Μπορεί ένας εμπορικός «πόλεμος» ΗΠΑ-Κίνας να πλήξει το Hollywood;

Μπορεί ένας εμπορικός «πόλεμος» ΗΠΑ-Κίνας να πλήξει το Hollywood;
epa05694607 The iconic Hollywood sign is shown after it was fixed after pranksters changed letters for it to read 'Hollyweed' in Hollywood, Los Angeles, California, USA, 01 January 2017. EPA/MIKE NELSON Photo: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η εξάρτηση της αμερικανικής βιομηχανίας κινηματογράφου από την πρόσβαση στην κινέζικη αγορά μάλλον δεν ελήφθη υπόψη από τον Ντόναλντ Τραμπ στην επιβολή δασμών.

Εκτός από τα βάσανα του #MeToo και του #TimesUp που αντιμετωπίζει το Χόλιγουντ, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έριξε «λάδι στη φωτιά» όταν ανακοίνωσε τους εμπορικούς δασμούς σε βάρος της Κίνας που ίσως να έχουν έμμεσες αλλά σοβαρές επιπτώσεις στην κερδοφορία της αμερικανικής βιομηχανίας του κινηματογράφου.

Ο Τοντ Σούμακ, χρηματοοικονομικό στέλεχος στο Χόλιγουντ, εξέφρασε τις ανησυχίες του. «Ο Τραμπ δεν σκέπτεται καθόλου ή δεν κάνει καμία έρευνα για τα διατάγματά του. Χωρίς να συμβουλευθεί τους ειδικούς τους σε θέματα εμπορίου, εξαπολύει αυτές τις αλλαγές πολιτικής χωρίς να σκέπτεται τις συνέπειες, σαν να μην είναι πιο σημαντικές από τα διάσημα μεταμεσονύκτια tweets του», δήλωσε στο πρακτορείο Xinhua, πριν την ανακοίνωση της Κίνας για επιβολή επιπρόσθετων εισαγωγικών δασμών σε 128 προϊόντα που εισάγονται στη χώρα από τις ΗΠΑ.

Ωστόσο, ο Σούμακ είναι μόνο ένας από τους παράγοντες της αμερικανικής βιομηχανίας κινηματογράφου που είναι διατεθειμένος να μιλήσει ανοικτά, καθώς το Χόλιγουντ εμφανίζεται πολύ νευρικό για δηλώσεις στον Τύπο, το οποίο από μόνο του σημαίνει κάτι. Λίγα άλλα στελέχη των κινηματογραφικών στούντιο θέλησαν να υψώσουν τη φωνή τους φοβούμενοι αντίποινα.

Σε αίτημα του Xinhua να σχολιάσουν τους δασμούς του Τραμπ, η NBC Universal και η MGM απάντησαν με ένα ηχηρό «κανένα σχόλιο», ενώ άλλα στούντιο αγνόησαν τελείως το ερώτημα.

Από την άλλη, η Fox, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν εξέφρασε ανησυχίες για τη ριζοσπαστική προσέγγιση του Τραμπ. «Αυτό που συμβαίνει εκεί (στη Fox) τα τελευταία δύο χρόνια είναι ειλικρινά κάπως σοκαριστικό», δήλωσε ο επικεφαλής του CNN, Τζέφ Ζάκερ, στους Financial Times. «Πραγματικά είναι μια κρατική τηλεόραση. Είναι μια κανονική μηχανή προπαγάνδας και νομίζω ότι πραγματικά βλάπτει αυτή τη χώρα».

Ο υπουργός Εμπορίου Γουίλμπορ Ρος δήλωσε στο CNBC: «Είμαστε μια κυβέρνηση που πιστεύει στους στόχους. Ποτέ δεν θα φθάναμε εδώ που είμαστε τώρα χωρίς δασμούς».

Αλλά, καθώς οι αγορές υποχωρούν, το Bloomberg εξέφρασε ανησυχίες για την κλιμάκωση. «Η προσπάθεια του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να δημιουργήσει μια νέα ισορροπία στο παγκόσμιο εμπόριο προς όφελος της Αμερικής κρατά τους επενδυτές σε τεντωμένο σκοινί και οι απειλές του να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές και να περιορίσει τις ξένες επενδύσεις δημιουργούν τον κίνδυνο αντιποίνων που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο».

«Ο αντίκτυπος στο Χόλιγουντ θα μπορούσε να είναι σοβαρός», δήλωσε ο Σούμακ. «Και από την Κίνα και από τον Τραμπ. Επί του παρόντος διαπραγματευόμαστε νέα όρια (στον αριθμό των ταινιών) με την Κίνα – όλα αυτά είναι τώρα στον αέρα. Και ο Τραμπ είναι γνωστό ότι χρησιμοποιεί τη δύναμή του για να εκδικηθεί τους επικριτές του και σιχαίνεται το Χόλυγουντ. Όλως παραδόξως, αυτό ίσως λειτουργήσει υπέρ του Χόλιγουντ σε ό,τι αφορά τους Κινέζους».

Καθώς οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντιδρούν αρνητικά στις ανακοινώσεις του Τραμπ και την απάντηση της Κίνας, το Χόλιγουντ έχει πολλά να χάσει εάν ένας εμπορικός πόλεμος τορπιλίσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις με την Κίνα.

Πολλοί ειδικοί του κλάδου εκτιμούν ότι η Κίνα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως η μεγαλύτερη κινηματογραφική αγορά έως το 2020.

