Αυτή την Ευρώπη θέλουμε τελικά;
Οι ευρωεκλογές, η διάλυση του ευρωπαϊκού κοινωνικού ιστού, ο Μπαρόζο και οι πρόθυμοι.
Οι ευρωεκλογές πλησιάζουν και θεωρούνται πιο κρίσιμες από ποτέ. Η Ευρώπη προσπαθεί να αφήσει πίσω της μια πολύ μεγάλη κρίση και παραδέχεται στην επίσημη καμπάνια της ότι «κανείς δεν είναι τέλειος».
Φτάνει όμως μια απλή παραδοχή; Πόσες εναλλακτικές προτάσεις παρουσιάστηκαν για την Ευρώπη και το μέλλον του ευρώ από τους παραδοσιακά ισχυρούς του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου;
Καμία. Η λιτότητα και η μονομερής πολιτική της δημοσιονομικής πολιτικής είναι «ευαγγέλιο» τόσο για τους εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος όσο και για αυτούς των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, που όμως έχουν μικρότερη ισχύ στην Ευρωζώνη.
Η βασανισμένη…Μέρκελ, αφού έβαλε τα… κλάματα στις Κάννες, μάλλον αποφάσισε να μη το ξανακάνει ποτέ και οδηγεί την Ευρωζώνη μακριά από τους ίδιους της πολίτες της, με την ανοχή της Γαλλίας που μάλλον τώρα κατάλαβε τι ψήφιζε το 2012, δίνοντας άνευ όρων πράσινο φως στο νέο γερμανικό σύμφωνο.
Μπορεί ο Ευρωπαϊκός Νότος να δίνει κάποια σημάδια ανάκαμψης, όμως αυτή μέχρι στιγμής είναι φανερή μόνο στους αριθμούς. Αναιμική ανάπτυξη , υψηλό χρέος και μεγάλη ανεργία είναι βασικά χαρακτηριστικά χωρών όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιταλία.
Η «ευφορία» στις αγορές, που οδηγεί σε μείωση των spreads, προέρχεται κυρίως από την “αφύπνιση” της ΕΚΤ, που δηλώνει έτοιμη να κάνει οτιδήποτε για να βοηθήσει το ευρώ, αφήνοντας για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο να «κόψει» χρήμα παρά τις αντιδράσεις του Βερολίνου.
Όλα αυτά αποτυπώνονται σε μια συγκλονιστική έρευνα της Κομισιόν που δείχνει ότι η σημερινή Ευρώπη έχει αποτύχει να πείσει τους ίδιους τους πολίτες της. Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε στους βασικούς της θεσμούς, είτε πρόκειται για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με τους Έλληνες να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας (οχτώ στους δέκα δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη). Ακόμα και στις ισχυρές χώρες της Ευρωζώνης τα αποτελέσματα είναι ενδεικτικά. Στη Γαλλία και τη Γερμανία η πλειονότητα των πολιτών (63% και 59% αντίστοιχα) δεν έχουν εμπιστοσύνη στην Ένωση, με μόνο το 28% των Γάλλων και το 31% των Γερμανών αντίστοιχα να δηλώνει ότι εμπιστεύεται την ΕΕ.
Μέσα σε αυτό το νοσηρό κλίμα, ενισχύεται ο ευρωσκεπτικισμός που ξεκινάει από απλές επισημάνσεις μέχρι λαϊκίστικες κορώνες, και δυστυχώς οι ακροδεξιές ομάδες που «παρασιτούν» στα κοινωνικά ερείπια «πουλώντας» πατριωτισμό για να καλύψουν την ένδεια των προτάσεων τους.
Το στοίχημα λοιπόν είναι να αντιστραφεί ο ουσιαστικός ευρωσκεπτικισμός προς όφελος του ευρώ και κυρίως των Ευρωπαίων πολιτών. Η Ευρώπη δεν μπορεί να φοβάται τους ίδιους τους πολίτες της και δεν μπορεί να επιτρέψει να χαθεί μια ολόκληρη γενιά. Ας ελπίσουμε αυτές οι ευρωεκλογές να ωθήσουν την Ε.Ε. σε μια νέα συνθήκη που θα βασίζεται στις πραγματικές αξίες της Ενωμένης Ευρώπης, θα δίνει έμφαση στην ανάπτυξη και την παραγωγή παράλληλα με τη δημοσιονομική υγεία (το ένα δεν αναιρεί το άλλο) και τότε οι αγορές θα ακολουθήσουν…
Δεν μπορεί οι αγορές και το ευρώ να είναι τα «ιερά και τα όσια» όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο Γιάννης Στουρνάρας.
Επίσης δεν μπορεί να τίθεται θέμα αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Αυτό το θέμα έχει κλείσει και σωστά, με την σύμφωνη γνώμη και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι το ευρώ είναι το νόμισμα, αλλά τις πολιτικές τις αποφασίζουν οι κυβερνήσεις, οι οποίες εξουσιοδοτούνται από τον λαό.
Υ.Γ: Με αφορμή τις αποκαλύψεις των Financial Times, προκύπτει ένα σοβαρό ερώτημα. Ανεξαρτήτως αν το δημοψήφισμα Παπανδρέου ήταν μια σωστή ή λάθος επιλογή, ανεξαρτήτως αν η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ έκανε λάθη στη διαχείριση της κρίσης, πόσο «ευρωπαϊκό» και «αλληλέγγυο» είναι οι ισχυροί να σφυροκοπούν τον αδύναμο και οι υπάλληλοι τους (βλέπε Μπαρόζο) με ένα τηλέφωνο στην Ελλάδα να αλλάζουν τον πρωθυπουργό σε ένα βράδυ με το επιχείρημα ότι ανεβαίνουν τα spreads; Δυστυχώς πάντα υπάρχουν οι πρόθυμοι…
*Ο Τάσος Ζάχος (azachos@olivemedia.gr) είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού Fortune και του FortuneGreece.com
