Η δύναμη των λέξεων της διευθύντριας της γαλλικής Le Monde

Η δύναμη των λέξεων της διευθύντριας της γαλλικής Le Monde

H Natalie Nougayrède βρέθηκε χθες το απόγευμα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σε μια συζήτηση με τον Γιώργο Αρχιμανδρίτη.

Η 47χρονη είναι η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτή τη θέση έπειτα από την εκλογή της από τους υπόλοιπους δημοσιογράφους. Η ίδια υπέβαλλε αίτηση για τη θέση της διευθύντριας, θέλοντας να κάνει μια αλλαγή στη καριέρα της και να συνεισφέρει στην επιβίωση της εφημερίδας, που μετράει ήδη 70 χρόνια μετατρέποντας τη στο πρώτο παγκόσμιο μέσο, αλλά οι εργαζόμενοι ήταν αυτοί που την ανέδειξαν. Με την «εσωτερική» δημοκρατία που επικρατεί στη Le Monde χρειάζεται τουλάχιστον η ψήφος του 60% του συνόλου για να παρθεί μια απόφαση, ενώ εκείνη συγκέντρωσε το 78% των ψήφων. Η πλειοψηφία αυτή, έδειξε πως οι εργαζόμενοι ήθελαν να έχουν έναν «δικό τους άνθρωπο» στην κορυφή της ιεραρχίας. Μια διευθύντρια που στέκεται «δίπλα» και όχι «απέναντι» τους.

Και μπορεί να φοβήθηκε στην αρχή, καθώς είναι διαφορετική η θέση του δημοσιογράφου από εκείνη του διευθυντή, αλλά έχει πολύ μεγάλη θέληση και όνειρα για την εφημερίδα. Μια εφημερίδα που ξεκίνησε τη περίοδο της κατοχής με δύο σελίδες και συνέβαλλε ουσιαστικά στην πολιτική ελευθερία και ανεξαρτησία, παρακολουθώντας από κοντά την πολιτική, οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή της Γαλλίας.

Η εφημερίδα έχει παίξει κύριο ρόλο στη πολίτική ζωή της χώρας, γεγονός που έχει οδηγήσει συχνά σε ρήξη με τη κυβέρνηση, αφού θέλουν να παρουσιάζονται όλες οι απόψεις και να κρατάνε αποστάσεις από τα κόμματα. Όπως είχε πει και ο Ντε Γκολ, να υπάρχει μια ισχυρή εφημερίδα. Αυτό υποδηλώνει, άλλωστε, και το όνομα της: Le Monde – μια ματιά σε όλο τον κόσμο.

Η εφημερίδα έχει καταφέρει από το 1944 να εδραιώσει τη φήμη και το κύρος μια αξιόπιστης πηγής ενημέρωσης. Κάτω από αυτή την «ομπρέλα» δουλεύουν και οι 300 εργαζόμενοι που έχουν αναπτύξει μεταξύ τους μια οικογενειακή σχέση με στόχο το ομαδικό καλό, ώστε να παρέχουν στους αναγνώστες έγκυρη πληροφόρηση αλλά και κάτι παραπάνω, μέσα από πλούσια ρεπορτάζ και αποκαλύψεις. Η σύνταξη, άλλωστε, είναι μια άσκηση συνεργασίας.

Μπορεί η Monde να αποτελεί μια μορφή «κειμηλίου» αφού διαβάζεται από μικρότερες και μεγαλύτερες γενεές, αλλά προσαρμόστηκε στη ψηφιακή πραγματικότητα. Οι εργαζόμενοι της κατάφεραν να βγουν νικητές στην «ψηφιακή» αυτή επανάσταση και σήμερα η Monde να διαβάζεται από περισσότερους από 6.000.000 μοναδικούς χρήστες το μήνα (27% των αναγνωστών είναι από το εξωτερικό), έχοντας πλέον αναπτύξει σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους και «σπάζοντας» τα σύνορα της πληροφορίας.

Ο αναγνώστης περνά σε πρώτο πλάνο, γίνεται το κύριο μέλημα τους. Και η εφημερίδα έχει ανοίξει όλες τις διόδους της επικοινωνίες και προτρέπει το κοινό να επικοινωνεί μαζί τους μέσω email και κοινωνικών δικτύων αλλά και μέσα από τους «Αποκωδικοποιητές», μια λειτουργία που παρέχει στους αναγνώστες να ερευνούν από πιο κοντά τα θέματα και να τα κρίνουν.

