Οι πιο γνωστοί «φορο-φυγάδες»
Απαρνήθηκαν την υπηκοότητα τους για να γλιτώσουν φόρους.
Τελικά, η φετινή χρονιά θα είναι αυτή της μεγάλης… φυγής Αμερικανών από τις ΗΠΑ, καθώς το «τίμημα» της υπηκοότητας τους πέφτει πια βαρύ. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: μέσα στο 2013, έχουν ήδη καταγραφεί 1.131 περιπτώσεις αποκήρυξης της αμερικανικής υπηκοότητας, συγκριτικά με 189 που ήταν πέρυσι.
Συνολικά, μέχρι και το τέλος του τρίτου φετινού τριμήνου, υπήρχαν 2.369 περιπτώσεις εκπατρισμού, συμπεριλαμβανομένων δηλαδή και των καταθέσεων της λεγόμενης «πράσινης κάρτας» από μόνιμους κατοίκους ΗΠΑ. Κοντολογίς, μιλάμε για μία αύξηση της τάξης του 33% μέσα σε δύο χρόνια!
Ο λόγος είναι κυρίως φορολογικός κι ακούει στο όνομα FATCA. Έτσι είναι το ακρωνύμιο του νέου νόμου, που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου του 2014 και θα υποχρεώνει όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ανά τον κόσμο να δηλώνουν «με το νι και με το σίγμα» στην IRS (αμερικανική εφορία) όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματα όσων Αμερικανών διατηρούν χαρτοφυλάκια άνω των 50.000 δολαρίων εκτός ΗΠΑ.
Για όσες τράπεζες δεν συμμορφωθούν με τις νέες υποδείξεις, το αμερικανικό δημόσιο θα παρακρατεί το 30% από μερίσματα και τόκους. Και κάπως έτσι η Ουάσιγκτον φιλοδοξεί να ανακτήσει τα περίπου 100 δισ. δολάρια που χάνει κάθε χρόνο σε διαφυγόντες φόρους από τα κεφάλαια που διατηρούν Αμερικανοί πολίτες στο εξωτερικό.
Μοιραία, αυτοί που γυρνούν την «πλάτη» τους στον «Θείο Σαμ» είναι κυρίως όσοι έχουν πολλά βαλάντια στην «τσέπη». Η πρακτική δεν είναι βέβαια καινούργια. Τον «δρόμο» έχουν δείξει άλλωστε πολλοί πλούσιοι και διάσημοι, στο πρόσφατο παρελθόν.
Τίνα Τάρνερ
Η 73χρονη θρυλική τραγουδίστρια της σόουλ ζει εδώ και χρόνια στην φιλήσυχη και πλούσια Ελβετία. Από τον περασμένο Ιούλιο, ωστόσο -αμέσως μετά τον γάμο της με τον 57χρονο Γερμανό μουσικό παραγωγό, Έρβιν Μπαχ- έκανε και το μεγάλο βήμα. Πέρασε το τεστ καταλληλότητας για να γίνει υπήκοος Ελβετίας κι αμέσως μετά έδωσε και τον σχετικό όρκο, παραιτούμενη οικειοθελώς της αμερικανικής υπηκοότητας. Επισήμως, πάντως, η απόφασή της δεν αποδίδεται στην αποφυγή καταβολής φόρων στις ΗΠΑ.
Εντουάρντο Σέβεριν
Ο -βραζιλιάνικης καταγωγής- συνιδρυτής του Facebook ζει από το 2009 στη Σιγκαπούρη, όπου πολύ… βολικά δεν φορολογείται η υπεραξία κεφαλαίων. Δύο χρόνια αργότερα, στα 29 του, ο Εντουάρντο απαρνήθηκε την αμερικανική υπηκοότητα, λίγο πριν η μετοχή του FB μπει στο χρηματιστήριο. Εκπρόσωπός του τότε είχε αποσυνδέσει την κίνηση με την αποφυγή της φορολόγησης των πλούσιων εταιρικών κερδών του, αποδίδοντας την απόφαση του νερού απόφοιτου του Χάρβαρντ στην επενδυτική του μεταστροφή προς την ταχύτατα αναπτυσσόμενη Ασία.
