Η άνθηση της ΤΝ είναι πλέον μεγαλύτερη από τη φούσκα dot-com της δεκαετίας του ’90

Των Ashley Lutz & Nick Lichtenberg

Όλοι μας έχουμε βιώσει εκείνη την παράξενη στιγμή που συνειδητοποιούμε ότι μιλάμε με «κάποιον» στο διαδίκτυο, όταν συνειδητοποιούμε ότι απαντά ένα ρομπότ. Πολύ πριν η κυκλοφορία του ChatGPT ενσωματώσει την πράξη της συνομιλίας με bots στο διαδίκτυο, μη ανθρώπινοι λογαριασμοί υπήρχαν παντού στο διαδίκτυο. Οι επιστήμονες υπολογιστών του MIT εφηύραν το ELIZA το 1966 για να προσομοιώσουν συνομιλίες με έναν πραγματικό άνθρωπο. Οι χρήστες της Microsoft γνώρισαν τον Clippy τρεις δεκαετίες αργότερα. Παρά τη δυσαρέσκεια ορισμένων χρηστών για τον ανθρωπόμορφο συνδετήρα, πολύ πιο κακόβουλα bots εμφανίστηκαν στους χρήστες τα επόμενα χρόνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και ειδικά στο Twitter κατά τη χαοτική προεκλογική περίοδο του 2016.

Αλλά τα bots είναι ακόμα μαζί μας. Επίσημα οριζόμενα ως εφαρμογές λογισμικού που εκτελούν αυτοματοποιημένες, επαναλαμβανόμενες εργασίες, τα bots εξακολουθούν να …κόβουν ψηφιακές βόλτες και αποτελούν μια βασική πτυχή της επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης που απειλεί να αποδιοργανώσει το διαδίκτυο όπως είναι γνωστό από τα μέσα της δεκαετίας του 1990.

Το πρόβλημα είναι ότι η αύξηση της δραστηριότητας των bots δεν διαταράσσει μόνο την διαδικτυακή κίνηση — μπορεί επίσης να διογκώνει την οικονομία του διαδικτύου, διαστρεβλώνοντας τα ίδια τα metrics που καθορίζουν τις αποτιμήσεις των εταιρειών τεχνολογίας. Τα αυτοματοποιημένα bots αποτελούν πλέον περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας διαδικτυακής κίνησης. Τα bots ξεπέρασαν την ανθρώπινη δραστηριότητα για πρώτη φορά το 2024, σύμφωνα με την Imperva, θυγατρική του γίγαντα κυβερνοασφάλειας Thales. Η Imperva, η οποία εκδίδει μια «έκθεση Bad Bot», διαπίστωσε ότι σχεδόν το 50% της διαδικτυακής κίνησης προέρχεται από μη ανθρώπινες πηγές, με το 20% αυτής να είναι τα λεγόμενα «κακά bots», επιρρεπή σε μια σειρά από κακόβουλες δραστηριότητες.

Για παράδειγμα, τα bots δημιουργούν ψεύτικες προβολές σελίδας, κλικ, εμφανίσεις και συνεδρίες χρηστών, τα οποία διογκώνουν τα δεδομένα ανάλυσης ιστού. Αυτή η παραμόρφωση επηρεάζει άμεσα τα metrics, όπως τα ποσοστά μετατροπών, τη μέση διάρκεια της συνεδρίας και τα συναφή. Οι εταιρείες κυβερνοασφάλειας ισχυρίζονται ότι τα bot απάτης διαφημίσεων κάνουν επίσης κλικ σε διαφημίσεις πληρωμής ανά κλικ ή προσομοιώνουν τη δραστηριότητα των χρηστών, αναγκάζοντας τις εταιρείες να πληρώνουν για επισκεψιμότητα και μετατροπές που δεν αντιπροσωπεύουν ποτέ πραγματικούς ανθρώπους. Οι εταιρείες εκτιμούν τη ζημιά σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε όλο το παγκόσμιο διαδίκτυο.

Επίσης, σκεφτείτε τις νεοσύστατες επιχειρήσεις που παρουσιάζουν «metrics ματαιοδοξίας», όπως εγγραφές χρηστών ή λήψεις εφαρμογών, πολλές από τις οποίες μπορούν να αντληθούν από την επισκεψιμότητα από bot. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία σπάνια ελέγχονται ανεξάρτητα. Οι επενδυτές βασίζονται σε όλα αυτά τα metrics – και σε περισσότερα – για να αξιολογήσουν την αξία της εταιρείας, επομένως τα ψεύτικα ή υπερβολικά δεδομένα μπορούν να παρουσιάσουν λανθασμένα την υποκείμενη επιχειρηματική δύναμη.

