PRISM: NSA is watching you

Στις 6 Ιουνίου του 2013 η βρετανική εφημερίδα Guardian και η αμερικανική Washington Post δημοσίευσαν μερικές συγκλονιστικές αποκαλύψεις σχετικά με ένα πρόγραμμα παρακολούθησης των ψηφιακών επικοινωνιών από την αμερικανική μυστική υπηρεσία NSA, το οποίο βρίσκεται σε λειτουργία από το 2007. Με το PRISM, όπως αυτό ονομάζεται, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες που διεξάγονται από τους πολίτες χωρών εκτός των ΗΠΑ, αλλά, ενίοτε και υπό όρους, και τις επικοινωνίες Αμερικανών πολιτών χωρίς εισαγγελικό ένταλμα.

Μέσα από το PRISM η NSA φέρεται να έχει πρόσβαση σε αρχεία ήχου και βίντεο, φωτογραφίες, e-mails, έγγραφα, logs σύνδεσης καθώς και chat-logs από τους servers μερικών από τις πιο δημοφιλείς εταιρείες του κόσμου: Microsoft, Yahoo!, Google, Facebook, Paltalk, YouTube, AOL, Skype και Apple. Κάθε μία από αυτές μπήκε στο πρόγραμμα σε διαφορετική χρονική στιγμή, όμως, σύμφωνα με τα έγγραφα που βγήκαν στη δημοσιότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των δεδομένων που κατευθύνονται στο σύστημα της NSA προέρχεται από τρεις εταιρείες: τη Yahoo!, τη Google και τη Microsoft.

Διαβάστε: O Σνόουντεν ξαναχτυπά με το «XKeyscore»

Αμέσως μετά τα πρώτα δημοσιεύματα, όλες οι εμπλεκόμενες εταιρείες άρχισαν να βγάζουν ανακοινώσεις διάψευσης οποιασδήποτε ενεργής συμμετοχής τους στο PRISM. Κάποιες, όπως η Google και το Facebook, αρνήθηκαν οποιαδήποτε γνώση για την ύπαρξη ενός τέτοιου προγράμματος. Οι ανακοινώσεις, πάντως, ήταν γραμμένες προσεκτικά:

Google
«Η Google ενδιαφέρεται πραγματικά για την ασφάλεια των δεδομένων των χρηστών της. Παρέχουμε δεδομένα χρηστών στην κυβέρνηση μόνο στα πλαίσια του Νόμου και εξετάζουμε με προσοχή όλα τα παρόμοια αιτήματα».

Apple
«Δεν έχουμε ποτέ ακούσει για το PRISM. Δεν παρέχουμε απευθείας πρόσβαση στους servers μας σε καμία κυβερνητική υπηρεσία και κάθε κυβερνητική υπηρεσία που ζητά δεδομένα πελατών, πρέπει να φέρει δικαστική εντολή».

Microsoft
«Παρέχουμε δεδομένα χρηστών μόνο όταν λαμβάνουμε νομικά δεσμευτική εντολή ή κλήτευση που το απαιτεί, και ποτέ σε εθελοντική βάση. Επίσης, ακολουθούμε εντολές για αιτήματα που αφορούν συγκεκριμένους λογαριασμούς ή αναγνωριστικά».

Διαβάστε: Δεν υπάρχουν μυστικά

Facebook
«Δεν παρέχουμε απευθείας πρόσβαση στους servers του Facebook σε κανέναν κυβερνητικό οργανισμό. Όποτε ζητάται από το Facebook να παρέχει δεδομένα ή πληροφορίες για συγκεκριμένα άτομα, εξετάζουμε προσεκτικά κάθε αίτημα ως προς τη συμφωνία του με τη νομοθεσία και παρέχουμε πληροφορίες μόνο στην έκταση που απαιτεί ο νόμος».

Η κυβερνητική αντίδραση
Η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπάθησε να ρίξει τους τόνους. Ο Πρόεδρος Ομπάμα δήλωσε χαρακτηριστικά πως δεν πρόκειται για κάτι καινούριο, αφού το Κογκρέσο έχει εγκρίνει τη λειτουργία του προγράμματος αυτού πολλές φορές από το 2006, και πως ενημερώνεται για την πορεία του σε τακτά χρονικά διαστήματα. Συνέχισε λέγοντας πως υπάρχουν ομοσπονδιακοί δικαστές που επιβλέπουν το πρόγραμμα σε όλη την έκτασή του και πως όλα γίνονται σύννομα. Αυτό, ωστόσο, δεν αρκούσε για να καταλαγιάσουν οι επικρίσεις.

Λίγες μέρες μετά τις πρώτες ανακοινώσεις, ακολούθησαν αντιδράσεις και από τις κυβερνήσεις άλλων χωρών, μεταξύ των οποίων συναντάμε και μερικές από την Ε.Ε., οι οποίες στην πλειοψηφία τους δηλώνουν την ανησυχία τους για την πιθανότητα οι πολίτες τους να παρακολουθούνται από τις ΗΠΑ.

Διαβάστε: Ποιες κυβερνήσεις κατασκοπεύουν τις ψηφιακές επικοινωνίες;

Ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τη διαρροή των στοιχείων (στην ουσία μια παρουσίαση Powerpoint έκτασης 41 σελίδων, από τις οποίες μέχρι σήμερα έχουμε δει μόνο τις 4) είναι ο 29χρονος Έντουαρντ Σνόουντεν, ένας πρώην υπάλληλος της CIA, ο οποίος το τελευταίο διάστημα εργάζονταν στην Booz Allen Hamilton, μια εταιρεία που παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη και είναι ανάδοχος έργων της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Το PRISM το ανακάλυψε καθώς εργάζονταν για λογαριασμό αυτής της εταιρείας σε μια βάση της NSA στη Χαβάη.

Σύμφωνα με τη συνέντευξη που έδωσε στον Guardian, εκεί ζούσε μια άνετη ζωή, έχοντας ετήσιες απολαβές που αγγίζουν τα $200.000, μια σταθερή δουλειά, την κοπέλα του και μια οικογένεια που τον αγαπάει. Όταν πήρε την απόφαση να δώσει το υλικό στις εφημερίδες, ωστόσο, γνώριζε πως επρόκειτο να αφήσει αυτή τη ζωή πίσω του για πάντα.