Tέρι Γκίλιαμ
Γεννημένος το 1940 στην αμερικανική πολιτεία της Μινεσότα, ο διάσημος σεναριογράφος, σκηνοθέτης και… πρώην Μόντι Πάιθον πήρε το 1968 τη βρετανική υπηκοότητα και τελικά αποκήρυξε την αμερικανική το 2006. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Der Tagesspiegle είχε πει ότι το έκανε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την εξωτερική πολιτική του Τζορτζ Μπους! Σε πρωθύστερες πάντως δηλώσεις του στο Onion AV Club είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η απόφασή του βασιζόταν στις ανησυχίες του για την μελλοντική φορολογική επιβάρυνση της Βρετανής συζύγου του και των τριών παιδιών τους. Το αποτέλεσμα είναι οι αμερικανικές αρχές να του επιτρέπουν έκτοτε -δίκην… τιμωρίας- μόλις 29 ημέρες παραμονής κάθε χρόνο στην πάλαι ποτέ πατρίδα.
Ντενίζ Άιζενμπεργκ Ριτς
Συνθέτρια, μέλος των κοσμικών κύκλων της Νέας Υόρκης και ζάμπλουτη, έγινε διάσημη ως σύζυγος του Αμερικανού χρηματιστή-φοροφυγά-φυγά Μαρκ Ριτς, ο οποίος πήρε τελικά «άφεση αμαρτιών» από τον Μπιλ Κλίντον, μάλιστα την τελευταία ημέρα της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο. Πέρυσι, η Ντενίζ (διαζευγμένη πια) απαρνήθηκε την αμερικανική υπηκοότητα για να ζήσει στο μουντό Λονδίνο. Ως αιτία προέβαλε την διακαή επιθυμία της να βρίσκεται στο πλευρό του νέου αγαπημένου της, που είναι Αυστριακός. Παρεμπιπτόντως, στη χώρα του τελευταίου προβλέπονται γενναίες φοροαπαλλαγές για όσους υπηκόους της ζουν τουλάχιστον έξι μήνες στο εξωτερικό.
Γουίλιαμ Μπρόουντερ
Ο παππούς του είχε διατελέσει πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, στις δεκαετίες του ’30 και ’40. Ο ίδιος είναι γέννημα θρέμμα του Νιου Τζέρσι. Αλλά το 1998 αποφάσισε να αποκηρύξει την αμερικανική του υπηκοότητα, δύο χρόνια πριν συνιδρύσει με τον Βραζιανο-εβραίο τραπεζίτη Έντμοντ Σάφρα το επενδυτικό κεφάλαιο Hermitage Capital Management, στη Βρετανία. Προφανώς, οι λόγοι ήταν φορολογικοί.
Τζετ Λι
Πρώην υπήκοος ΗΠΑ και Κίνας, ο κινηματογραφικός αστέρας του κουνγκ φου είναι πλέον πολιτογραφημένος… Σιγκαπουριανός. Μετακόμισε οικογενειακώς εκεί το 2009, οπότε και απαρνήθηκε την αμερικανική υπηκοότητά του, επισήμως για να εξασφαλίσει καλύτερη εκπαίδευση στις δυο του κόρες. Βολικά για τον ίδιο, οι αρχές στη Σιγκαπούρη απαγορεύουν την διπλή υπηκοότητα.
Γιουλ Μπρίνερ
Γεννήθηκε στη Ρωσία, μέχρι το 1965 είχε διπλή υπηκοότητα ΗΠΑ κι Ελβετίας, και τον περισσότερο χρόνο του ο διάσημος ηθοποιός ζούσε στο εξωτερικό, απολαμβάνοντας έτσι γενναίες φοροαπαλλαγές στις ΗΠΑ. Προϋπόθεση για να τις διατηρεί ήταν να εργάζεται μόνον μικρά διαστήματα επί αμερικανικού εδάφους. Κάποια στιγμή ωστόσο οι υπολογισμοί του έπεσαν έξω χρονικά, παρέμεινε μεγαλύτερο διάστημα στις ΗΠΑ και μοιραία του έσκασε «καμπάνα». Εάν τελικά δεν είχε απαρνηθεί την αμερικανική του υπηκοότητα, αναφέρεται στην βιογραφία του από τον Μικελάντζελο Καπούα, ο Γιουλ Μπρίνερ θα είχε χρεοκοπήσει!
Ερλ Τάπερ
«Βασιλιάς του πλαστικού», εφευρέτης των πλαστικών δοχείων για αποθήκευση τροφίμων, o ιδρυτής του Tapperware πούλησε την εξαιρετικά πετυχημένη εταιρία του στα τέλη της δεκαετίας του ’50, αγόρασε ένα νησί στα ανοιχτά της Κόστα Ρίκα και αποκήρυξε την αμερικανική του υπηκοότητα για να γλυτώσει από τους φόρους.
