«Δεν είναι απλά μία τσάντα, είναι μία Birkin». Το εμβληματικό αντικείμενο που καθόρισε τη σύγχρονη μόδα βγαίνει σε δημοπρασία
Υπάρχουν αντικείμενα μόδας που είναι σύμβολα status και υπάρχουν και εκείνα που γράφουν ιστορία. Η αυθεντική Birkin, η πρώτη τσάντα που δημιουργήθηκε ποτέ από τον οίκο Hermès για την Jane Birkin, ανήκει σίγουρα στη δεύτερη κατηγορία. Και τώρα, σχεδόν 40 χρόνια μετά τη δημιουργία της, επιστρέφει στο προσκήνιο, έτοιμη να αλλάξει χέρια φορά μέσω δημοπρασίας του οίκου Sotheby’s στο Παρίσι, τον Ιούλιο του 2025.
Όχι, δεν πρόκειται για οποιαδήποτε Birkin. Είναι η Birkin. Το αυθεντικό πρωτότυπο που σχεδιάστηκε κυριολεκτικά στον αέρα, πάνω σε μια σακούλα αεροπορικής ναυτίας, σε μια πτήση από Παρίσι προς Λονδίνο, το 1983.
Η τυχαία συνάντηση που δημιούργησε ένα πολιτιστικό φαινόμενο
Όλα ξεκίνησαν τυχαία, όπως και πολλές από τις πιο εμβληματικές στιγμές στην ιστορία της μόδας. Η Jane Birkin, η Βρετανογαλλίδα ηθοποιός και μουσικός, ταξίδευε με την Air France όταν βρέθηκε να κάθεται δίπλα στον Jean-Louis Dumas, τότε καλλιτεχνικό διευθυντή και CEO του οίκου Hermès. Το καλάθι που κουβαλούσε, σήμα κατατεθέν του στυλ της επί χρόνια, είχε σχεδόν καταστραφεί από το αυτοκίνητο του συντρόφου της, Jacques Doillon. Όταν τα περιεχόμενά του άρχισαν να πέφτουν στο πάτωμα του αεροσκάφους, η Birkin παραπονέθηκε ότι δεν υπήρχε μια κομψή, πρακτική τσάντα με αρκετούς χώρους για τις καθημερινές της ανάγκες.
Ο Dumas, καθόλου τυχαία, απάντησε: «Μα εγώ είμαι η Hermès. Και θα τη φτιάξω για σένα.» Οι δυο τους άρχισαν να σχεδιάζουν επιτόπου την ιδανική γυναικεία τσάντα. Ευρύχωρη, διαχρονική, με δύο χερούλια και τσέπες. Το αποτέλεσμα ήταν η Birkin, μια σύμπτωση που γέννησε έναν διαχρονικό μύθο.
Το πρώτο κομμάτι, το ίδιο το πρωτότυπο της Jane, κατασκευάστηκε το 1984 και της χαρίστηκε προσωπικά. Ήταν μοναδικό, όχι μόνο ως προς το design, αλλά και ως προς τα τεχνικά του χαρακτηριστικά: διαφορετική εσωτερική ραφή, μη αποσπώμενο λουρί ώμου, μικρότερα καρφιά, ορειχάλκινο κούμπωμα και το μονόγραμμα “J.B.” χαραγμένο πάνω στο δέρμα. Ακόμη και ένας… νυχοκόπτης που κρεμόταν από το εσωτερικό της τσάντας, παραμένει εκεί ως μέρος του αυθεντικού «look» της Jane.
Από σύμβολο λειτουργικότητας σε σύμβολο πολυτέλειας
Η Birkin έγινε εμπορικά διαθέσιμη μερικά χρόνια αργότερα και μετατράπηκε γρήγορα στο απόλυτο luxury item, τόσο λόγω σπανιότητας, όσο και λόγω της ποπ κουλτούρας. Από τραγούδια της rap σκηνής μέχρι ατάκες στο Sex and the City, το «Δεν είναι απλά μία τσάντα, είναι μία Birkin» έγινε mantra. Σε έναν κόσμο που το fast fashion κατακλύζει τους καταναλωτές και προσφέρει φθηνές λύσεις, τόσο ποιοτικά, όσο και από άποψη τιμής, η Birkin προσέφερε την αίσθηση ενός αντικειμένου που κρατάει την αξία του, όπως ακριβώς μία μακροπρόθεσμη επένδυση.
Η ίδια η Jane Birkin, όμως, δεν την αντιμετώπιζε ποτέ ως φετίχ. Κουβαλούσε την τσάντα με αυτοσχεδιαστικό στιλ, συχνά καλυμμένη με αυτοκόλλητα υπέρ πολιτικών και φιλανθρωπικών σκοπών. Το 1994 δώρισε την αυθεντική της Birkin για δημοπρασία υπέρ του αγώνα κατά του AIDS. Στη συνέχεια αγοράστηκε ξανά το 2000 από τη συλλέκτρια Catherine Bénier, ιδιοκτήτρια του vintage boutique Les 3 Marches de Catherine B στο Παρίσι, η οποία έκτοτε τη διατήρησε ανέγγιχτη, σχεδόν σαν μουσειακό αντικείμενο.
Η τιμή μιας ιστορίας που δεν φορέθηκε ποτέ ξανά
Τώρα, η ίδια αυτή τσάντα πρόκειται να βγει ξανά σε δημοπρασία. Το Sotheby’s δεν έχει ανακοινώσει δημόσια εκτίμηση για την τιμή της, αλλά ο οίκος θεωρεί ότι μπορεί να αποτελέσει το επόμενο «κομμάτι-ρεκόρ», στο ίδιο επίπεδο με ιστορικά αναμνηστικά της Diana ή του NBA. Πλήθος επισκεπτών την είδαν ήδη από κοντά σε εκθέσεις στο ΜοΜΑ, στο Victoria & Albert Museum και στους χώρους του Sotheby’s σε Παρίσι, Νέα Υόρκη και Χονγκ Κονγκ.
Όπως δήλωσε η Bénier: «Μια συλλογή έχει αξία μόνο όταν μοιράζεται», και αυτή η Birkin, τελικά, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα αξεσουάρ. Είναι αποτύπωμα εποχής, τέχνης και αυθεντικότητας. Ένα αντικείμενο ζωής, ένα εμβληματικό αντικείμενο με προσωπικότητα.
Κι όπως εύστοχα είπε κάποτε η ίδια η Jane Birkin: «Μια τσάντα δεν έχει πλάκα αν δεν έχει φάει μερικές κλωτσιές, ώστε να φαίνεται σαν να έχει καθίσει πάνω της η γάτα – και συνήθως έχει. Μπορεί και να είναι μέσα! Πάντα κολλάω αυτοκόλλητα και χάντρες, κομπολόγια».
