Γιατί παραιτήθηκε ο Σουλτς

Γιατί παραιτήθηκε ο Σουλτς
epa05769804 The newly appointed leader of the Social Democratic Party (SPD) and candidate for chancellor Martin Schulz speaks during the state party conference of SPD Saarland in Orscholz near Saarlouis, Germany, 03 February 2017. SPD is campaigning for elections in German federal state Saarland and mayor elections in Saarlouis. EPA/RONALD WITTEK

Έπειτα από 13 μέρες διαβουλεύσεων CDU/CSU και Σοσιαλδημοκράτες κατέληξαν σε συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης. Απροσδόκητα κερδισμένο το SPD.

Την πρόθεσή του να παραιτηθεί από την ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) μετά την εσωκομματική ψηφοφορία για το κυβερνητικό πρόγραμμα ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Μάρτιν Σουλτς, επιβεβαιώνοντας παράλληλα ότι σκοπεύει να αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών στην νέα κυβέρνηση, εφόσον βεβαίως η απόφαση για συμμετοχή στον κυβερνητικό συνασπισμό επικυρωθεί από τα μέλη του κόμματος.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους πριν από την συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του SPD, ο κ. Σουλτς δικαιολόγησε την απόφαση να μην είναι και Αντικαγκελάριος – θέση την οποία θα αναλάβει, αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, ο νέος υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς – παραπέμποντας στο γεγονός ότι και ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ δεν ήταν Αντικαγκελάριος όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Ο κ. Σταϊνμάιερ ωστόσο δεν ήταν ούτε αρχηγός του SPD κατά την κυβερνητική του θητεία.

Ο απερχόμενος αρχηγός του SPD δήλωσε ακόμη ότι ως υπουργός Εξωτερικών θα έχει πολλές υποχρεώσεις εκτός Γερμανίας, γεγονός το οποίο, όπως είπε, δεν θα του επέτρεπε να ασκήσει επαρκώς τα καθήκοντα του Αντικαγκελάριου. Ερωτώμενος σχετικά με τον αποκλεισμό από την κυβέρνηση του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, σημερινού υπουργού Εξωτερικών, ο Μάρτιν Σουλτς περιορίστηκε να απαντήσει ότι ήταν αναπόφευκτη από την στιγμή που ο ίδιος αποφάσισε να αναλάβει το συγκεκριμένο υπουργείο.

Σύμφωνα πάντως με πηγές της εφημερίδας BILD, ο κ. Σουλτς αιτιολόγησε στα μέλη του Προεδρείου του SPD την απόφασή του να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος, τονίζοντας ότι η κατάσταση στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα είναι δύσκολη και δεν θα μπορούσε να ανακαλέσει την προεκλογική του δήλωση, ότι δεν θα συμμετείχε σε κυβέρνηση υπό την ‘Αγγελα Μέρκελ.

Απροσδόκητα κερδισμένο το SPD στη Γερμανία

Οι τρεις επίδοξοι κυβερνητικοί εταίροι κατέληξαν τελικώς σε κυβερνητική συμφωνία αλλά και στην κατανομή των υπουργείων. Οι Σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς αναλαμβάνουν έξι συνολικά χαρτοφυλάκια στη νέα κυβέρνηση και συγκεκριμένα τα υπουργεία Οικονομικών, Εξωτερικών, Εργασίας, Οικογενειακών Υποθέσεων, Δικαιοσύνης και Περιβάλλοντος.

Ειδικά τα τρία πρώτα μπορούν να θεωρηθούν μεγάλη διαπραγματευτική επιτυχία για το SPD και τον αρχηγό του κόμματος Σουλτς ο οποίος δέχεται τις τελευταίες εβδομάδες έντονα εσωκομματικά πυρά λόγω της στροφής 180 μοιρών που έκανε όταν αρχικώς απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας με την Άγκελα Μέρκελ. Παρότι είναι ο μικρότερος κυβερνητικός εταίρος έχοντας συγκεντρώσει στις τελευταίες εκλογές μόλις 20,5%, το SPD κατάφερε να αποσπάσει τα τρία μάλλον σημαντικότερα χαρτοφυλάκια. Ο ίδιος ο Μ. Σουλτς αναλαμβάνει μάλιστα το υπουργείο Εξωτερικών, παραδίδοντας την προεδρία του κόμματος στην επικεφαλής της Κ.Ο. Αντρέα Νάλες (θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην 155χρονη ιστορία του SPD). Σε κοινή συνέντευξη τύπου με τους Αγκ. Μέρκελ και Χ. Ζέεχοφερ ο Μ. Σουλτς υπογράμμισε ότι η κυβερνητική συμφωνία «φέρει σε μεγάλο βαθμό την υπογραφή του SPD».

