Οι σημαντικότερες ειδήσεις του 2023 σε όλο τον κόσμο
Το 2023 αποδείχθηκε μια χρονιά με πυκνές διεθνείς εξελίξεις, με πεδία γεωπολιτικής έντασης να αναζωπυρώνονται ανά την υφήλιο και με ορισμένα από αυτά να αναμένεται να βρεθούν ψηλά στην προσοχή της παγκόσμιας κοινής γνώμης και για το 2024.
Το αμερικανικό Council on Foreign Relations (CFR) κατέγραψε τα 10 σημαντικότερα γεγονότα για το 2023.
10. Ύφεση για τη δημοκρατία διεθνώς
Το CFR υποστηρίζει πως το 2023 δεν ήταν μια καλή χρονιά για τη δημοκρατία, παραθέτοντας μια σειρά πραξικοπημάτων που έγιναν μέσα στον χρόνο στην Αφρική, καθώς και τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης που συνεχίστηκε σε αρκετά σημεία του κόσμου.
Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη ενισχύθηκε για το 2023, ενώ η προσοχή βρίσκεται και στις ΗΠΑ ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024 και με το ερώτημα εάν ο Ντόναλτ Τραμπ θα επανέλθει στον Λευκό Οίκο.
9. Φουντώνει η μάχη του Διαστήματος
Το ενδιαφέρον κυβερνήσεων και επιχειρήσεων για το Διάστημα ήταν και φέτος μεγάλος.
Η Ινδία έγινε η τέταρτη χώρα που προσγειώνει μη επανδρωμένο όχημα στο φεγγάρι και η πρώτη που το κάνει κοντά στη νότια πολική περιοχή της Σελήνης.
8. Η Ινδία ξεπέρασε την Κίνα ως η χώρα με το μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο
Τον τελευταίο αιώνα, αν όχι περισσότερο, η Κίνα είχε τον μεγαλύτερο πληθυσμό στον κόσμο. Αυτό έληξε το 2023.Τώρα τον έχει η Ινδία. Ο πληθυσμός της υπολογίζεται σε 1,43 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Η Ινδία θα παραμείνει πιθανότατα η πολυπληθέστερη χώρα για τις επόμενες δεκαετίες.
Ο πληθυσμός της Κίνας τόσο συρρικνώνεται όσο και γερνάει. Οι δημογράφοι προβλέπουν ότι ο κινεζικός πληθυσμός θα μειωθεί κατά 100 εκατομμύρια άτομα μέχρι τα μέσα του αιώνα, δηλαδή περισσότερο από τον πληθυσμό όλων των χωρών του κόσμου εκτός από δεκαπέντε χώρες σήμερα.
7. Ναγκόρνο-Καραμπάχ
Ο θύλακας του Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν κατοικείτο σχεδόν εξ ολοκλήρου από εθνοτικούς Αρμένιους που δεν ενδιαφέρονται να κυβερνηθούν από την Αρμενία. Στα τέλη του 1991, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ κήρυξε την ανεξαρτησία του, προκαλώντας πόλεμο μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
Όταν οι μάχες έληξαν το 1994 με τη μεσολάβηση της Ρωσίας, το Ναγκόρο-Καραμπάχ είχε αποκτήσει de facto ανεξαρτησία μαζί με ένα κομμάτι του αζερικού εδάφους. Παρά τις διαλείπουσες διασυνοριακές επιθέσεις, η κατάπαυση του πυρός κράτησε έως ότου ξέσπασαν μάχες μεγάλης κλίμακας τον Σεπτέμβριο του 2020. Μετά από έξι εβδομάδες, η Ρωσία διαπραγματεύτηκε νέα κατάπαυση του πυρός, που άφησε το Αζερμπαϊτζάν να ελέγχει μεγάλο μέρος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Αζερμπαϊτζάν επιτέθηκε ξανά. Μέσα σε λίγες ημέρες κατέλαβε το έδαφος που δεν ήλεγχε ήδη.
Μέσα σε μία εβδομάδα, περισσότεροι από εκατό χιλιάδες Αρμένιοι, δηλαδή περίπου το 85% του πληθυσμού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, κατέφυγαν στην Αρμενία.
6. Εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν
Το 2023 ήταν μια αιματηρή χρονιά για το Σουδάν, με τη χώρα της Αφρικής να δοκιμάζεται από τον εμφύλιο πόλεμο.