Σκεφτείτε τους επενδυτές που διοχετεύουν χρήματα σε επιχειρηματικά μοντέλα που υποστηρίζονται από bot και, στη συνέχεια, σκεφτείτε τη σοφία του Torsten Slok, του επικεφαλής οικονομολόγου της Apollo Global Management, ο οποίος είναι γνωστός για τα σύντομα άρθρα του στο “Daily Spark”. Πρόσφατα δημοσίευσε ένα εντυπωσιακό διάγραμμα, βασισμένο στους υπολογισμούς του ότι «η διαφορά μεταξύ της φούσκας της πληροφορικής τη δεκαετία του 1990 και της φούσκας της τεχνητής νοημοσύνης σήμερα είναι ότι οι 10 κορυφαίες εταιρείες στον S&P 500 σήμερα είναι πιο υπερτιμημένες από ό,τι ήταν τη δεκαετία του 1990». Με άλλα λόγια, αν η αγορά τεχνητής νοημοσύνης είναι μια φούσκα, είναι μια μεγαλύτερη φούσκα από αυτή που έσκασε τις ημέρες του «κραχ του dotcom», οδηγώντας σε μια άσχημη ύφεση. Ο Slok δεν ασχολήθηκε με το ζήτημα των bot, αλλά προσδίδει περαιτέρω σοβαρότητα στη συζήτηση: τι θα γίνει αν η τρέχουσα άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης βασιστεί στα bots;

Bots και φούσκες

Αυτός ο πληθωρισμός που προκαλείται από bots μπορεί να τροφοδοτεί μια ευρύτερη φούσκα επενδύσεων στην τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη. Καθώς οι εταιρείες αναφέρουν ταχεία ανάπτυξη και εμπλοκή χρηστών, οι επενδυτές κυνηγούν το next big thing και το αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον αγοράς που θυμίζει την εποχή των dot-com, όπου το hype και τα διογκωμένα metrics κινδυνεύουν να επισκιάσουν τα πραγματικά θεμελιώδη μεγέθη των επιχειρήσεων.

Σκεφτείτε την ιστορία των μονόκερων (όρος της Silicon Valley για μη εισηγμένες εταιρείες με αποτιμήσεις άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων). Από μόλις μερικές δεκάδες το 2013, όταν η venture capitalist Aileen Lee επινόησε τον όρο για να τονίσει τη σπανιότητά τους, οι μονόκεροι έχουν γίνει οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτούς. Ο αριθμός τους ξεπερνά τους 1.200, σύμφωνα με το Founders Forum, έναν οργανισμό που έχει δεσμευτεί να συνδέει επιχειρηματίες. Οι αυξήσεις στον σχηματισμό μονόκερων συνόδευσαν την εποχή του «εύκολου χρήματος» του 2018 και του 2021, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια σε σχεδόν πρωτοφανή επίπεδα και τα κεφάλαια επιχειρηματικών κεφαλαίων κυνηγούσαν επικίνδυνες επενδύσεις, αναζητώντας απόδοση. Τα χρήματα των VC έχουν έκτοτε στραφεί σε μεγάλο βαθμό στην τεχνητή νοημοσύνη.

Η ιστορία δείχνει ότι οι αγορές τελικά διορθώνονται όταν η πραγματικότητα καλύπτει τις διογκωμένες προσδοκίες. Αρκετοί παράγοντες υποδεικνύουν μια παρόμοια εκτίμηση για την τεχνητή νοημοσύνη και το πρόβλημα των bot. Η αναγνώριση των ψεύτικων metrics είναι ένας από αυτούς. Καθώς η ευαισθητοποίηση αυξάνεται σχετικά με την κλίμακα του πληθωρισμού των μετρήσεων που προκαλείται από bot, οι επενδυτές και οι αναλυτές θα μπορούσαν να γίνουν πιο επιφυλακτικοί ως προς τον αριθμό των χρηστών και τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν την εμπλοκή. Νέοι κανονισμοί αρχίζουν να αντιμετωπίζουν τα οικονομικά κίνητρα πίσω από τη χειραγώγηση που προκαλείται από bot.

Η ρύθμιση των bots στο διαδίκτυο έχει γίνει κρίσιμο σημείο εστίασης για τις κυβερνήσεις, σε απάντηση στην αυξανόμενη παρουσία τους στο εμπόριο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις αλληλεπιδράσεις με τους καταναλωτές. Τα bots μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για νόμιμους όσο και για κακόβουλους σκοπούς: βοηθώντας στην εξυπηρέτηση πελατών, αλλά και διαδίδοντας παραπληροφόρηση, δημιουργώντας ψεύτικες κριτικές, ή χειραγωγώντας την κοινή γνώμη.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προωθεί τη ρύθμιση κυρίως μέσω της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου. Η FTC είναι η κορυφαία ομοσπονδιακή υπηρεσία που ασχολείται με την αντιμετώπιση της απάτης και των αθέμιτων πρακτικών που αφορούν bots, ιδίως εκείνων που επηρεάζουν τους καταναλωτές και το εμπόριο. Το 2024, η FTC εξέδωσε έναν τελικό κανόνα που απαγορεύει τις ψεύτικες και δημιουργημένες από τεχνητή νοημοσύνη κριτικές και μαρτυρίες καταναλωτών. Αυτός ισχύει τόσο για τα παραδοσιακά bots όσο και για τα bots που υποστηρίζονται από τεχνητή νοημοσύνη και παράγουν παραπλανητικό περιεχόμενο ή endorsements στο διαδίκτυο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• ΕΕ-ΗΠΑ: Τελευταία προσπάθεια για συμφωνία πριν την επιβολή δασμών στις εξαγωγές
• Most Admired Companies in Greece 2025: Η βραδιά που γιόρτασε την επιχειρηματικότητα με κοκτέιλ, μουσική και λάμψη
• Αλλάζει το τοπίο στις τραπεζικές προμήθειες από 11 Αυγούστου – Τι ισχύει για τις χρεώσεις στις αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