Άμεσες πληρωμές: Η ανάπτυξη στην ΕΕ και τα ρεκόρ του IRIS
Η πλειοψηφία των καταναλωτών στην Ευρώπη -πάνω από 6 στους 10 το 2024- θεωρεί σημαντικό να έχει μετρητά ως επιλογή πληρωμής αλλά προτιμά τις ψηφιακές πληρωμές, με τους Έλληνες να πριμοδοτούν το σύστημα ΔΙΑΣ, μέσω του οποίου οι συναλλαγές πέρυσι ξεπέρασαν το μισό δισ. χάρης στην εκρηκτική ανάπτυξη του IRIS.
Οι χρήστες του ξεπέρασαν τα 3,6 εκατ. στο α’ τρίμηνο και αναμένεται περαιτέρω ραγδαία ανάπτυξη αφενός με την προωθούμενη επέκταση του ορίου συναλλαγών στα 1.000 ευρώ και αφετέρου με την περαιτέρω διείσδυσή του στην αγορά. Υπενθυμίζεται ότι από τον ερχόμενο Νοέμβριο οι άμεσες πληρωμές θα γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτές στα εμπορικά καταστήματα, φυσικά και eshop. Ήδη το σύστημα άμεσων πληρωμών χρησιμοποιούν 8 χιλ. eshop και 565 χιλ. ελεύθεροι επαγγελματίες και στο τέλος του 2025 οι χρήστες θα ξεπεράσουν τα 4 εκατ., σύμφωνα με ενημέρωση που παρείχε η διοίκηση στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης των μετόχων της ΔΙΑΣ ΑΕ. Σημειώνεται ότι σε δύο χρόνια οι άμεσες πληρωμές μέσω IRIS αυξήθηκαν πάνω από 20 φορές και η Σταυρούλα Καμπουρίδου, CEO της εταιρείας, πιστώνεται εν πολλοίς το success story αυτού του εθνικού συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών που συνεισφέρει τόσο στην ευκολία και στην ασφάλεια των συναλλαγών από τους καταναλωτές, χωρίς προμήθεια, όσο και στις καλές επιδόσεις της χώρας στην πάταξη της φοροδιαφυγής.
Εντωμεταξύ, εντός του έτους το IRIS θα διασυνδεθεί και με το πανευρωπαϊκό σχήμα διασυνοριακών πληρωμών European Payments Alliance (Α2Α EuroPA Project). Έτσι η Ελλάδα θα γίνει μία από τις 10 χώρες που συμμετέχουν στη βάση χρηστών του EuroPA μεταξύ των οποίων Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Νορβηγία, Δανία κ.α..
Οι άμεσες πληρωμές, μεταφορές κεφαλαίων που διακανονίζονται εντός 10 δευτερολέπτων και είναι διαθέσιμες 24/7, είναι κάτι περισσότερο από μια απλή τεχνολογική αναβάθμιση αποτελώντας προτεραιότητα στην Ευρώπη συνολικά, στο πλαίσιο της προώθησης της ψηφιακής οικονομίας, της απάντησης στις εξελισσόμενες ανάγκες καταναλωτών και επιχειρήσεων και της απεξάρτησης πλατφόρμες εκτός ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε από τις αρχές του έτους οι τράπεζες και οι εταιρείες πληρωμών της ΕΕ συμμορφώνονται με το πρόγραμμα Άμεσης Μεταφοράς Πίστωσης SEPA (SCT Inst) διασφαλίζοντας ότι οι άμεσες πληρωμές σε ευρώ μπορούν να ληφθούν, τα κεφάλαια είναι διαθέσιμα στον δικαιούχο και η επιβεβαίωση αποστέλλεται στον Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών (PSP) του πληρωτή εντός 10 δευτερολέπτων. Αυτό είναι κρίσιμο για τις δυνατότητες πληρωμών σε πραγματικό χρόνο στο SEPA ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συμμόρφωση περιλαμβάνει σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και λειτουργίες.
Σημειώνεται ότι οι άμεσες πληρωμές αντιπροσώπευαν μόλις το 0,08% όλων των μεταφορών πίστωσης στην ΕΕ το 2018 και σήμερα αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% ενώ η αυξανόμενη ζήτηση αναμένεται να δώσει περαιτέρω ώθηση.
Στην Ελλάδα, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι στο α’ τρίμηνο του 2025, οι συναλλαγές P2P -μεταφορές μεταξύ φίλων– μέσω IRIS έφτασαν τις 17.518.770, σχεδόν διπλάσιες από τα 8.836.268 στο αντίστοιχο διάστημα του 2024, ήτοι αύξηση πάνω από 98%. Οι συναλλαγές P2B -πληρωμές προς ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις- ανήλθαν σε 379.348 από 74.269 στο αντίστοιχο διάστημα του 2024 με αύξηση πάνω από 410% ενώ οι συναλλαγές μέσω IRISCommerce, για πληρωμές από καταναλωτές προς καταστήματα και επιχειρήσεις, έφτασαν τις 2.736.199 με αύξηση 106%.