Στο τέλος του 2023, οι μάχες είχαν σκοτώσει περισσότερους από 10.000 ανθρώπους και είχαν εκτοπίσει άλλα 5,6 εκατομμύρια, δηλαδή σχεδόν το 15% του πληθυσμού του Σουδάν.
5. Οι υποσχέσεις και οι κίνδυνοι από την τεχνητή νοημοσύνη
Το 2023 χαρακτηρίστηκε από τη ραγδαία εξάπλωση που κατέγραψε η τεχνητή νοημοσύνη, στον απόηχο της κυκλοφορίας του ChatGPT από την OpenAI.
Οι αισιόδοξοι επεσήμαναν πώς η AI εξαπολύει επιστημονικές ανακαλύψεις με πρωτοφανή ρυθμό σε μια σειρά από τομείς, επιτρέποντας τον γρήγορο σχεδιασμό φαρμάκων, ξεκλειδώνοντας ιατρικά μυστήρια και επιλύοντας φαινομενικά άλυτα μαθηματικά προβλήματα. Οι απαισιόδοξοι προειδοποίησαν ότι η τεχνολογία αναπτύσσεται ταχύτερα από την ικανότητα των ανθρώπων να εκτιμήσουν και να μετριάσουν τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει.
Οι κυβερνήσεις δεν φαίνεται να κινούνται αρκετά γρήγορα, είτε μεμονωμένα είτε συλλογικά, για να αξιοποιήσουν τα οφέλη της AI και να περιορίσουν τους κινδύνους της.
4. Σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας
Τα πνεύματα μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου ήταν τεταμένα για το 2023, σε μια σειρά από πεδία.
Οι προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων δεν εμπόδισαν την Ουάσινγκτον να επιβάλει πρόσθετους περιορισμούς στο εμπόριο με την Κίνα ούτε έπεισαν το Πεκίνο να χαλαρώσει την παρενόχληση της Ταϊβάν, των Φιλιππίνων ή των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Ασία.
Οι πρόεδροι Μπάιντεν και Σι συναντήθηκαν τον Νοέμβριο στο περιθώριο του Φόρουμ των ηγετών του APEC 2023 στο Σαν Φρανσίσκο.
Από τις συνομιλίες προέκυψαν μερικές μικρές συμφωνίες, αλλά όχι σημαντικές εξελίξεις για τι σχέσεις των δύο χωρών.
3. «Βάλτωμα» στον πόλεμο της Ουκρανίας
Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία να συμπληρώνει 2 χρόνια τον ερχόμενο Φεβρουάριο, ο πόλεμος στην Ευρώπη δεν έγειρε την πλάστιγγα υπέρ της Μόσχας ή του Κιέβου για το 2023.
Η Ρωσία είχε διπλάσιο αριθμό στρατευμάτων στην Ουκρανία το φθινόπωρο του 2023 σε σύγκριση με την έναρξη της εισβολής και η ρωσική οικονομία βρισκόταν σε πολεμική κατάσταση. Εν τω μεταξύ, η «κόπωση της Ουκρανίας» άρχισε να εμφανίζεται στη Δύση, ιδίως στις ΗΠΑ, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες αντιδρούσαν στο να στείλουν στο Κίεβο περισσότερη βοήθεια.
2. Ο πόλεμος στη Γάζα
Η ένοπλη σύρραξη στη Μέση Ανατολή ξεκίνησε από τις 7 Οκτωβρίου, όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο εσωτερικό του Ισραήλ προκαλώντας την σφοδρή αντίδραση της κυβέρνησης Νετανιάχου που σφυροκοπά εδώ και μήνες τη Λωρίδα της Γάζας με αποτέλεσμα πάνω από 20.000 νεκρούς Παλαιστίνιους, δεκάδες χιλιάδες τραυματίες και τεράστιες καταστροφές στο παλαιστινιακό θύλακα.
Οι αρχικοί φόβοι ότι η σύγκρουση με τη Γάζα θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή υποχώρησαν μέχρι το τέλος του έτους, αλλά δεν εξαφανίστηκαν. Το πώς θα λήξει η σύγκρουση και τι θα ακολουθήσει παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ TOP 10:
