Πέντε περιοχές «στο τραπέζι»: Οι εδαφικές απαιτήσεις του Πούτιν και το δίλημμα Τραμπ–Ζελένσκι
Στο επίκεντρο των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων που ακολούθησαν τη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα βρίσκεται το ζήτημα των εδαφικών παραχωρήσεων στην Ουκρανία, με το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας που θα προβλέπει πάγωμα της σύγκρουσης και de facto αναγνώριση της ρωσικής παρουσίας σε κρίσιμες περιοχές να προκαλεί εντάσεις.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, αποκάλυψε σε συνέντευξη στο CNN ότι η Ρωσία φέρεται να υπαναχωρεί σε ορισμένα σημεία, χωρίς ωστόσο να αποσύρει τις απαιτήσεις της από πέντε βασικές περιοχές: Κριμαία, Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «το Ντονέτσκ είναι κρίσιμο ζήτημα και θα συζητηθεί αύριο», παραπέμποντας στις συνομιλίες Τραμπ–Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ (FT, Bloomberg, Reuters), η πρόταση της Μόσχας προς την Ουάσινγκτον περιλαμβάνει «πάγωμα» της σύγκρουσης στη σημερινή γραμμή μετώπου, υπό την προϋπόθεση ότι το Κίεβο θα παραδώσει το πλήρες Ντονμπάς, δηλαδή περιοχές που ακόμη δεν ελέγχει η Ρωσία. Η παραχώρηση της Κριμαίας, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας θεωρείται από τη Μόσχα «τετελεσμένο γεγονός».
Η αντίδραση του Κιέβου, αν και λιγότερο απόλυτη από το παρελθόν, παραμένει επιφυλακτική. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να συζητήσει επί τη βάσει της σημερινής γραμμής επαφής, απορρίπτοντας κάθε σενάριο παραχώρησης εδαφών εκτός ρωσικού ελέγχου. «Ο Πούτιν έχει πολλές απαιτήσεις, αλλά δεν τις γνωρίζουμε όλες», τόνισε, διαμηνύοντας ότι το ουκρανικό σύνταγμα δεν επιτρέπει ανταλλαγή εδαφών.
Από την πλευρά τους, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αντιμετωπίζουν την πρόταση Μόσχας–Ουάσινγκτον με σκεπτικισμό. Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι οποιαδήποτε επίσημη ή άτυπη αναγνώριση ρωσικής κυριαρχίας σε ουκρανικό έδαφος δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο για τη σταθερότητα της ηπείρου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ε.Ε. αναμένεται να πιέσει τον Ντόναλντ Τραμπ να μην υιοθετήσει τη ρωσική οπτική και να παράσχει σαφείς εγγυήσεις στην Ουκρανία, αποτρέποντας έναν «ειρηνευτικό συμβιβασμό» που θα ενίσχυε τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες του Κρεμλίνου.
