«I can’t breathe»: Το κίνημα που ένωσε τον κόσμο κατά του ρατσισμού σε εικόνες

«I can’t breathe»: Το κίνημα που ένωσε τον κόσμο κατά του ρατσισμού σε εικόνες
epa08466024 A protester holds an American Flag with the words 'I Can't Breathe' as he walks in Manhattan after a George Floyd Memorial demonstration in Cadman Plaza in Brooklyn, New York, USA, 04 June 2020. A bystander's video posted online on 25 May, appeared to show George Floyd, 46, pleading with arresting Minneapolis Police officers that he couldn't breathe as an officer knelt on his neck. The unarmed Black man later died in police custody. According to news reports on 29 May, Derek Chauvin, the police officer in the center of the incident has been taken into custody and charged with murder in the George Floyd killing. On 03 June three other officers on scene were charged with aiding and abetting murder of second degree. EPA/JASON SZENES Photo: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Από τη Νέα Ζηλανδία μέχρι τη Συρία, το Ην. Βασίλειο, το Παρίσι και την Αθήνα διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην αστυνομική βία σε αλληλεγγύη προς τους διαδηλωτές στις ΗΠΑ.

Η προηγούμενη φορά που οι ΗΠΑ είδαν μια τόσο μεγάλη έκρηξη διαμαρτυρίας, με συγκρούσεις με την αστυνομία, βία και καταστροφές ήταν τον Απρίλιο του 1968, όταν το άκουσμα της είδησης για τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ πυροδότησε βίαιες διαδηλώσεις σε πάνω από 125 αμερικανικές πόλεις, με 50 νεκρούς και περισσότερες από 15.000 συλλήψεις. Στην τετραετία 1968-1972 υπήρξαν περίπου 2.310 περιστατικά τέτοιων «ταραχών» σε 960 μαύρες κοινότητες.

Η αίσθηση άνισων προοπτικών δεν περιορίζεται μόνο στην εξαιρετικά άνιση μεταχείριση από τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές. Αφορά πρώτα και κύρια την οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Το διάμεσο εισόδημα των μαύρων νοικοκυριών ήταν το 2018 στα 41.692 δολάρια την ώρα που το διάμεσο εισόδημα των λευκών νοικοκυριών ήταν 70.642 δολάρια. Ουσιαστικά, το μέσο μαύρο νοικοκυριό έβγαζε μόλις 50 σεντ για κάθε δολάριο που έβγαζε το μέσο λευκό νοικοκυριό. Αντίστοιχη είναι η ανισότητα και σε σχέση με την απασχόληση. Το πρώτο τρίμηνο του 2020 (πριν αρχίσει το κύμα απολύσεων εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων) η μέση ανεργία των μαύρων Aμερικανών ήταν 6,6%, ενώ των λευκών 3,6%.

Το σύνθημα (και κίνημα) Black Lives Matter ήρθε στο προσκήνιο κυρίως μετά τη δολοφονία από αστυνομικούς το 2014 του Μάικλ Μπράουν στο Φέργιουσον, κοντά στο Σαιντ Λούις και του Ερλ Γκάρνερ στη Νέα Υόρκη (με το βίντεο της σύλληψής και του θανάτου του να τον δείχνει να επαναλαμβάνει τη φράση «I can’t breath»- δεν μπορώ να ανασάνω-, την ίδια ακριβώς που επαναλάμβανε και ο Τζορτζ Φλόιντ), παρότι ως σύνθημα είχε ακουστεί νωρίτερα.

Ήρθε να θυμίσει ότι οι μαύροι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν πολύ πιο μεγάλο κίνδυνο να πεθάνουν από σφαίρα και γενικότερα βία αστυνομικών σε σχέση με τους λευκούς και να υπογραμμίσει ότι στη σύγχρονη Αμερική δε μετρούν δυστυχώς όλες οι ζωές το ίδιο. Ανάμεσα στον Ιανουάριο του 2015 και τον Μάιο του 2020 σκοτώθηκαν από σφαίρες αστυνομικών 1252 μαύροι και 2385 λευκοί. Αν λάβουμε υπόψη την αναλογία του πληθυσμού, αυτό σημαίνει ότι 30 μαύροι ανά εκατομμύριο έπεσαν θύματα πυροβολισμών από αστυνομικούς ενώ στους λευκούς η αναλογία είναι 12 ανά εκατομμύριο.

Τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά αστυνομικής βίας σε βάρος μαύρων, παρά την μεγάλη δημοσιότητα που είχαν πάρει οι διαμαρτυρίες μετά το Φέργκιουσον και την κλιμάκωση του κινήματος Black Lives Matter, και παρότι οι ΗΠΑ είχαν από το 2008 έως το 2016 έναν πρόεδρο που δεν ήταν λευκός, έρχονται να υπογραμμίσουν ότι ο ρατσισμός στις ΗΠΑ δεν αφορά απλώς το εάν υπάρχουν τυπικές μορφές ανισότητες, αλλά πολύ πιο βαθιά ριζωμένες στάσεις και πρακτικές.

Οι διαμαρτυρίες που ξεκίνησαν από τις ΗΠΑ μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ γρήγορα επεκτάθηκαν και σε ολόκληρο τον κόσμο. Από τη Νέα Ζηλανδία μέχρι τη Συρία, το Ην. Βασίλειο, το Παρίσι και την Αθήνα διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην αστυνομική βία σε αλληλεγγύη προς τους διαδηλωτές στις ΗΠΑ.