Γίνεται, όμως, μια γυναίκα που έχει «αφιερώσει» τη δημοσιογραφική της ζωή στα διεθνή τεκταινόμενα να ξεχάσει το παρελθόν της; Η απάντηση είναι αρνητική. Η Nougayrede προσπαθεί να κρατήσει μια ισορροπία μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών ζητημάτων, ανάλογα με τη χρονική περίοδο και τη σημαντικότητα. Μπορεί το ενδιαφέρον των Γάλλων να κινείται γύρω από τις επικείμενες εκλογές και την άνοδο του δεξιού κόμματος της Μαρίν Λε Πεν, αλλά εξίσου σημαντικά είναι και τα γεγονότα της Ουκρανίας. Οι Γάλλοι πρέπει να ενημερώνονται για όλα, να γνωρίσουν τι εστί «παγκοσμιοποίηση». Τα αντικρουόμενα μέρη των Γάλλων, αυτοί που φοβούνται την αλλαγή και εκείνοι που την επιθυμούν, να εξομαλυνθούν και να ξεπεράσουν τη φάση αμφιβολίας (τόσο για τη θέση τους στο κόσμο, όσο και στην Ευρώπη) που διανύουν.

Ποια η θέση τους απέναντι στα δεξιά κόμματα της Γαλλίας αλλά και του γενικότερου φαινομένου της αύξησης της ακροδεξιάς στην Ευρώπη; Τόσο η ίδια, όσο και η συντακτική ομάδα της παίρνουν θέση και αντιτίθενται στο λόγο της Λε Πεν, αλλά πρέπει να τελέσουν το δημοσιογραφικό τους καθήκον αποκρυπτογραφώντας το φαινόμενο, τονίζοντας όμως τον κίνδυνο του λαϊκισμού εξαιτίας της κρίσης και της ανόδου των εξτρεμιστικών αυτών κινημάτων.

Η Le Monde μπορεί σήμερα να είναι μια από τις σημαντικότερες εφημερίδες, αλλά η διευθύντρια της δε παρέλειψε να αναφέρει και τις δύσκολες στιγμές που πέρασαν. Το 1981 η εφημερίδα, ήρθε αντιμέτωπη με τη πρώτη πτώση στους αριθμούς του αναγνωστικού κοινού. Ήταν η περίοδος της εκλογής του Μιτεράν, μια εκλογή που υποστήριξαν σθεναρά οι συντάκτες της εποχής, αλλά δεν ενέκρινε το κοινό. Την εμπιστοσύνη αυτή προσπάθησαν να τη ξανακερδίσουν, και το κατάφεραν, μέσα από μια πιο διερευνητική και αποστασιοποιημένη δημοσιογραφία.

Η εφημερίδα, όμως, αντιμετώπισε και οικονομικά προβλήματα που οδήγησαν τελικά στην εξαγορά της από τη «τριανδρία» των Ξαβιέ Νιέλ, Πιέρ Μπερζέ και Ματιέ Πιγκάς, οι οποίοι κλήθηκαν να επιλύσουν τα προβλήματα αυτά, αφήνοντας όμως την ελευθερία του λόγου στους συντάκτες. Μέσω της χάρτας που συντάχτηκε, κανένας από τους μετόχους δε μπορούσε να παρέμβει με κανέναν τρόπο στη δουλειά των δημοσιογράφων.

Τέλος, η δημοσιογράφος δε παρέλειψε να αναφερθεί στην Ελλάδα. Έχοντας ήδη αφιερώσει πολλά πρωτοσέλιδα στη χώρα μας, από την εποχή της Χούντας μέχρι την Ελλάδα της κρίσης, τόνισε το κοινό παρελθόν και ιστορία Γάλλων-Ελλήνων. Και οι δύο είναι «επιβάτες» στο ίδιο καράβι που λέγεται Ευρώπη, μια Ευρώπη που χρειάζεται μια νέα πνοή και όραμα, και που η Γαλλία μπορεί να παίξει το ρόλο του «εμπνευστή».

Διαβάστε περισσότερα:

Ανοιχτά ως τις 8 το βράδυ αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία

Παρελθόν αποτελεί το λογότυπο του Εθνικού Θεάτρου

Όλα έτοιμα για το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου