Αποκλειστικό: Ρεπορτάζ από το μέτωπο της πραγματικής οικονομίας

Από τον Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη*

Σε πολύ δύσκολη κατάσταση βρίσκεται η ελληνική αγορά σήμερα, πρώτη μέρα μετά την αναγγελία του Δημοψηφίσματος από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και το κλείσιμο των τραπεζών.

1. Οι περισσότερες εισαγωγικές επιχειρήσεις έκαναν σήμερα στάση παραδόσεων, αφού δεν μπορούν να εκτιμήσουν την επίπτωση της διακοπής πληρωμών προμηθευτών από το εξωτερικό. Οχυρώνονται στα αποθέματά τους. Η διακοπή των πιστώσεων είναι δεδομένη, αλλά ακόμη και η πληρωμή με διατραπεζική μεταφορά ενέχει ρίσκα, καθώς δεν είναι καθαρό τι θα συμβεί με τις καταθέσεις σε περίπτωση του «ΟΧΙ». Ο φόβος εσωτερικού δανεισμού (“κουρέματος”) επικρέμεται. Επικρατούν σκέψεις για επιβολή «ασφάλιστρου κινδύνου», που θα δημιουργήσει αυξήσεις τιμών σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.

2. Σε καλύτερη μοίρα βρίσκονται οι έχοντες θυγατρικές στο εξωτερικό, αφού μπορούν να κάνουν by pass εμβασμάτων και πληρωμών από εκεί. Κυρίως θυγατρικές πολυεθνικών, που αποκτούν έτσι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην «νέα εποχή».

3. Οι ασφάλειες πιστώσεων αντέδρασαν ανάμικτα. Η γερμανική Euler κρατάει την ψυχραιμία της και διατηρεί, προς το παρόν, τα πιστωτικά όρια για παραδόσεις στην Ελλάδα. Η γαλλική Coface ακύρωσε όλα τα όρια.

«Μουδιασμένη» η αγορά από το κλείσιμο των τραπεζών

4. Η επιτροπή εγκρίσεων εισαγωγών συγκροτήθηκε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, αλλά δεδομένων των ελάχιστων διαθεσίμων αναμένεται να ασχοληθεί μόνο με εισαγωγές φαρμάκων. Το buffer του συστήματος είναι περίπου 1 δισ. ευρώ, αλλά και μόνον οι αναλήψεις μετρητών (60 Ευρώ ανά άτομο την ημέρα) μπορούν να το εξαντλήσουν έως την Τετάρτη. Σημειώνεται ότι η χώρα έχει ανάγκη πληρωμής εισαγωγών 4 δισ. ευρώ περίπου τον μήνα.

5. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων αποκτά ρευστότητα για πληρωμή υποχρεώσεων στις 30 κάθε μήνα, αφού τότε λήγουν οι επιταγές των πελατών τους. Τότε έχουν ταμείο να πληρώσουν δικές τους υποχρεώσεις (μισθοδοσία, ΦΠΑ, επιταγές δικών τους προμηθευτών). Το πάγωμα των συναλλαγών θα οδηγήσει σε ασφυξία εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και αστοχία εισπράξεων του Δημοσίου.

6. Οι πληρωμές αγορών με πιστωτικές κάρτες έγιναν σήμερα κανονικά στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά ήδη σημειώθηκαν οι πρώτες αρνήσεις επιχειρήσεων να πληρωθούν με αυτόν τον τρόπο. Ο λόγος, ιδιαίτερα για τις επιχειρήσεις μεγάλου τζίρου, είναι ότι όλες οι εισπράξεις μέσω καρτών πρέπει να εκκαθαριστούν μέσω τραπέζης για να εξακολουθήσει η επιχείρηση να έχει ρευστότητα, και αυτό γίνεται καθημερινά. Χωρίς τράπεζες το σύστημα των καρτών «βουλώνει». Μέσα στις επόμενες ημέρες δεν θα γίνονται δεκτές οι πληρωμές με κάρτες.

7. Η ζημία στον τουρισμό είναι ανυπολόγιστη, λόγω κακής εικόνας της χώρας. Αλλά και χωρίς να υπολογίσουμε τον τουρισμό και τα άλλα side effects, μόνο του το σταμάτημα της χώρας για μία εβδομάδα θα αφαιρέσει από το ΑΕΠ περίπου 4 δις Ευρώ. Πάμε για ύφεση πάνω από 3% για φέτος, γεγονός που τινάζει στον αέρα όλους τους υπολογισμούς πάνω στους οποίους στηριζόταν η «παρολίγον» συμφωνία. Κινδυνεύουμε συνεπώς από συσσώρευση αρνητικών προβλέψεων και προοπτικών, σε έναν φαύλο κύκλο αυτοεκπληρούμενης κατάρρευσης.

Αλλά, ας δούμε και τα θετικά.

(Τι θα πει “δεν βλέπουμε τίποτα”; Όλα εγώ;…)

* Ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης είναι ιδρυτής της εταιρείας DELTA CHEMICALS A.E. και αντιπρόεδρος της Λέσχης Επιχειρηματικότητας.