Από τον περασμένο Φεβρουάριο, οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ για θέματα εμπορίου βρίσκονται σε παρατεταμένες συνομιλίες με τους Κινέζους ομολόγους τους για να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα διευρύνει το ισχύον όριο του αριθμού των ξένων ταινιών, κυρίως blockbusters του Χόλιγουντ, που επιτρέπεται να βγαίνουν κάθε χρόνο στις κινεζικές κινηματογραφικές αίθουσες. Αυτή η νέα διαμάχη μεταξύ των δύο εμπορικών «γιγάντων» ίσως θέσει σε κίνδυνο αυτές τις σημαντικές συνομιλίες.

Σήμερα, 34 ξένες ταινίες επιτρέπονται κάθε χρόνο στις κινεζικές κινηματογραφικές αίθουσες, βάσει του μοντέλου του διαμοιρασμού των εσόδων, με τους ξένους παραγωγούς να λαμβάνουν το 25% των συνολικών κερδών παραγωγής, αφού έχουν συνυπολογιστεί όλες οι δαπάνες διανομής και προβολής. Άλλες τουλάχιστον 30 ξένες ταινίες επιτρέπονται μέσω της καταβολής τέλους παραχώρησης, οι οποίες είναι συνήθως διαθέσιμες μέσω video-on-demand ή κανάλια online streaming.

Πριν από την τελευταία εκτόξευση απειλών από τον Λευκό Οίκο, η Κίνα άφηνε να εννοηθεί ότι είναι διατεθειμένη να αυξήσει τα όρια αυτά, ενδεχομένως να αυξήσει το ποσοστό επί των κερδών για τους ξένους παραγωγούς και να καταργήσει τις περιόδους κατά τις οποίες στις αίθουσες βγαίνουν μόνο κινεζικές ταινίες.

Καθώς η ζήτηση για ταινίες στην Κίνα είναι πολύ υψηλή, ιδιαίτερα σε μικρότερες πόλεις όπου άλλες μορφές διασκέδασης είναι σπάνιες, αυτές οι κινήσεις θεωρήθηκαν ως μια ενδεχομένως αμοιβαία επωφελή εξέλιξη που θα οδηγούσε σε περαιτέρω αύξηση του αριθμού των κινηματογραφικών αιθουσών στην Κίνα και θα γέμιζε κατά συνέπεια τα ταμεία τους.

Υπήρχαν επίσης ελπίδες ότι περισσότερες κινεζικές εταιρίες ίσως να έχουν τη δυνατότητα να διανέμουν ξένες ταινίες στην Κίνα, καθιστώντας τη βιομηχανία περισσότερο ανοικτή στην αγορά, και ότι τα στούντιο του Χόλιγουντ ίσως έχουν τη δυνατότητα να εκφέρουν γνώμη ως προς τις ημερομηνίες προβολής των ταινιών τους.

Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν δημιουργήσει αυξανόμενη απαισιοδοξία στους αναλυτές και τα στελέχη του Χόλιγουντ. Ο Ντέρεκ Σίζορς από το American Enterprise Institute εξέφρασε την ανησυχία του στο περιοδικό Variety: «Τα όρια για τον αριθμό των ταινιών είναι ακριβώς το είδους του στόχου, με το οποίο θα απειλούσαν οι Κινέζοι ως απάντηση σε αυτούς τους δασμούς», αποκάλυψε. «Οι δασμοί δεν θα πλήξουν ιδιαίτερα την Κίνα, αλλά θα θέλουν να αποτρέψουν περαιτέρω κινήσεις. Ενώ η προσοχή επικεντρώνεται σε προϊόντα όπως η σόγια, η Κίνα προτιμά μικρότερους και πιο γνωστούς στόχους», προειδοποίησε.

Δύσκολα μπορεί να βρει κανείς ένα στόχο πιο γνωστό από τη βιομηχανία του κινηματογράφου, που λαμβάνει τη μερίδα του λέοντος σε ό,τι αφορά το ενδιαφέρον των θαυμαστών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όλο τον κόσμο. Η κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων με την Κίνα το μόνο που θα κάνει είναι να πλήξει την κερδοφορία του Χόλιγουντ, εξαιτίας της αυξανόμενης εξάρτησής του από μια χώρα, της οποία το box office έχει αυξηθεί από τα 1,47 δισεκ. δολάρια το 2010 στα 8,6 δισεκ. δολάρια σε μόλις επτά χρόνια, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 600%!

Ωστόσο, οι προοπτικές δεν είναι τελείως απαισιόδοξες…

Ο γνωστός δικηγόρος του Χόλιγουντ Λίντσεϊ Κόνερ, συμπρόεδρος του τμήματος Entertainment and Media στην εταιρία Manatt, Phelps & Philips, εμφανίστηκε λίγο πιο αισιόδοξος σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Variety, υποστηρίζοντας ότι μια συγκρατημένη απάντηση της Κίνας στους δασμούς του Τραμπ ίσως αποτελέσει καλό οιωνό για το Χόλιγουντ.

«Αναπόφευκτα θα υπάρξουν σκαμπανεβάσματα στη γενικότερη σχέση των δύο χωρών», δήλωσε. «Αλλά τα κοινά συμφέροντα που έχουν το Χόλιγουντ και η Κίνα στη βιομηχανία του θεάματος θα διατηρηθούν για πολύ καιρό ακόμα».