε ότι πρόκειται να κλείσει.
«Ανακοινώνω την απόφασή μας να κλείσουμε και να εγκαταλείψουμε τον χώρο της πληροφόρησης της χώρας», δήλωσε ο διευθυντής του RIA FAN Γεβγκένι Ζουμπάρεφ. Δεν ανέφερε κανένα λόγο για την απόφασή του.
Η ρωσική εφημερίδα Kommersant ανέφερε ότι η υπηρεσία επιτήρησης επικοινωνιών της χώρας Roskomnadzor είχε μπλοκάρει τα μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με τον Πριγκόζιν, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
9. Πολιτική επιρροή και δύναμη
Οι στενοί δεσμοί του Πριγκόζιν με το ρωσικό πολιτικό κατεστημένο είχαν εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πιθανή επιρροή του στις κυβερνητικές αποφάσεις και τις διασυνδέσεις του με τον στενό κύκλο του Πούτιν.
Ο ιδρυτής και χρηματοδότης της Wagner φαίρεται να είχε απευθείας σύνδεση με το γραφείο του Πούτιν, γι’ αυτό και υπάρχουν εκτεταμένα ρεπορτάζ που αναφέρουν ότι ο μισθοφορικός στρατός λογοδοτούσε απευθείας στη ρωσική κυβέρνηση.
Όταν το 2018 ο Πούτιν ρωτήθηκε για την δράση της Ομάδας Βάγκνερ, απάντησε ότι «όλοι πρέπει να παραμένουν στο πλαίσιο της νομιμότητας» και αν η συγκεκριμένη πολεμική ομάδα παραβίαζε το νόμο, τότε ο γενικός εισαγγελέας της Ρωσίας θα έπρεπε να ασκήσει δίωξη μέσα εναντίον της. Όμως εάν δεν παραβιάζουν το νόμο, είπε ο Πούτιν, έχουν κάθε δικαίωμα να εργάζονται και να προωθούν τα συμφέροντά τους στο εξωτερικό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ TOP 10:
10. Παγκόσμιος αντίκτυπος
Οι δραστηριότητες του Πριγκόζιν τράβηξαν τη διεθνή προσοχή και προκάλεσαν ανησυχίες για την εμπλοκή του Κρεμλίνου σε υποθέσεις άλλων κρατών μέσω της Wagner. Η εμπλοκή του σε ευαίσθητους τομείς όπως η παρέμβαση στις εκλογές τροφοότησε γεωπολιτικές εντάσεις και συζητήσεις σχετικά με τις δραστηριότητες της Wagner που χρηματοδοτούνταν από το ρωσικό κράτος.
Παραμονές των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ και έπειτα από χρόνια αρνήσεων, υπερηφανεύτηκε ότι διεξήγαγε επιχειρήσεις εκλογικής χειραγώγησης.
«Είχαμε ανάμιξη (στις αμερικανικές εκλογές), έχουμε ανάμιξη και θα συνεχίσουμε να έχουμε ανάμιξη. Προσεκτικά, με ακρίβεια, χειρουργικά και με τον δικό μας τρόπο, καθώς γνωρίζουμε πώς να το κάνουμε», είχε πει στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης VKontakte από την υπηρεσία ενημέρωσης της εταιρίας του Concord.