Σολτς: Μετριοπαθής και δημοφιλής

Το υπουργείο Οικονομικών αλλά και την αντικαγκελαρία φέρεται να αναλαμβάνει ο δημοφιλής σοσιαλδημοκράτης δήμαρχος/πρωθυπουργός του Αμβούργου και αντιπρόεδρος του κόμματος Όλαφ Σολτς. Μπορεί να θεωρείται βέβαιο ότι ο μετριοπαθής πολιτικός θα προωθήσει με αποφασιστικότητα το όραμα Σουλτς για περισσότερη Ευρώπη, περισσότερες επενδύσεις και κυρίως το τέλος της λιτότητας. Κατά το παρελθόν ο αντιπρόεδρος του SPD έχει ταχθεί κατηγορηματικά κατά του Grexit και υπέρ της υλοποίησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων προκειμένου να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη. Πάντως, πολλοί συντηρητικοί από το στρατόπεδο της Αγκ. Μέρκελ δεν βλέπουν την υπουργοποίησή του με καλό μάτι αφού δεν θεωρείται τόσο αυστηρός και τόσο «σφιχτοχέρης» όσο ο Β. Σόιμπλε.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την Ευρώπη οι τρεις εταίροι τονίζουν την ανάγκη ενίσχυσης και μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης σε στενή συνεργασία με τη Γαλλία, μέριμνας για περισσότερες επενδύσεις στην αγορά εργασίας με παράλληλη εντατικοποίηση της μάχης κατά της νεανικής ανεργίας. Στο πλαίσιο αυτό τονίζεται ότι «το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης παραμένει και στο μέλλον η πυξίδα μας». Τα δυο μεγάλα κόμματα εξακολουθούν την ίδια ώρα να απορρίπτουν την κοινοτικοποίηση χρεών: «Παράλληλα πρέπει να ισχύει και μελλοντικά η αρχή που συνδέει το ρίσκο με την ανάληψη ευθύνης. Θέλουμε δημοσιονομικό έλεγχο, οικονομικό συντονισμό στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αλλά και να προωθήσουμε τη μάχη κατά της φορολογικής απάτης και της επιθετικής φοροαποφυγής». Οι τρεις εταίροι συμφωνούν επίσης στην μετεξέλιξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM σε ένα «κοινοβουλευτικά ελεγχόμενο» Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο «που θα πρέπει να ενσωματωθεί στο κοινοτικό δίκαιο».

Η κατανομή των υπουργείων

Στους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας πρόκειται να ανατεθεί το αναβαθμισμένο υπουργείο Εσωτερικών που λόγω προσφυγικού αποκτά ξεχωριστή βαρύτητα. Το χαρτοφυλάκιο φέρεται να αναλαμβάνει μάλιστα ο ίδιος ο αρχηγός της CSU Χορστ Ζέεχοφερ. Οι βαυαροί συντηρητικοί θα αναλάβουν επίσης τα υπουργεία Συγκοινωνιών-Ψηφιακής Τεχνολογίας και Ανάπτυξης.

Πικρή η συμφωνία για τη Μέρκελ

Οι Χριστιανοδημοκράτες της καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ απέσπασαν επίσης συνολικά έξι υπουργεία, μεταξύ αυτών τα υπουργεία Οικονομίας, Άμυνας και Υγείας. Η απώλεια του υπουργείου Εσωτερικών και κυρίως των Οικονομικών συνιστά αναμφίβολα πλήγμα για τους Χριστιανοδημοκράτες. Ο Β. Σόιμπλε ήταν ο απόλυτος εγγυητής των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών όλα τα προηγούμενα χρόνια. «Είναι πικρό που χάνουμε το υπουργείο-κλειδί» είπε ο βουλευτής της CDU Χανς Μίχελμπαχ. Είναι προφανές ότι η Άγκελα Μέρκελ αναγκάστηκε να βάλει πολύ νερό στο κρασί της και να προβεί στις μεγάλες αυτές παραχωρήσεις έναντι του SPD για να ανοίξει το δρόμο σε έναν νέο μεγάλο συνασπισμό και να αποκτήσει η χώρα μια σταθερή κυβέρνηση. Το απόγευμα η καγκελάριος επιχείρησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν στη συνεδρίαση της Κ.Ο. του κόμματος για την απώλεια του ΥΠΟΙΚ, παραπέμποντας στον πολύ σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου στα δημοσιονομικά ζητήματα.