Καθαρό εισόδημα vs κόστος ζωής: Ποιοι ζουν καλύτερα στην Ευρώπη;

Η σύγκριση των εισοδημάτων μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών αποκτά νέο νόημα όταν ενσωματώνεται η μεταβλητή του κόστους ζωής. Η αφαίρεση φόρων και κοινωνικών εισφορών από το ακαθάριστο εισόδημα προσφέρει μια πιο ρεαλιστική εικόνα της οικονομικής κατάστασης ενός νοικοκυριού, αλλά δεν αρκεί. Η προσαρμογή του εισοδήματος με βάση το τοπικό κόστος αγαθών και υπηρεσιών, μέσω του δείκτη Αγοραστικής Δύναμης (PPS), είναι εκείνη που αποκαλύπτει τι μπορούν πραγματικά να αγοράσουν τα χρήματα που κερδίζει ένας πολίτης.

Η έννοια του PPS (Purchasing Power Standard), ενός φανταστικού νομίσματος δημιουργημένο από την Ε.Ε. για συγκρίσεις μεταξύ οικονομικής κατάστασης χωρών, βασίζεται σε μια θεωρητική μονάδα αγοραστικής δύναμης που εξισώνει την αξία του χρήματος ανάμεσα σε χώρες, προσφέροντας τη δυνατότητα ακριβών συγκρίσεων. Έτσι, δύο χώρες μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικά επίπεδα ονομαστικού εισοδήματος σε ευρώ, αλλά παρόμοια αγοραστική δύναμη, εφόσον τα τοπικά κόστη ζωής διαφοροποιούνται σημαντικά.

Σύμφωνα με δεδομένα της Eurostat για το 2024, η κατάταξη των κορυφαίων χωρών με βάση το καθαρό εισόδημα ανά νοικοκυριό αποτυπώνει μεγάλες διαφορές, αλλά αυτό που προκαλεί πραγματικά ενδιαφέρον είναι οι ανατροπές που παρατηρούνται όταν το εισόδημα προσαρμόζεται για τις τιμές: χώρες με πολύ υψηλό κόστος ζωής βλέπουν την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται αισθητά, ενώ άλλες με χαμηλότερα ονομαστικά εισοδήματα, αλλά πιο προσιτό κόστος διαβίωσης, καταλαμβάνουν υψηλότερες θέσεις στην τελική κατάταξη. Η θέση της Ελλάδας στη σχετική κατάταξη είναι 21η, για τις 32 χώρες που υπάρχουν στοιχεία. Το μέσο εισόδημα είναι 41.142 ευρώ, ενώ το PPS διαμορφώνεται στα 47.990.

Πέρα από τους αριθμούς, οι διαφορές αυτές αντανακλούν και διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά μοντέλα. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα υψηλά εισοδήματα οφείλονται σε ιδιαίτερες φορολογικές ή επενδυτικές συνθήκες που δεν μεταφράζονται απαραιτήτως σε ευημερία για τον μέσο πολίτη. Σε άλλες, η καθημερινή ζωή παραμένει οικονομικά προσβάσιμη, παρά τις μακροοικονομικές δυσκολίες και τις χαμηλότερες αποδοχές.

Αναλυτικά η λίστα με τις 10 χώρες με τη μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη είνα η εξής: